Postbode Krijn Troost over vroeger en nu
Algemeen 1.512 keer gelezenKader tekst: Voor de serie Oud & Wijs bezoekt Pauline Hof senioren, die met hun levenservaring hun licht laten schijnen op actuele zaken. In de zesde aflevering: Krijn Troost uit Goedereede.
PostNL blijft last houden van de krimpende brievenpostmarkt. Op plekken waar weinig mensen wonen in Nederland, kost het soms meer geld om post te bezorgen dan het oplevert. Ondanks dat de pakketpost toegenomen is, kon dat de verliezen niet goedmaken. PostNL is daarom aan het bezuinigen. Zo zijn er vanaf begin augustus in Nederland 9000 van de in totaal 19.000 brievenbussen verdwenen. Krijn Troost (1938) uit Goedereede volgt de ontwikkelingen van een afstandje. Hij heeft lange tijd als postbesteller gewerkt. "Het was een heerlijke baan. Ik ben nog nooit een dag met tegenzin naar mijn werk gegaan. Ik heb twee zoons: Andries en Marius. Marius werkt trouwens ook bij PostNL."
Tekst en foto: Pauline Hof
Krijn Troost staat in Goedereede beter bekend als 'Krijn van de kolenboer'. Juist! Omdat zijn vader kolenboer was. "Ik werkte aanvankelijk ook in de kolen, met veel plezier. Vooral het contact met mensen vond ik heel erg leuk. Maar ja, de tijden veranderden. Er werden steeds meer huishoudens op het gasnet aangesloten en wat moet je dan nog met kolen? Ik ben toen als hulpkracht in 1970 bij de PTT gaan werken." PTT stond toen nog voor Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie. Het leverde hem ook de bijnaam 'Krijn de Post' op. Krijn vervolgt: "Na twee jaar kon ik vast in dienst komen. Als postbesteller had je toen veel meer taken dan de postbodes van nu. Je moest ook nog beëdigd worden. Dan moest je op het kantoor van de post bij de directie komen en de eed of de gelofte afleggen. Volgens mij wordt dat nu niet meer gedaan. Wij moesten ook nog AOW-brieven rondbrengen bijvoorbeeld, of gerechtelijke post afleveren. Er was ook veel en veel meer post dan tegenwoordig. Alle pakketten van de postorderbedrijven werden ook door ons bezorgd. Nu is de pakketdienst apart, maar dat was toen nog niet."
Schoon
In de zomer was het altijd heel erg druk met extra post in Ouddorp door alle zomerhuizen en toeristen. Krijn vertelt verder: "Ik werkte altijd in de buitengebieden; van het puntje van Ooltgensplaat tot de vuurtoren van Ouddorp. Ik bestelde ook niet per fiets, daarvoor waren de afstanden te groot. Ik ging met de auto. Ik vond het heerlijk. Ik voelde me altijd best heel vrij. Natuurlijk moest ik mijn werk goed doen. Maakte je fouten, dan kwam dat op het bord van je collega's en dat wilde je natuurlijk niet. Maar er was soms wel tijd voor een praatje. Ik draaide ook nachtdiensten. In de winter moest ik op het hoofdpostkantoor in Rotterdam de post gaan halen en dan met de vrachtauto naar Middelharnis. Daar werd op het postkantoor aan de Ring de post gesorteerd. Er was daar altijd een heel apart sfeertje. Je was op elkaar aangewezen. Het was heel gezellig, vooral in de kersttijd. Dat is bij de post natuurlijk de drukste tijd van het jaar. Dan moesten we hard werken hoor. Hoe laat het ook werd, alle post moest weg, alles moest schoon aan het eind van de dag. Maar we hielpen elkaar. In kersttijd was er ook altijd gebak bij de koffie. Tegenwoordig gaat post sorteren allemaal geautomatiseerd met scancomputers en op postcode, maar in mijn tijd waren de postcodes er nog niet. Die kwamen pas in 1980 voor de losse post. Je moest alle straten uit je hoofd leren. De post werd dan eerst 'ingestraat'. We hadden daar een kast voor op alfabet met nummers, maar naar verloop van tijd keek je daar niet eens meer naar. Je wist alles uit je hoofd. Per straat ging er dan een elastiekje om. Daarna werd er opnieuw gesorteerd 'op loop' en dan kon het in de zakken of later in bakken om te bestellen.
Herder
Als postbesteller krijg je natuurlijk veel mee. Er wordt wel eens gezegd, dat postbodes alle kaartjes lezen. Onzin, vindt Krijn. Hij niet in elk geval, maar hij beaamt, dat je heel veel ziet en hoort. "Je weet een heleboel van de mensen, maar ik hield dat altijd voor me. Zelfs mijn vrouw Corrie vertelde ik niets. Er waren ook mensen, die me wel eens iets probeerden te ontfutselen. Dan hield ik altijd de boot een beetje af." Voor sommige mensen in de buitengebieden, kon hij soms wel eens de enige zijn, die ze op een dag zagen. "Een praatje is prima, maar over het weer ofzo. Verder niet." Natuurlijk ging Krijn ook bezorgen door weer en wind, maar dat is wel anders op de fiets hoor, lacht hij. "Ik hoefde alleen even snel de auto uit en de auto weer in. Daar had ik geen regenpak voor aan." Wie aan postbodes denkt, denkt natuurlijk ook aan honden. Ook daar heeft Krijn ervaring mee. "Op een gegeven moment weet je natuurlijk wel bij welke adressen er een hond woont. Ik ben er gelukkig niet bang voor, dat scheelt. Ik ben trouwens wel eens gegrepen, door een herder. Dat was minder mooi!"
Brievenbussen
In 1989 werd de PTT geprivatiseerd. Daarmee werd PTT Post samen met PTT Telecom onderdeel van de Koninklijke PTT Nederland (KPN). Het waren roerige tijden bij de post. Er ging veel op de schop en dat zorgde voor onzekerheid. Dat was geen leuke periode, blikt Krijn terug. "Ik was natuurlijk kolenboer en als je zelfstandige bent of bent geweest, kijk je er misschien iets anders naar. Een bedrijf moet in beweging zijn om bij te blijven. Als het tij keert, moet je de bakens verzetten. Dat is niet altijd leuk, maar wel nodig. Op dit moment is PostNL nog wettelijk verplicht om vijf dagen per week in heel Nederland binnen korte tijd brieven te bezorgen. Daarom moet nu de postzegelprijs weer omhoog. Dat snap ik. Dat er brievenbussen verdwijnen; Het kan niet anders. Vroeger werden bussen tweemaal per dag geleegd en zaten ze stampvol. Die paar brieven per bus van tegenwoordig, weet je wat dat kost? Iedereen gebruikt tegenwoordig e-mail, ik ook." Om te voorkomen dat de postbezorging straks onbetaalbaar wordt, heeft het kabinet onlangs besloten de postmarkt meer open te breken. Het is de bedoeling, dat brieven straks ook via pakketdiensten of concurrenten van PostNL bezorgd kunnen worden. Krijn gelooft niet zo in het opengooien van de markt. "Zelf denk ik, dat ze het meer van onderlinge samenwerking moeten hebben."
Bankje
Het was een verrassing, toen Krijn werd aangeboden, dat hij van een speciale regeling gebruik kon maken en vervroegd kon uittreden in 1995. Hij moest er lang over denken, maar besloot het toch te doen. Hij trad uit met 57,5 jaar en is dus al een tijd thuis. Vervelen deed hij zich nooit. Hij werd een van de stadsgidsen van Goedereede bijvoorbeeld. Zijn liefde voor Goedereede en de post kwam samen, toen hij in 1985 de directeur van het postdistrict Rotterdam sprak bij de opening van het gemoderniseerde postkantoor op de Groenmarkt in Goedereede. Krijn wilde graag een oude brievenbus op de Markt. Hij vond direct gehoor. Het was een heel karwei, maar er kwam een ouderwetse bus, helemaal uit Groningen. De rode brievenbus staat er nog, maar is intussen al jaren niet meer in gebruik. Bij de vorige bezuinigingsronde is de bus al uit de ophaaldienst van PostNL verdwenen. Krijn brengt ook veel tijd door in zijn hof. " Ik verbouw groenten en fruit, van asperges tot frambozen en van tomaten tot paprika's. Ik heb ook een kasje. Bij de groenteboer zie je me nooit! Als ik dan zo op mijn bankje zit en naar de toren kijk en de klanken van het carillon over Goedereede hoor klinken, dan ben ik zo gelukkig. Ik zeg wel eens tegen Corrie: "We zijn nog niet in de hemel, maar we wonen er wel."
