"Eenzaamheid komt voor onder alle lagen van de bevolking"

GOEREE-OVERFLAKKEE - Het kan bijna niemand zijn ontgaan, vanwege het groot aantal billboards langs de wegen; het is “de week tegen eenzaamheid”. De gemeente Goeree-Overflakkee en de Stichting ZIJN hebben hier afgelopen maandag aandacht aan besteed middels een netwerkbijeenkomst. Eenzaamheid verkeert namelijk nog te veel in de taboesfeer en dat terwijl maar liefst 40 procent van de bevolking last heeft van gevoelens van eenzaamheid. Vooral nu in coronatijd. Samen met mensen van betrokken maatschappelijke organisaties en andere belangstellenden werd van gedachten gewisseld over het bestaan, de aanpak en preventie van eenzaamheid.

Door Mirjam Terhoeve

De bijeenkomst vond plaats in het Diekhuus in Middelharnis, waar de aanwezigen eerst een voorstelling konden bijwonen over het thema. Acteur Kees van Loenen kroop tijdens een monoloog zowel in de huid van een eenzame oude man als in die van een hulpverlener. Doel was om de kijker te laten zien hoe je het taboe over eenzaamheid kan doorbreken, maar ook over de wil om verandering te brengen in je eigen situatie. Er zijn vele mogelijkheden, instanties en hulpverleners, maar als mensen niet geholpen willen worden, dan houdt het op. Hoe krijg je ze dan toch over die streep?

Oorzaken

Aan de hand van een aantal stellingen probeerden de aanwezigen, onder leiding van Anne Verhey, directeur van de Stichting ZIJN, en Jacqueline Tanis, welzijnsadviseur en eenzaamheidsexpert, het antwoord te krijgen op deze vraag. “Maar liefst 40 procent van de bevolking voelt zich weleens eenzaam”, gaf Verheij aan, “en dat komt voor onder alle lagen van de bevolking. Eenzaamheid kan het gevolg zijn van het verlies van een dierbare, een verhuizing, een nieuwe baan, de geboorte van een kind, kortom: door gebeurtenissen die het leven drastisch veranderen en die niet altijd te maken hebben met leeftijd of de hoeveelheid mensen om je heen. Meestal gaat het gevoel van eenzaamheid weer over. Uit cijfers blijkt echter dat 10 procent van de bevolking langdurig of ernstig eenzaam is. Zoals ook al in de voorstelling naar voren kwam, zullen mensen met ernstige eenzaamheid ook zelf in actie moeten komen. Niemand anders kan het gevoel van eenzaamheid van een ander ervaren, laat staan oplossen. Voor de hulpverlener geldt dan ook dat die goed moet luisteren en bereid moet zijn om te helpen. Niet voor zichzelf, maar voor die ander.”

Preventie

Jacqueline Tanis gaf uitleg over de stelling ‘Ik heb besloten dat jij eenzaam bent’. “Alleen zijn en eenzaamheid worden vaak met elkaar verward”, vertelde ze. “Iemand die alleen is, hoeft echter niet eenzaam te zijn en andersom. Als iemand in een sociaal isolement zit, dan kun je dit waarnemen, eenzaamheid niet. Ook een depressie wordt vaak aangezien voor eenzaamheid, maar ook dat is niet per definitie hetzelfde. Eenzaamheid is een gevoel wat moeilijk te herkennen is voor een ander, en al helemaal niet als het niet wordt uitgesproken. Als instantie of organisatie kun je daarom het best iets doen in de preventieve sfeer. Contacten aangaan, gelegenheid bieden voor ontmoetingen, faciliteren bij evenementen. Vaak zijn het kleine dingen, waardoor mensen uit hun isolement kunnen komen, maar ze moeten wel willen en de juiste weg weten. Daarom heeft de Stichting ZIJN vrijwilligers die op huisbezoek gaan bij alle 70-plussers. Dit is puur preventief om ze te attenderen op alle voorzieningen en loketten die er zijn, zodat ze die weten te vinden, mocht het nodig zijn. Verder onderhouden we contacten met huisartsen, wijkverpleegkundigen en de gemeente. Zij kunnen mensen doorverwijzen naar ons.”

Jongeren

Tanis benadrukte vervolgens dat eenzaamheid voorkomt onder alle leeftijden. “Ook veel jongeren hebben er last van, ondanks hun vele contacten. Zo gaven ze bijvoorbeeld aan dat mensen hen wel horen, maar niet luisteren. Een andere oorzaak kan een laag zelfbeeld zijn, waardoor ze buiten de groep vallen of door een gebrek aan sociale vaardigheden. Uit onderzoek blijkt dat vooral 19-jarigen last hebben van eenzaamheid. Velen staan dan op een punt waarop keuzes moeten worden gemaakt die hun leven beïnvloeden. Kortom, eenzaamheid is overal, ook waar je het soms niet verwacht.”

De boodschap aan de aanwezigen was dan ook: “Kijk goed om je heen, verdiep je in de ander en zorg voor duidelijke informatievoorziening, ieder in het eigen vakgebied. De wens om iedereen te laten meedoen in de gemeenschap leeft bij veel organisaties, kerken en dorpsraden en kan leiden tot mooie initiatieven die de leefbaarheid in de kernen vergroot. Daar ligt de kracht van preventieve werking. Ook een goed gesprek kan mensen op weg helpen. De Stichting ZIJN en de gemeente zijn organisaties die op allerlei gebied hulp kunnen bieden. Wijs mensen op deze mogelijkheden. Ze zijn er niet voor niets.”

Voor meer informatie kan men kijken op www.zijngo.nl of www.goeree-overflakkee.nl/zorgloketgo. Bellen kan ook, naar de Stichting ZIJN: (0187) 48 33 66 en de gemeente Goeree-Overflakkee: 14 0187.