Zondebok!

Leviticus 16:20-34

Een zondebok is iemand die de schuld van een ander op zich geschoven krijgt. Wanneer dat gebeurt in een klas of een dorpsgemeenschap zeggen we terecht: 'wat gemeen, dat is onrechtvaardig!'
Waarom moet een ander het kind van de rekening worden? Ja, onder mensen is dat onrechtvaardig en laag. Maar, bij God ligt dat anders. De HEERE geeft Zelf opdracht om de schuld op een ander te schuiven. Zo wil Hij dat, omdat er anders geen redden aan is voor de mens. Wie anders kan hun zonde wegdragen en hun schuld verzoenen, zodat Hij bij Zijn volk kan wonen en omgang kan hebben met mensen? Daarom gaf God in het oude Israël de opdracht om elk jaar Grote Verzoendag te houden.
Alle aandacht gaat op die dag naar twee bokken. De ene werd gedood als offer voor de zonde, om zijn bloed te geven tot verzoening van de zonden. Een aangrijpende afbeelding van de Heere Jezus. Het Lam van God. Heeft u uw hand al op dit Lam gelegd en uw zonden boven Zijn hoofd beleden? Zonder dit Lam géén verzoening, geen redding, geen omgang met God! Maar wat dan? Als ik mijn hand op het Lam leg, is mijn schuld dan ook echt 'uit Gods boek gedaan?' Komt God daar nooit op terug? De HEERE is wijs en genadig. Om duidelijk te maken dat de zonde niet alleen verzoend, maar ook weg is, geeft Hij ook die tweede bok.
Die bok volgen we nu. Het is de andere bok, die was overgebleven. Aäron moet zijn beide handen op de kop van deze bok leggen en als priester van en voor dit volk al de ongerechtigheden en al hun overtredingen, naar al hun zonden belijden en hij zal die op de kop van die bok neerleggen. Aäron zal echt alle schuld van het hele volk op die zondebok laden. De taak van een hogepriester.
Eeuwen daarna zal de dan dienstdoende hogepriester, Kajafas, zeggen: 'het nuttig voor ons is dat één mens sterft voor het volk, en niet heel het volk verloren gaat. Dit zei hij echter niet uit zichzelf, maar als hogepriester van dat jaar profeteerde hij dat Jezus sterven zou voor het volk'. Zo is het gebeurd, na dat schijnproces dat knarst van onrecht klonk het uit Kajafas' mond: 'Hij is schuldig en verdient de dood'. Kajafas weet niet wat hij doet. Hij denkt nu van Jezus af te zijn. Maar God laat door deze onwetende hogepriester de wereld zien wat Israël zag in de zondebok. Jezus, 'dragende Zijn kruis, ging uit naar de plaats, genaamd Hoofdschedelplaats, welke in het Hebreeuws genaamd wordt Golgotha'. De schuld en zonde worden echt weggedragen.
Daar gaat Hij, belast en beladen met alle schuld en zonde voor het oog van de inwoners van Jeruzalem, die schreeuwden 'kruisig Hem'.
Daar gaat Hij, voor het oog van priesters en schriftgeleerden, die Hem kwijt wilden zodat ze ongestoord hun leven konden doorleven. Daar gaat Hij, voor het oog van de Romeinse soldaten, als de zoveelste die gaat sterven. Daar gaat Hij, door het evangelie, voor het oog van de wereld, een ieder die het leest en hoort…
Daar gaat Jezus, als de zondebok, belast en beladen met alle ongerechtigheden, alle overtredingen en alle zonden van het volk. Voor een ieder die daar met gelovige ogen naar kijkt en Hem volgt geeft dit beeld een oneindige troost en zekerheid. Laat dit beeld zich op het netvlies van uw geloofsoog branden. Hij voor mij! 'Daarom heeft ook Jezus, om door Zijn eigen bloed het volk te heiligen, buiten de poort geleden'.
Voor ons geen Grote Verzoendag meer. Het is niet meer nodig. Jezus heeft voor eens en altijd geleden. Maar, elk jaar vieren we wel die Goede Vrijdag. Om te gedenken dat Jezus' dood ons leven is. Om te beleven dat Hij alle zonden werkelijk heeft weggedragen. Steeds is dat het heerlijke, verrassende en nieuwe van het aloude evangelie. Genadig om het weer te horen, om weer voor ogen geschilderd te krijgen. Het geloof krijgt daar maar geen genoeg van en staart Hem na…
Zoals Israël de zondebok nastaarde die door een man naar de woestijn werd uitgelaten, zo ver als maar kon. Stapje voor stapje verdwijnen ze samen naar de achtergrond. Tenslotte een stipje aan de horizon. Daarna verdwenen ze achter een berg. Nooit ziet iemand die bok terug.
Wanneer die man na uren, uren terugkeert, is hij de boodschapper van een zeer blijde boodschap: 'Gij hebt Uw land, o HEER' die gunst betoond, dat Jakobs zaad opnieuw in vrijheid woont. De schuld Uws volks hebt G'uit Uw boek gedaan, ook ziet Gij geen van hunne zonden aan. Gij vindt in gunst en niet in wraak Uw lust, de hitte van Uw gramschap is geblust!'

Ds. J.C. Breugem, Sommelsdijk