De opening van de expositie 'Schateiland Goeree-Overflakkee'.
De opening van de expositie 'Schateiland Goeree-Overflakkee'. Foto: Hans Villerius

Unieke Dirkslandse muntvondst trekt landelijke aandacht

Algemeen 1.134 keer gelezen

SOMMELSDIJK – Voor Marit (11) en Thalien (9) van der Spek was zaterdag 6 april een hele bijzondere dag. De zusjes uit Dirksland kregen vragen van een interviewer van de NOS en 's avonds kwam het vervolg in het Jeugdjournaal (en het 'grote' journaal). Aanleiding voor dit alles was de vondst van een muntschat, in de zomer van 2018, op het land van hun vader. Zaterdag was de presentatie van die schat in de oude kerk van Sommelsdijk én de opening van de expositie rond de vondst.

Tekst: Kees van Rixoort, foto's: Hans Villerius

Op zaterdag 28 juli 2018 deed Arco Hoekman uit Dirksland een opmerkelijke vondst op een uienland in de polder tussen Dirksland en Sommelsdijk. Met zijn metaaldetector wist hij een muntschat te traceren, die uniek is voor Goeree-Overflakkee en voor heel Nederland. Het is de grootste nationale laatmiddeleeuwse schatvondst ooit.

De vondst bestaat uit een groot aantal munten en een daarbij behorende pot in scherven. Het gaat om circa zevenhonderd losse zilveren munten en een forse klomp aan elkaar vast zittende (gecorrodeerde) munten met daartussen aarde en zand. Of alle munten in deze klomp van zilver zijn, is nog niet vastgesteld.

De meeste munten lijken te dateren uit de veertiende en vijftiende eeuw. De oudste is van 1305, de jongste van 1526. De munten zijn afkomstig uit tal van Europese landen, waaronder Engeland, Frankrijk, Nederland, Italië, Duitsland en Oostenrijk. Het totaal aantal munten, los en in de klomp, wordt ruwweg geschat op 2800 tot 3000.

Betekenis

De afgelopen honderd jaar zijn met enige regelmaat muntschatten gevonden. Zoals in Loppersum, in Utrecht, in Serooskerke, in de jaren twintig in de Haarlemmermeerpolder, in Zutphen, in Lienden, in Wijk bij Duurstede en op scheepswrakken. Omdat de muntvondst in Dirksland behoort tot de grootste in Nederland in de afgelopen eeuw en de grootste is uit de late middeleeuwen, gaat het om een vondst van bijzonder belang en van nationale betekenis.

De tijd waarin de schat is begraven, was een zeer roerige periode. Het ligt voor de hand dat het om een plunderschat gaat omdat er ook zilveren knopen zijn gevonden. Na het conserveren van de vondst, het scannen van de muntenklomp, het restaureren van de pot en het determineren van de munten, is het uiteindelijke doel het presenteren van de muntschat aan het publiek in een museale setting.

Expositie

Vanaf dinsdag 9 april 2019 is in het Streekmuseum Goeree-Overflakkee de permanente expositie 'Schateiland Goeree-Overflakkee' te zien. De expositie bestaat uit een replica van de klomp, de pot waarin de schat zat en een aantal originele munten.

Deze expositie is zaterdag geopend door wethouder Berend Jan Bruggeman. Dit na een presentatie in de kerk met onder meer het verhaal van vinder Arco Hoekman, uitleg over de schat en de restauratie van de pot door de werkgroep archeologie van De Motte en orgelspel, dat toepasselijk finishte met De Zilvervloot. Tussen de bedrijven door probeerden de heren van Sociëteit Rethorica de schat op te eisen, omdat deze op hun grond gevonden zou zijn, maar dat feest ging niet door. De grond was immers allang geen eigendom meer van Rethorica. Waarna deze ludieke actie eindigde in een al even ludieke overhandiging aan de heren van een pot met chocolademunten.

Overigens was alleen zaterdag, bij de opening van de expositie, de echte schat te zien. Omdat deze nogal een flinke waarde vertegenwoordigt, was er ook beveiliging in het Streekmuseum.

Wim van Ham met de ludieke schat voor Sociëteit Rethorica.

Uit de krant