Windmolendiscussie weer helemaal op gang

3 november 2020, 16:05 Algemeen 850 keer gelezen

GOEREE-OVERFLAKKEE - De windmolendiscussie is weer flink op gang gekomen. Aanleiding is een brief van het college van B en W aan de raad over de opbrengsten van de windmolenparken op het eiland. Die zijn veel hoger dan de gemeente vooraf had berekend. Dat heeft alles te maken met de technische ontwikkeling van windmolens van de afgelopen jaren. Windmolens leveren anno 2020 veel meer op dan was berekend ten tijde van de plannen. Geen succesverhaal, maar wel de realiteit vindt de gemeente. Het bewijs dat de windmolens tussen Oude-Tonge en Nieuwe-Tonge (zie foto) helemaal niet nodig waren om aan de eisen te voldoen, aldus critici. 

Eilanden-Nieuws vroeg wethouder Tea Both-Verhoeven om een nadere reactie. Want is het project windenergie Goeree-Overflakkee hiermee nu afgehandeld? Komen er geen turbines meer bij? Both: “Het college heeft duidelijk aangegeven geen medewerking te verlenen aan nieuwe plannen voor turbines. Zowel bestuurlijk als maatschappelijk is er geen draagvlak voor. Wel is het zo dat de provincies gebieden mogen aanwijzen waar windmolens mogen komen. Bij het provinciaal bestuur hebben wij aangegeven dat er wat ons betreft hier op het eiland geen ruimte meer is.”

Ze vervolgt: “Dit is de eindrapportage. Dat wil niet zeggen dat alle werkzaamheden al klaar zijn. De vervanging van de oude turbines bij Windpark Piet de Wit in Ooltgensplaat (van 12 naar 7 turbines) moet bijvoorbeeld nog plaatsvinden. Ook de 19 turbines van Kroningswind (Noordrand van Goeree-Overflakkee) komen nog. De bouw van de acht turbines van Windpark Oostflakkee (Anna Wilhelminapolder) vordert en medio 2021 is de bedoeling dat deze turbines gaan draaien. Ook zijn de windparken Blaakweg en Suijderlandt in aanbouw. Ook deze zes windturbines zijn in de loop van 2021 gereed. De gemeente Goeree-Overflakkee heeft de afgelopen jaren aangetoond aan de provincie dat wij meer dan onze verantwoordelijkheid hebben genomen bij het invullen van de windopgave, de uitvoering van het Klimaatakkoord. Wij realiseren nu zelfs meer dan vooraf werd gevraagd. Juist ook met de weerstand onder inwoners in het achterhoofd heeft het college duidelijk aangegeven dat het nu genoeg is.”

Eer en geweten

Ook enkele politieke partijen is om een reactie gevraagd. De SGP zat toentertijd als grootste partij in de coalitie, en is nu ook vertegenwoordigd in de nieuwe coalitie. Fractievoorzitter Hendrik Herweijer: “Nu alle cijfers bekend zijn is het duidelijk dat er 246,6 MW wordt opgewekt door de windparken. Dat is uiteraard meer dan de 225 MW die de gemeente met de provincie heeft afgesproken.’’ Toch betekent dit volgens hem niet dat er afgelopen jaren te veel windmolens in bestemmingsplannen zijn opgenomen. “Bij elke beslissing heb je te maken met onzekere factoren, zoals het vermogen van de windmolens. Natuurlijk hield de gemeenteraad er rekening mee dat de technologische ontwikkelingen verder zouden gaan. Toen in 2014 de plaatsingsgebieden werden aangewezen, was 3 MW per windmolen al behoorlijk optimistisch. Er werd toen al gewerkt aan windmolens met meer vermogen, maar het was toen niet realistisch om te denken dat die al binnen enkele jaren tegen aanvaardbare kosten zouden kunnen worden geplaatst. De technologische ontwikkeling van windmolens is veel sneller gegaan dan destijds redelijkerwijs kon worden verwacht. Met de kennis van nu zouden ongetwijfeld andere besluiten genomen zijn. Maar we moesten destijds naar eer en geweten besluiten nemen, met de kennis die we toen hadden.”

Vitale Kernen GO zat ten tijde van het besluit in de oppositie, inmiddels maken zij onderdeel uit van het college. In een reactie laat fractievoorzitter Johan de Vos weten: “Er wordt wel eens gezegd: de pap is gestort. Dit is nu van toepassing. In 2014, toen de plaatsingsgebieden voor windmolens zijn vastgesteld, had Vitale Kernen een heel goed alternatief voor een plaatsingsgebied en de financiële opbrengst van windenergie, echter stonden we hierin alleen binnen de gemeenteraad. Dat er nu in de loop van de jaren door innovatie meer MW uit een turbine is te halen, is een feit en daardoor is het aantal MW meer dan was opgelegd door de provincie Zuid-Holland. Daardoor zouden er nu theoretisch een paar windmolens minder kunnen worden geplaatst. Maar zoals aangegeven: de procedures zijn doorlopen en de vergunningen zijn afgegeven, de pap is gestort.” 

Bij de CU, die toentertijd in de coalitie zat en inmiddels in de oppositie, benadrukken ze eveneens de rol van voortschrijdend technisch inzicht. Raadslid Conny Pipping van die partij: “Vergeet niet dat er inmiddels heel wat jaren zijn verstreken, waarin de techniek niet heeft stilgestaan. Op dat moment hebben we naar eer en geweten gehandeld op basis van de informatie die er toen was. Als je alles van tevoren weet is het makkelijk beslissingen nemen. Destijds hebben we als CU wel een motie ingediend naar de provincie toe om dit echt als definitief aantal molens te houden. En dit is eens te meer reden om te zorgen dat er niets meer bijkomt.”

Van tafel geveegd

De PvdA zat ten tijde van het besluit in de oppositie, en zit dat nog steeds. De windmolens waren naar de mening van de PvdA niet nodig. “Niet nodig omdat er andere, meer geschiktere, plekken op het eiland waren en zijn. Niet nodig omdat technologische ontwikkelingen ervoor zouden gaan zorgen dat windmolens die nog geplaatst gaan worden op andere plekken, ruim voldoende capaciteit zouden hebben om de windmolens bij Oude-Tonge en Nieuwe-Tonge te compenseren. Deze ontwikkelingen waren destijds al zeer duidelijk.”

De politieke partij van Jan Zwerus (Groep Jan Zwerus) zat nog niet in de gemeenteraad toen de bestemmingsplannen voor de windparken werden vastgesteld. Toch heeft Zwerus er een duidelijke mening over. “Wij vinden het niet interessant om het over die overschrijding van de beramingen te hebben. Duurzame energie zoals wind, maar ook waterstof, zijn belastinggeld-slurpende projecten waarvan de kosten altijd groter zijn dan de opbrengsten. De windturbines draaien maar voor 26 procent van de tijd voluit gewoon omdat het niet altijd hard genoeg waait. De politiek geeft altijd een positieve voorlichting over duurzaamheid, maar er wordt nooit verteld hoeveel belastinggeld er verspild wordt, welke partijen er het meest van profiteren en hoeveel de burger meer gaat betalen aan belasting of aan elektriciteit.” Wat GJZ betreft wordt er gekeken naar “schone en meer economische energiebronnen”, zoals kernenergie. “We hopen dat andere politieke partijen hun ogen zullen openen om te stoppen met deze subsidie-slurpende duurzame projecten.”

Dorpsraden

Ook de dorpsraden van Nieuwe- en Oude-Tonge hebben kennis genomen van de brief. Ze laten weten: “Het doet pijn te moeten constateren dat het halen van een wit voetje bij de provincie belangrijker is voor de gemeente dan de belangen van de inwoners van Nieuwe-Tonge en Oude-Tonge. Voordat de gemeenteraad het besluit over vergunningverlening voor Blaakweg en Suyderlandt nam, is destijds voorgerekend dat die parken niet nodig waren voor het halen van het doel van de provinciale windopgave. Ook het argument dat er meer geld uit de windfondsen komt, voelt niet goed. Geld is geen vergoeding voor de overlast voor beide dorpen. Daar komen nog twee dingen bij: de procedures om gelden te verkrijgen zijn van dien aard dat het verkrijgen ervan uiterst moeizaam is. Bovendien komen de toegezegde compensaties naar beide dorpen eigenlijk niet van de grond. Kortom, de dorpsraden van Nieuwe- en Oude-Tonge moeten helaas constateren dat de belangen van beide dorpen niet gehoord worden en naar de inwoners niet geluisterd wordt.”

Zuur

Tot slot vroeg het Eilanden-Nieuws een eerste reactie van stichting Mallemolens, die zich destijds stevig hebben verzet tegen de komst van de windturbines. “Wij hebben het college voorgerekend dat zonder uitbreiding van Battenoord het opgesteld vermogen zou uitkomen op 224,6 MW tot 229,5 MW. Die berekeningen hebben we nog steeds op de computer staan.” De gegevens waren gebaseerd op informatie van windturbinefabrikanten en ontwikkelaars van windparken. “Zij zeiden dat 3,6 MW per turbine bij 150 meter gangbaar was voor aanstaande projecten en 4,2 MW tot de mogelijkheden zou behoren. Deze berekeningen zijn ook ingebracht door onze advocaat Mr. De Lange.” De toenmalige wethouder had daar volgens de actiegroep geen oren naar. “De wethouder weigerde een precieze berekening te presenteren en kon aan de raad niet meer vertellen dan dat 225 MW zelfs met Battenoord zeer, zeer moeilijk zou worden. Het is voor ons heel zuur om nu te lezen dat wij het bij het rechte eind hadden. Zeker ook omdat de alternatieven die wij op verzoek van de wethouder hebben aangedragen met een list zijn afgeserveerd. Blijkbaar is de relatie met de provincie belangrijker dan die met de bewoners.”