Zandstad: leren van verdronken dorp op het strand

GOEREE-OVERFLAKKEE – Dat de Watersnood van 1953 nog altijd een enorme impact heeft op Goeree-Overflakkee, weet iedereen. Maar hoe geef je bijna 65 jaar na de Ramp de basisschooljeugd daar iets van mee? En hoe breng je ze het belang van bijvoorbeeld dijken en sluizen bij? KunstPlus had een creatief idee en Stichting Podium Goeree-Overflakkee heeft dat uitgewerkt tot een aansprekend project: Zandstad.

Door Kees van Rixoort

Het schoolproject gaat na de zomervakantie van start op twee basisscholen: Eben-Haëzer in Goedereede-Havenhoofd en Buten de Poorte in Goedereede. Zandstad is bedoeld voor de leerlingen van groep 7. Dat zijn er in Goedereede-Havenhoofd en Goedereede in totaal 44. Later, zo is de bedoeling, gaan andere basisscholen op het eiland aanhaken, waardoor Zandstad een echt eilandelijk project wordt.
De 44 leerlingen gaan op 18 of 19 september naar het strand, naar Paal 10 om precies te zijn. Daar maken ze een dorp of een stad van zand. Dit aan de hand van wat er eerder in de klas is bedacht en uitgewerkt op een plattegrond. Ook is er al van alles verzameld om de huisjes op het strand te versieren. Let op: alleen biologisch afbreekbare versieringen zijn welkom in Zandstad, want er mag uiteraard geen blijvende vervuiling op het strand achterblijven. De begeleiding is in handen van kunstenaars van KunstPlus.
Het dorp komt achter een dijkje of een wal. Als het klaar is, wordt de dijk doorgestoken of komt de vloed eroverheen. Het gevolg is een Watersnood, zoals in 1953, met verdronken dorpen. Van deze ingrijpende gebeurtenis wordt een film gemaakt, die later, tijdens de les op school, dient om er verder over te praten. En om wat op te steken over het wonen nabij het water.

Aansluiting

Het project Zandstad sluit aan bij verschillende lessen op de basisschool. Denk aan aardrijkskunde, geschiedenis, techniek, natuur en milieu en creatieve vakken. Vanuit Goedereede ligt het voor de hand het dorpje te bouwen op het strand, maar elders op het eiland zijn andere locaties ook geschikt. Het kan zelfs in een grote zandbak.
Aan Zandstad zijn allerlei activiteiten gekoppeld, zoals een excursie naar het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk, een bezoek aan het Streekmuseum in Sommelsdijk, het componeren van een lied, het maken van gedichten en het leren van een ballet. Dit laatste onder leiding van Marina Baykova.
De leerlingen van Eben-Haëzer en Buten de Poorte werken van september tot januari 2018 aan het project. In januari, vlak voor de herdenking van de Ramp, is de première van de film in De Houten Kaap (Ouddorp Duin). Dan treden de kinderen ook op en laten ze zien wat ze hebben geleerd. "Daarna wordt Zandstad aangeboden aan de andere basisscholen op Goeree-Overflakkee", zegt Mirjam Bentvelzen, voorzitter van KunstPlus. "Afhankelijk van het beschikbare budget kunnen ze ook onderdelen van Zandstad afnemen. Via het project gaat de Watersnood meer leven voor kinderen - realistisch, maar niet zo beladen – en leren ze wat het belang is van goed watermanagement."
Stichting Podium Goeree-Overflakkee coördineert het project en financiert het deels. Verder is er ondersteuning – financieel of in natura – van onder andere de gemeente Goeree-Overflakkee, de eilandelijke VVV, het Paul van Hessenfonds, het Watersnoodmuseum, het Streekmuseum, restaurant Paal 10, De Houten Kaap, de reddingsbrigade en Teunis Aleman, die het strand egaliseert en de zeer belangrijke zandwal voor het dorp bouwt.