Boeren deelden hun verhalen in Exoduskerk

SOMMELSDIJK - Woensdagavond 20 juli stond de Exoduskerk te Sommelsdijk open voor agrarische ondernemers op Goeree-Overflakkee die hun verhaal over de gevolgen van het stikstofbesluit wilden delen. 

‘Welke emoties heeft het stikstofbesluit van het kabinet opgeroepen? Wat zijn de gevolgen voor hun gezinnen en voor de toekomst van hun bedrijf?’, waren vragen die daarbij centraal stonden. Op het podium interviewde dominee Jan de Visser enkele ondernemers. De aanwezigen in de kerkzaal kregen de gelegenheid vragen te stellen dan wel opmerkingen te maken. “Zo ontstond er een bijzondere gespreksavond”, zegt De Visser. “Duidelijk werd dat het plaatje van het kabinet, waaruit naar voren kwam welke bedrijven zouden moeten verdwijnen dan wel 10 tot 70 procent zouden moeten krimpen, veel emoties heeft opgeroepen. Boosheid en verbijstering om de wijze waarop is gecommuniceerd en vanwege de onrechtvaardigheid die wordt gevoeld. Angst voor de onzekere consequenties voor de bedrijven nu en in de toekomst. Onbegrip voor de onderbouwing van het voorgenomen stikstofbesluit; aan de ene kant van de weg een afname van 10 procent en aan de andere kant van de weg een afname van 70 procent. Het gevoel buiten spel te zijn gezet. Gevoelens van onmacht: wat kunnen we nou nog doen? Geen erkenning en respect voor de maatregelen die al jarenlang door de boeren zijn getroffen. Geen erkenning voor de ondernemers die al eerder zijn overgegaan naar andere vormen van duurzaamheid. Onredelijk is het besluit gelet op het belang van de voedselproductie ook voor die landen die daarvoor zelf niet kunnen zorgen. Boeren voelen zich aan de kant gezet.”

Visser vertelt dat er ook twijfels over de onderbouwing en de achtergronden voor dit besluit werden geuit. “Waarom zijn ganzen die ook stikstof produceren niet in de berekening opgenomen? Gaat het echt om de stikstofproblematiek of zijn er nog andere redenen, bijvoorbeeld grond voor woningbouw? Zullen de boeren wel een eerlijke prijs krijgen? Want op grond van de voorgenomen maatregelen zijn de bedrijven nu al veel minder waard. Is de overheid wel eerlijk? Is er niet gewoon sprake van diefstal?
Bij alle sprekers was de woede en de frustratie duidelijk herkenbaar. Gelukkig bestaat er veel solidariteit op het eiland en in ons land binnen de beroepsgroep, en kunnen de mensen er binnen de gezinnen en de families goed met elkaar over praten. Want dat heb je nodig om alles op een rijtje te zetten. Voor apathie was slechts kort ruimte. Je moet verder. Het bedrijf vraagt iedere dag de nodige aandacht. Maar ook naar de toekomst toe. Aandacht voor de toekomst, zoals bijvoorbeeld kinderen die het bedrijf willen overnemen.”

Deze avond werd ook duidelijk dat de boeren niet bij de pakken gaan neerzitten. “Er zullen plannen worden gemaakt. De strijd is nog niet gestreden. Daarom blijft er altijd ruimte voor de hoop. En dat is een kracht die motiveert om te zoeken naar een voor alle partijen rechtvaardige oplossing. Daarom werden de deuren van de kerk opengezet: om te luisteren en om met elkaar te delen. En ruimte te geven aan de hoop”, aldus dominee De Visser. (Foto: Facebookpagina Exoduskerk)