“We zijn door het oog van de naald gekropen”

OUDDORP - “We zijn echt door het oog van de naald gekropen”, zegt penningmeester Chris Blitz van Museum Stichting RTM Ouddorp. “Onze vrijwilligers keken op het trammuseumterrein vorige week met grote angst toe hoe de duinbrand bij de Brouwersdam zich razendsnel richting het RTM-complex verspreidde.” Aangewakkerd door de sterke wind, rukte de vlammenzee op tot enkele tientallen meters van de remise en het museum. Een catastrofe leek niet te voorkomen.

Door Jaap Ruizeveld

Maar dankzij de verbijsterend goede hulp van talrijke brandweerkorpsen afkomstig uit het gehele land, tot zelfs uit de Achterhoek, hun professionele en zeer deskundige aanpak van de vuurhaarden, het creëren van waterschermen, dat alles met inzet van 80 bluswagens en een blushelikopter van Defensie (met waterzak), lukte het de vlammen op twee plekken te lokaliseren. Daarna kon tot diep in de nachtelijke uren het nablussen beginnen. Afgelopen dagen werden door meerdere instanties in het duingebied nog controles uitgevoerd.

Dankbaar

Chris Blitz en zijn mede-bestuurslid Guido Baars uitten - in een terugblik - hun dankbaarheid over de zeer goed gecoördineerde actie. Zij deden dit donderdagmorgen tijdens een rondgang over het voorterrein van het RTM-complex, waarbij locoburgemeester Berend-Jan Bruggeman van de gemeente Goeree-Overflakkee aanwezig was. Het collegelid luisterde belangstellend naar het verslag van de beide bestuurders en stelde vragen over het verloop van deze ongekende duinbrand bij de Brouwersdam in Ouddorp. Nu is er op de Punt op twee plekken een verschroeid landschap. Een trieste aanblik, maar de natuur zal zich herstellen. Dat het RTM-trammuseumcomplex gespaard is gebleven, is het grote pluspunt.

Het is te overzien

Hoe dichtbij de vlammen kwamen, laten de RTM-bestuurders aan Bruggeman zien. Een destijds aangekochte en in restauratie zijnde Belgische tramwagen die op het voorterrein stond en niet tijdig meer kon worden weggereden, brandde volledig uit. Ook vele tientallen opgeslagen bielzen/houten blokken zijn verkoold. Materiële schade, het is te overzien. De dag na de brand was het museum gratis te bezoeken, om meelevende burgers zelf te laten zien wat de gevolgen waren van de brand die zich dinsdag afspeelde.

Geen ramptoeristen

“Het waren beslist geen ramptoeristen, zoals in de media werd gesuggereerd”, onderstreept Chris Blitz, “maar vooral veel zich betrokken voelende eilanders”. Met inzet van ingehuurd groot materieel en spontane actie van onze RTM-vrijwilligers werd snel begonnen aan het verwijderen van zand en het schoonmaken van de rails, zodat donderdagmorgen - aan de hand van de dienstregeling - de eerste tramrit weer kon worden ingepland. Wel met een dieseltractie, want zeker deze maand blijven stoomlocomotieven in de remise. Deze maatregel had de RTM zelf overigens al ingesteld bij het uitbreken van de langdurige periode met extreem hoge temperaturen. De route gaat immers door en langs gortdroog duingebied. “Wij wachten nu het advies af van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond wat er in de komende tijd mag en kan worden ingezet”, vertelt Blitz. Evenals zijn collega Guido Baars geeft hij een pluim aan de vrijwilligers die tijdens de brand dinsdag ervoor zorgden dat de brandweerlieden konden worden opgevangen en van consumpties konden worden voorzien.

Tijdelijke opvang

Wethouder Bruggeman voegt toe dat vanuit het nabijgelegen vakantiepark enkele tientallen personen tijdelijk konden worden ondergebracht in het Zalencentrum Dorpstienden in Ouddorp. Vanuit de gemeente is aan SRGO gevraagd deze, op dat moment gesloten, accommodatie enige tijd daarvoor open te stellen. Dat werd snel geregeld. Interessant was ten slotte een bespiegeling op het RTM-complex over de vraag of het, gelet op het fenomeen klimaatverandering met extreem hoge temperaturen enerzijds en de nagenoeg ondoordringbare begroeiing in het aangrenzende duingebied anderzijds, te bezien zou zijn of er tussen het museumterrein en de duinenstrook wellicht een aangepaste ‘meer open natuurlijke bufferstrook’ zou kunnen worden gerealiseerd.

Preventie

Als de gemeente Goeree-Overflakkee en de Veiligheidsregio de handen ineen zouden slaan voor deze gedachte en Staatsbosbeheer ook het nut daarvan zou onderschrijven, is een dergelijke aanpak wellicht haalbaar. Nu is het unieke trammuseum nog gespaard gebleven. Deze internationaal bekende toeristisch-recreatieve voorziening en trekpleister mag toch niet verloren gaan. Het is nu het moment om na te denken over preventieve maatregelen.