US Army-oorlogsveteraan Bill Knapp was nog eenmaal op D-day in Normandië
OUDDORP - US Army oorlogsveteraan Bill Knapp (94) uit Las Vegas (Nevada) kwam samen met zijn vriendin en begeleidster Eileen Stemin de afgelopen dagen nog één keer terug naar Europa. Een hartelijk en gastvrij ontvangst was er weer bij de familie Fred en Ellen Hoek-Bok aan de Dijkstelweg in Ouddorp. Startpunt om vandaar uit de vermoeiende maar - met begeleiding - zo gewenste reis te maken naar Normandië. Om er op 6 juni (D-Day 1944) de jaarlijkse herdenkingsplechtigheden bij te wonen. Dat niet alleen. Het was in feite de laatste groet die hij wilde brengen aan zijn duizenden gevallen kameraden en landgenoten.
Door Jaap Ruizeveld
Samen met Fred Hoek bezocht hij het gebied bij Cherbourg, Omaha Beach en onder andere het dorpje St. Mere Eglise, waar zich destijds zulke dramatische oorlogshandelingen afspeelden en waar Bill Knapp toen met een sprong uit een vliegtuig zijn eerste stappen zette op 'vijandelijk' gebied. Terug op de plek waar de geallieerde troepen landden en parachutisten werden ingezet. Begin dit jaar kreeg ik van Fred Hoek een mailtje waarin Bill Knapp meedeelde dat hij definitief had besloten nog één keer de oversteek te willen maken en vanuit Nederland dan naar Normandië wilde gaan. Hij gaf hij aan dat hij er naar verlangde de contacten met het Ouddorpse gezin opnieuw aan te halen. De hartelijkheid te ervaren die hij ook al in 2015 zo waardeerde. Knapp liet er geen onduidelijkheid over bestaan. De gastvrijheid en vriendelijkheid van de Nederlanders brachten hem al eerder tot de opmerking: "Als ik niet in Amerika zou wonen, dan werd Holland mijn country".
Fingers crossed
De familie Hoek zet zich al vele jaren actief in om Canadese en US Army oorlogsveteranen te helpen bij hun logistieke reisinvullingen als zij naar Nederland komen. De woning aan de Dijkstelweg in Ouddorp vormt dan steeds een warm ontvangstpunt. "Het zijn wel onze bevrijders en daar mag je wel iets voor terugdoen", is het nuchtere levensmotto van de familie Hoek. Maar met het steeds ouder worden van de veteranen uit WO 2 wordt het er uiteraard niet gemakkelijker op. En ook voor de begeleiding is het best een pittig weekje, geeft Fred aan. Niettemin kon het deze keer weer worden ingevuld. Reizen, vluchten en hotels waren geboekt, maar gelet op de hoge leeftijd en gezondheid van Bill Knapp, is en blijft het een zeer inspannende trip. Wij hopen dat het lukt, schreef Fred Hoek in genoemde mail aan mij, afsluitend met de woorden 'Fingers crossed'. Zei Bill Knapp het immers zelf niet vorig jaar: Dit is vermoedelijk 'Once in a lifetime'. En toch mocht het deze week nog een keer zo zijn.
Contact
Donderdag rond het middaguur was er - in het Fletcher hotel - een kort moment voor een hartelijk contact met Airborne - Bill Knapp. Een weerzien. Best emotievol. Tijdens zijn rustperiode, nodig om weer op krachten te komen, was hij blij verrast opnieuw aandacht te krijgen van onze krant. Een time-out om vervolgens zich dan te gaan voorbereiden op de terugreis naar Las Vegas/Nevada zaterdagmorgen vanaf Schiphol. Knapp bewaart ook goede herinneringen aan 4 mei 2015, toen hij bij het Ouddorpse monument voor de gevallenen op de hoek Dorpsweg/Hazersweg vanuit zijn rolstoel een krans legde en de eregroet bracht. Zoveel mensen waren er toen bij. Vooral jongeren. Dat was hem opgevallen. Het is belangrijk dat de jeugd de band met het verleden onderhoudt, zegt hij.
Krans
Nu was Normandië het centrale punt. Met een weerzien van strijdmakkers uit die heftige junidagen 1944. Zoiets raakte Bill diep. Hij bezocht er het graf van zijn maat William 'Monk' die op 7 juni van dat jaar, al op de tweede dag van de invasie, het leven verloor. Hij legde er een krans op de begraafplaats Colleville. "Dat is het minste wat ik voor hem kan doen voor al datgene dat hij voor mij toen betekend heeft". Heftig en realistisch noemt hij het bezoek aan het oorlogsmuseum bij St. Mere Eglise, waar hij in een simulator in feite de bizarre tocht uit 1944 herbeleefde. Een en ander is daar zo waarheidsgetrouw nagebootst dat bij hem de herinneringen direct op het netvlies kwamen. Naderende vijandelijke vliegtuigen. Hij zag, ja voelde de beschietingen, de lichtflitsen en de zware geluiden. Emotioneel, geeft hij aan.
Onderscheiding
De herdenking dit jaar van D-day (6 juni) maakte ook diepe indruk. Ruim 500 parachutisten uit diverse landen namen daar deel aan een groot evenement. Bill Knapp, Eileen en Fred Hoek bleven enkele dagen in Normandië om woensdagavond laat naar Ouddorp terug te keren. Met een extra erkenning voor zijn moedig en verdienstelijk optreden in 1944 in Frankrijk: de medaille van eer (Medal of Honour), de hoogste onderscheiding voor buitenlanders. Bill is dankbaar dat hij deze reis nog een keer heeft kunnen maken. Een last farewell komt niet over zijn lippen, maar hij begrijpt dat het inspannende karakter van een nieuwe reis over de oceaan voor hem waarschijnlijk een te sterke wissel zou trekken. Thank you for all. God bless you, een diep gemeende afscheidsgroet.
