De dokter van toen en zijn vrouw zestig jaar getrouwd

12 mei 2015, 14:01 Algemeen 1.481 keer gelezen

SOMMELSDIJK – Hij was dertig en zij twintig toen ze elkaar op 3 mei 1955 het jawoord gaven in het gemeentehuis van Dirksland. Zij, Jacqueline Penning, was een Dirkslandse, hij, Jan Dogterom, kwam uit de buurt van Lekkerkerk. Zondag 3 mei waren ze zestig jaar getrouwd. Dat werd uiteraard gevierd, met een hele feestweek zelfs. Wethouder Gerrit de Jong kwam op woensdag 6 mei op bezoek in hun woning te Sommelsdijk, om de gelukwensen van de gemeente Goeree-Overflakkee over te brengen.

Door Kees van Rixoort

Jan Dogterom was jarenlang huisarts, van 1955 tot 1990 om precies te zijn. Hij trad daarmee in de voetsporen van Piet Knöps en diens vader Simon Knöps. De laatste was een bekende verschijning op het eiland. Hij reed in zijn koetsje heel Goeree-Overflakkee af om patiënten te bezoeken. Een ziekenhuis was er nog niet, daarom trad deze huisarts ook op als chirurg. Er gaan verhalen – Jan Dogterom vertelt ze met zichtbaar genoegen – dat patiënten spontaan beter werden als ze de koets van Simon Knöps aan hoorden komen rijden of zijn wandelstok op het pad hoorden tikken.

Doktershuis

Na zijn zoon Piet Knöps kwam Jan Dogterom in de praktijk aan de Voorstraat in Sommelsdijk. Die bleef zo in de familie, want Knöps was een oom van Jacqueline Dogterom-Penning. De dynastie zette zich vanaf 1983 voort toen Gert-Jan Dogterom met zijn vader ging samenwerken. De samenwerking duurde tot 1990, toen Jan Dogterom met pensioen ging. Sindsdien voert Gert-Jan de praktijk alleen, zij het de laatste jaren niet meer vanuit het statige doktershuis.

Jan en Jacqueline ontmoetten elkaar in Steenwijk. "Mijn vrouw had een tante in Steenwijk en ik ook. Ik was in dienst in Steenwijk en paste wel eens op de kinderen van mijn tante en mijn oom. Beide tantes organiseerden een koffievisite. Er was geen ontkomen aan…", vertelt Jan Dogterom. De trouwdag was koud. Er stond een mager zonnetje en het waaide hard. Tijdens de huwelijksreis naar Zuid-Limburg was het niet veel beter. Het regende regelmatig, maar gelukkig had het hotel waar het bruidspaar logeerde een regenverzekering…

Toen dokter Piet Knöps op 57-jarige leeftijd overleed, kwam de huisartsenpraktijk in Sommelsdijk vrij. Dogterom nam eerst drie maanden waar en nam de praktijk vervolgens over. "Daarvóór had ik een baantje in een ziekenhuis in Rotterdam, aan de Bergweg. Ik kon gelijk in Sommelsdijk beginnen." Een goede plek – die enigszins overeenkwam met het platteland rond Lekkerkerk, waar hij opgroeide als zoon van een veeboer – én dicht bij de plaats waar zijn vrouw opgroeide, Dirksland. Zij was een van de eerste baby's die in het ziekenhuis aldaar ter wereld kwamen. In het eerste jaar dat het Van Weel-ziekenhuis bestond mochten de Dirkslandse vrouwen er gratis bevallen.

Duizend bevallingen

Over bevallingen gesproken. In de tijd dat Jan Dogterom huisarts was, hoorden bevallingen er nog bij. "Ik heb ongeveer duizend Sommelsdijkers en Menheersenaren ter wereld gebracht." De bevallingen deed hij altijd zelf, ook op zaterdag en zondag als een andere huisarts weekenddienst had.

In de praktijk aan huis was ook een apotheek. Die runde mevrouw Dogterom. Ze had er een opleiding voor gevolgd. Met de groei van de praktijk, nam ook het 'medicijnen maken' toe. Verder was ze doktersassistente en stond ze patiënten te woord, zowel aan de deur als aan de telefoon. Het hechten van een wond was bij haar ook in goede handen. Als Jan zijn ronde aan het doen was en er kwam een spoedgeval tussendoor, dan sprong Jacqueline op de fiets om hem om te sporen. Dat was niet heel moeilijk, want de route was bekend en iedereen wist waar de dokter was.

Daarnaast was ze ook moeder. Jan en Jacqueline kregen drie kinderen: Gert-Jan, Chris en Joline. De eerste is dus huisarts, de andere twee zijn tandarts, ook op Goeree-Overflakkee.

Er is veel veranderd sinds 1955. Een huisarts doet geen bevallingen meer en een apotheek aan huis zie je nog maar zelden. Er zijn ook veel nieuwe medische mogelijkheden bij gekomen. "In mijn tijd is de penicilline gekomen. Als je vóór die tijd een longontsteking had, dan duurde het een dag of negen tot de crisis kwam. Dan gingen de blinden van de ramen dicht en moest het rustig zijn. Het was in de hele gemeenschap bekend. Ik had wel penicilline én het ziekenhuis achter de hand."

Jan en Jacqueline (negentig en tachtig) zijn nog in goede gezondheid. Al loopt de voormalige dokter niet meer zo gemakkelijk en neemt zijn gezichtsvermogen af. Het zelfstandig wonen gaat nog prima, in hun woning met lift aan de Enkele Ring. Ze lieten het huis meer dan dertig jaar geleden bouwen, op de plaats waar de oude wagenmakerij van Van den Boogert stond. Het is een levensloopbestendige woning, met vooruitziende blik gebouwd in een tijd dat nog niemand van zulke woningen had gehoord. Je kunt er lang zelfstandig blijven wonen, dat staat vast.