Het verleden herleeft op natuureiland
Landbouwmuseum spil tijdens de Oogstdag op Tiengemeten
TIENGEMETEN – Zoals in de dinsdageditie van Eilanden-Nieuws al was te lezen, wordt morgen, zaterdag 3 september, de zesde Oogstdag op Tiengemeten gehouden. Aan de totstandkoming van deze werkt een groot aantal vrijwilligers mee en ook verschillende organisaties. Spil in dit evenement is het Landbouwmuseum op het eiland dat – evenals het Rien Poortvlietmuseum – gratis toegankelijk is.
Tekst en foto's: Adri van der Laan
Nadat 'de landbouw' op het eiland Tiengemeten plaats moest maken voor 'de natuur', bleef er maar weinig meer zichtbaar van de vroegere bestemming van het gebied. Een aantal agrariërs uit de Hoeksche Waard vatte het plan op om een Landbouwmuseum op te richten. Dit museum zou allereerst de herinnering levend houden aan het rijke akkerbouwverleden van Tiengemeten, maar ook aan de landbouw in de Hoeksche Waard. Ook van Goeree-Overflakkee zijn er verschillende museumstukken aanwezig. Zo heeft men kort geleden nog een oude combine gekregen van de familie Van Vugt uit Achthuizen.
Toen de akkerbouwers van Tiengemeten waren vertrokken verdween ook een deel van de boerderijen. Enkelen bleven staan, zo ook de Hélènehoeve waarin het Landbouwmuseum is gevestigd. Helma Braat van Natuurmonumenten legt uit dat Natuurmonumenten er alles aan gelegen was om een zinvolle bestemming voor de boerderij te zoeken en daar past het Landbouwmuseum prima in.
Henk van Hal en Johan Dam, bestuursleden en vrijwilligers bij het Landbouwmuseum, geven graag een rondleiding door het museum. Op een wand in het museum is de geschiedenis van het eiland afgebeeld. Het heeft vele functies gehad, zoals een quarantaine-eiland, waarbij de schepen die terug kwamen uit de Oost eerst enkele weken aan moesten leggen voor de controle op besmettelijke ziekten. Ooit hebben hier de Watergeuzen zich verzameld voordat ze richting Den Briel koersten, later werd het een munitiedepot, verder was het de bedoeling dat het een baggerdepot zou worden of dat er zelfs een kerncentrale zou worden gevestigd. Deze laatste plannen zijn niet doorgegaan. En nu is het een natuureiland.
Om de akkerbouwherinnering levend te houden is er een groot aantal landbouwmachines en -gereedschappen te bewonderen. Er wordt ook uitleg gegeven over hoe men in vroeger tijden de grond bewerkte. Het museum is per thema ingericht, zo staat rondom de Oogstdag van morgen natuurlijk het maaien, bundelen in schoven en dorsen van koren centraal. Globaal beslaan de thema's in het museum de periode tussen 1920 en 1955 – de periode waarin het handwerk plaatsmaakte voor mechanisatie.
Natuurlijk wordt het Landbouwmuseum ook bezocht door oud-agrariërs of soms door hen die er vroeger gewerkt en gewoond hebben. Soms is dat wel emotioneel, volgens de mensen van het Landbouwmuseum. Maar aan de andere kant is er ook de nuchterheid want – hoewel het wonen en werken op het eiland veelal geromantiseerd wordt – was het een hard bestaan en moest er veel geregeld worden als men naar school, kerk of winkels wilde gaan op het vaste land. Daar komt ook nog bij dat de transportkosten van landbouwproducten over water ook toen al hoge kosten met zich meebrachten.
Buiten het Landbouwmuseum en in de Oude Polder worden op proefvelden nog gewassen geteeld, die men nu niet meer zoveel ziet. Verschillende graansoorten, zoals boekweit en vlas. Ook worden de bloemenranden getoond die ook op veel plaatsen in de Hoeksche Waard zijn te zien.
Wie meer wil weten over het Landbouwmuseum en Oogstdag kan terecht op www.landbouwmuseumtiengemeten.nl.
