Werken aan leefomgeving van de toekomst

ZUIDZIJDE - Foto’s maken van insecten? Midden in de polder, op een akkerrand met allerlei bloemen en kruiden, kun je je gang gaan. Zonder enige moeite en zonder je te verplaatsen heb je zomaar allerlei soorten voor je lens. Akkerranden zijn een vorm van agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Dat beheer laat zien dat landbouw en natuur elkaar niet hoeven te bijten. Integendeel.

Door Kees van Rixoort

Op Goeree-Overflakkee is al sinds 2006 de agrarische natuurvereniging In Goede Aarde actief. Samen met Natuurlijk Voorne-Putten en BoerEnGroen (Eiland van Dordrecht) vormt In Goede Aarde het agrarisch collectief Zuid-Hollandse Eilanden.

Via dit collectief kunnen boeren een contract sluiten voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer en een vergoeding ontvangen. Dat laatste is niet onbelangrijk, want op een fleurige akkerrand groeien geen aardappels of andere gewassen die inkomsten opleveren. In Nederland zijn veertig agrarische collectieven, die samen de vereniging BoerenNatuur vormen. (Tekst loopt door onder de foto)

Gele kwikstaartjes

Namens Goeree-Overflakkee telt het agrarisch collectie Zuid-Hollandse Eilanden twee bestuurders: Hanneke de Baar uit Zuidzijde en Huibert Groeneveld uit Sommelsdijk. De eerste zag recreanten foto’s van insecten maken tussen de bloemen van de akkerrand bij het pluimveebedrijf dat ze samen met haar man runt in Zuidzijde. “Die akkerranden trekken ook puttertjes, groenlingen en andere soorten vogels.”

Groeneveld heeft een melkveebedrijf met recreatietak in Sommelsdijk en is ook betrokken bij de natuurinclusieve proeftuin in de Van Pallandtpolder in Middelharnis. Daar ziet hij duidelijke effecten van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer. “Vorig jaar waren er veel gele kwikstaartjes, wel veertig broedparen. En ook heel wat puttertjes. Akkerranden zorgen ook voor een betere kwaliteit van het water, omdat je met je spuit minder dicht bij de sloot komt. Bovendien kun je met insecten die op de bloemen en kruiden afkomen op een natuurlijke, biologische manier plaagdieren bestrijden.”

Patrijzenakker

Zoals De Baar en Groeneveld zijn er meer op Goeree-Overflakkee. Ongeveer dertig boeren, verdeeld over het eiland, zijn lid van het agrarisch collectief Zuid-Hollandse Eilanden. Ze hebben akkerranden of stukjes patrijzenakker met bloemenmengsels waar patrijzen op afkomen.

Op de kop van het eiland is een aantal agrariërs actief op het gebied van weidevogelbeheer. Ze scheppen een omgeving die weidevogels aantrekt door te zorgen voor kruidenrijk grasland, door op een later tijdstip te maaien of door stalmest te gebruiken. Ook water op het land brengen – plas-dras – heeft een positief effect op de vogelstand. (Tekst loopt door onder de foto)

Het agrarisch collectief kent de regio en weet welke maatregelen leiden tot meer biodiversiteit. Wel merken De Baar en Groeneveld dat er momenteel een wat afwachtende houding is onder de boeren. Dit omdat ze moeten voldoen aan allerlei nieuwe regels waaraan ze moeten voldoen nu het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid en ook het agrarisch natuur- en landschapsbeheer een nieuwe periode van zes jaar in gaan. Hanneke de Baar: “Het is het een enorme puzzel met veel onduidelijkheid. Gelukkig komen er de laatste weken toch aanmeldingen bij voor dit teeltjaar.”

Biodiversiteit

Want waar het allemaal om draait, zegt Huibert Groeneveld, is “het bevorderen van de leefomgeving en de biodiversiteit op een hoger plan brengen. Maar ook: de verbinding tussen boeren en burgers bevorderen. Iedere boer heeft wel een kromme sloot of een hoekje land over, waar je iets kunt doen voor de natuur.” Hanneke de Baar: “Je moet er wel aandacht aan besteden, maar het is leuk en makkelijk in te passen.”

Door het agrarisch natuur- en landschapsbeheer is de patrijs, van oudsher een Flakkeese vogel, weer vaker te zien in de polder. Om dit en andere ontwikkelingen meer onder de aandacht te brengen, wil het agrarisch collectief Zuid-Hollandse Eilanden het publiek meer opzoeken, bijvoorbeeld via een app en een website. Daarnaast is het zaak om de monitoring, waaraan de vogelwerkgroep van de NLGO een belangrijke bijdrage levert, verder te vervolmaken, zodat er een meer precies beeld ontstaat van waar al die inspanningen in de polder toe leiden.

“We willen ook meer reclame maken, zodat meer boeren gaan meedoen en investeren in de leefomgeving van de toekomst”, zeggen de Flakkeese bestuursleden van het agrarisch collectief Zuid-Hollandse Eilanden. Een leefomgeving met patrijzen, groenlingen, puttertjes, gele kwikstaartjes, weidevogels en heel veel insecten voor je lens.

Zak zaad bestellen

Particulieren die een flinke hoek grond willen omvormen tot een bloemenzee, kunnen een zak zaad bestellen bij het agrarisch collectief Zuid-Hollandse Eilanden via e-mailadres info@collectiefzhe.nl.

Dit artikel stond in de agrarische bijlage van 25 april 2023.