Het loonzakje
Op deze plaats hebben we al meer wat dingen uit het verleden opgehaald. Sommige lezers zullen het vervelend vinden, anderen vinden het weer herkenbaar. Hier komt er weer een.
Toen ik vorige week mijn maandelijkse mailtje kreeg waaraan mijn salarisoverzicht was gehecht, en op vrijwel hetzelfde moment dat het salaris werd overgemaakt, moest ik toch weer terugdenken aan 'vroeger'. Heel lang geleden begon ik op veertienjarige leeftijd als handzetter op een drukkerij aan de Voorstraat in Middelharnis. Een echte ouderwetse drukkerij. Zethaken, letterbakken, enorme kabaal makende drukpersen, degelpersen waarvan sommigen nog met de hand bediend werden.Ze zijn er niet meer, dat was ook met het loonzakje zo. Iedere vrijdagmiddag werd er verlangend uitgezien naar dat zakje. Hoewel de zetterij al lang aan kant was en ieder geduldig zat te wachten, totdat 5 minuten voor tijd de voorman (het was een tijd van gezellen, voormannen en patronen) van het bedrijfskantoor kwam met op een dienblad de felbegeerde zakjes. De voormannen van de binderij en drukkerij deden hetzelfde voor hun afdeling. En het weekend begon. De zakjes mochten natuurlijk - nu spreek ik voor mezelf - pas thuis worden opengemaakt. En geheel in de traditie was het 'kleine geld' - het muntgeld - voor mij. Dat was mijn zakgeld voor die week. Het papieren geld was ook wel voor mij, maar dat beheerde - gelukkig - mijn moeder. Dat was nu eenmaal regel bij ons thuis en ik vond het normaal, want voor mijn vader gold dezelfde regel. Een keer is er van die regel afgeweken, toen ik een keer met wel heel veel muntgeld in mijn loonzakje thuiskwam. Vanuit die tijd stamt ook de term loonstrookje, later salarisstrook. Een smal strookje vermeldde hoe men aan het uiteindelijke bedrag was gekomen. Veel is er veranderd nu ik een salarisoverzicht per mail krijg. De berekening is nog net zo moeilijk voor mij te begrijpen als 'toen' en even onbegrijpelijk blijft waar het salaris iedere keer toch blijft.