Gemeente maakt start met aanpak ondermijnende criminaliteit

GOEREE-OVERFLAKKEE – Het college heeft de gemeenteraad de eerste uitwerking aangeboden van het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022 dat in 2019 door de raad is vastgesteld. In die nota is de aanpak van ondermijnende criminaliteit als prioriteit opgenomen. Het uitvoeringsplan (Plan van Aanpak) geeft inzage in de actuele stand van zaken met betrekking tot de veiligheidsthema’s en toont geprioriteerde onderdelen waaraan gewerkt wordt. De gemeente heeft een algemene verantwoordelijkheid om te voorkomen dat het vertrouwen in een veilige en integere gemeentelijke samenleving wordt ondermijnd.

Door Jaap Ruizeveld

Aanpak van dit probleem is niet eenvoudig en de dynamiek ervan maakt bestrijden complex. Daarom heeft het gemeentebestuur (portefeuillehouder is burgemeester Grootenboer) ervoor gekozen om door middel van dit apart Plan van Aanpak als gemeente de verantwoordelijkheid op het terrein ondermijnende criminaliteit op te pakken. Met gebruikmaking van het VNG-model Kernbeleid Veiligheid wordt elke vier jaar het integraal veiligheidsbeleid Goeree-Overflakkee vormgegeven. Door het uitdiepen van de veiligheidsvelden door een uitgebreide analyse wordt de problematiek binnen de gemeente in beeld gebracht. Een van de velden die de laatste tijd in de belangstelling staat is ondermijning.

Verwevenheid

Bij ondermijnende criminaliteit is er sprake van verwevenheid tussen de boven- en onderwereld. Criminelen maken daarbij gebruik van legale structuren voor de uitvoering van hun activiteiten; hiermee faciliteert de bovenwereld onbedoeld criminaliteit. Het gaat hierbij vooral om hennepteelt, mensenhandel, witwassen en vastgoedfraude, zo wordt in het document aangegeven. Delicten die ernstige consequenties hebben voor de maatschappij. De integriteit wordt aangetast, de veiligheid en het veiligheidsgevoel van burgers wordt beïnvloed en de lokale economie wordt verstoord en/of beïnvloed.

Rol gemeenten

De aanpak van ondermijnende criminaliteit is niet langer alleen een taak van politie en Openbaar Ministerie. Het gaat om meer dan het opsporen en vervolgen van verdachten, het terrein waar de politie en justitie zich van oudsher mee bezig houden. Het richt zich nu op het bestrijden van een machtige en maatschappelijk vertakte criminele ‘industrie’, met een breed speelveld waarin gebruik gemaakt wordt van zowel private infrastructuur (zoals communicatie, logistiek en locaties) als bestuurlijke (zoals vergunningen, vastgoedtransacties en subsidies). Een effectieve aanpak van de ondermijnende criminaliteit vraagt om een georganiseerde overheid, die alle middelen en instrumenten inzet die ter beschikking zijn. Elke ketenpartner (van gemeente tot Openbaar Ministerie, politie, Belastingdienst en andere instanties) levert een bijdrage aan de aanpak.

Barrières opwerpen

De gemeente heeft mogelijkheden om barrières op te werpen, waarmee kan worden voorkomen dat criminele organisaties of personen misbruik maken van legale structuren of zich weten te vestigen in de regio. Dit zal zich onder meer uiten in het versterken van de informatiepositie, actualiseren, regionaal afstemmen en consequent uitvoeren van beleid, kritische procedures bij vergunningverlening, subsidies en aanbestedingen, het uitoefenen van toezichts- en handhavingstaken en de strikte toepassing van het sanctionerings-instrumentarium. De gemeente heeft - zoals gemeld - een algemene verantwoordelijkheid om te voorkomen dat het vertrouwen in een veilige en integere gemeentelijke samenleving wordt ondermijnd. Daarnaast heeft de gemeente de specifieke verantwoordelijkheid om te voorkomen dat (lokale) wet- en regelgeving wordt misbruikt. Dus geen facilitering van criminelen bijvoorbeeld door onbewust opdrachten te geven of zaken te doen met hen, vergunningen te verlenen, vastgoedtransacties aan te gaan of subsidies aan hen te verstrekken. In het actieplan wordt gericht aangegeven op welke wijze de gemeente Goeree-Overflakkee deze verantwoordelijkheid pakt. Het betreft een dynamisch Plan van Aanpak. Indien nodig worden de activiteiten aangepakt.

Weerbaarheid

Aandacht wordt besteed aan het versterken van de bestuurlijke weerbaarheid en bewustwording. Daarbij gaat het onder andere om een veilige werkomgeving, bestuurlijke informatiepositie en - instrumenten en om de organisatie. De overheid kan het niet alleen. Ook partijen in de samenleving zullen bewust moeten zijn van de effecten van ondermijnende criminaliteit op de samenleving. Ook van hen wordt een alerte, kritische houding gevraagd, zo wordt in het Plan van Aanpak benadrukt. Het Coördinatiepunt Ondermijning staat onder leiding van de burgemeester. Het is nu een knooppunt in ontwikkeling en vooralsnog op Goeree-Overflakkee een overlegtafel waarin lokale signalen worden besproken. Daarnaast worden lopende zaken gevolgd en trends en ontwikkelingen gespot. De gemeenteraad zal over het aangeboden Plan van Aanpak haar mening kunnen geven. Voor de uitvoering van het plan worden overigens nu geen financiële middelen gevraagd. Gewacht wordt op verdere info over ontwikkelingen binnen de regio Rotterdam-Rijnmond en hoe aansluiting van gemeenten hierop plaatsvindt.