Oude zeedijken beleefbaar maken, dat valt nog niet mee
GOEREE-OVERFLAKKEE – Bij Preekhil zou de mooiste dijk van het eiland zijn te vinden. "Een topdijk", vindt Jan Baks van de Vereniging voor Natuur- en Landschapsbescherming Goeree-Overflakkee (NLGO). Anderen vinden de dijk tussen Ooltgensplaat en Achthuizen nog mooier. Over smaak valt niet te twisten, maar vaststaat dat Goeree-Overflakkee meerdere prachtige dijken telt. Sterker nog: vrijwel de gehele structuur van oude zeedijken is nog intact en herkenbaar.
Door Kees van Rixoort
NLGO is in 2014 gestart met een project om deze oude zeedijken 'beleefbaar' te maken. Dit in het kader van de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee. Er zou een netwerk van 100 kilometer dijk moeten komen waar het draait om de beleving van de ontstaansgeschiedenis van het eiland, de cultuurhistorische waarde, de biodiversiteit van de dijken en de kwaliteit van het landschap. NLGO denkt onder meer aan het realiseren van dijkmeubilair, kunst, borden en verlichting. Daarnaast kan de beleving een impuls krijgen door beplanting, extensief en ecologisch beheer, begrazing en het inzaaien van bloemen.
Inventarisatie
Eerst is een inventarisatie gemaakt. Jan Baks: "Kun je fietsen op de dijk, kun je er wandelen? Wie is de eigenaar? Is de dijk zichtbaar of niet? Hoe is het gesteld met de flora? Staan er bomen op? Daar is een top 5 van kansrijke dijken uitgerold. Die komen als eerste in aanmerking."
Van die vijf zijn er vier op de Kop van Goeree te vinden. Naast de zeedijk bij Preekhil, volgens Baks de mooiste dijk van heel Goeree-Overflakkee, gaat het om de Nieuwendijk (Teuntjesweg), de Zuidwegdijk en de Langedijk. In de top 5 staat ook nog de Noordlandsedijk bij Oude-Tonge.
Vervolgens is NLGO van start gegaan met het opzetten van twee proefprojecten. Eén langs het havenkanaal van Oude-Tonge, de Heerendijk, en één in het gebied van de Onwaardsedijk, Panks dijkje en Noorddijk bij Sommelsdijk. Dat gaat moeizaam, geeft Baks aan. "De pilots zitten in de gevarenzone, we lopen overal tegen aan. Waar je bijvoorbeeld achter komt is dat langdurig onderhoud door vrijwilligers niet mogelijk is. Vrijwilligers kunnen niet maaien en afvoeren. Waar je ook tegen aanloopt is dat er veel verschillende dijkbeheerders zijn: de gemeente, de provincie, het waterschap, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, particulieren, pachters…" Een ander probleem, dat zich bijvoorbeeld voordoet bij die prachtige dijk tussen Ooltgensplaat en Achthuizen, is dat er veel op- en afritten zijn, waardoor de kansen om dit tracé meer beleefbaar te maken aan de lage kant zijn.
Hoop
Toch geeft NLGO de moed niet op. "Er gloort hoop", zegt Jan Baks, "als alle belanghebbenden willen samenwerken. Daarnaast is er een kans dat er in combinatie met de ontwikkelingen aan de noordrand van het eiland, via het Droomfonds, wat mogelijk is. In april 2017 hopen we de twee pilots tot een goed einde te brengen."