Carina Saarloos: één met de Afrikanen
MIDDELHARNIS – Binnenkort is Carina Saarloos voor een korte vakantie in Nederland. Zij werkt als zendelinge in het West-Afrikaanse land Mali. Tijdens een presentatieavond in Het Diekhuus zal zij graag belangstellenden bijpraten over haar enerverend werk in de hoofdstad van Mali, Bamako. Deze avond wordt gevuld in samenwerking met een drietal mannen die net bij haar op bezoek zijn geweest.
Door Adri van der Laan
Ruim 22 jaar geleden zette de uit Stad aan 't Haringvliet afkomstige schooljuf een punt achter haar onderwijsloopbaan. Dit was een belangrijke beslissing, die haar leven een grote wending zou geven. Ze had al geruime tijd een grote belangstelling voor de zending. In een eerder interview in Eilanden-Nieuws vertelde ze dat ze altijd vond dat "ze te gewoon was voor zendeling". Maar via The Continental Singers, een koor dat over heel de wereld optrad en waar ze als fervent zangeres deel van uitmaakte, werd ze geconfronteerd met de geestelijke nood in de wereld en… het gebrek aan zendingswerkers. Ze voelde zich geroepen om als zendeling in Afrika te gaan werken. Zonder dat ze zicht had op een bepaald land of zendingsorganisatie, verruilde ze de Albert Schweitzerschool in Stad voor de Zendingsschool in Doorn, op deze laatste plaats dan als leerling.
Ze kwam in contact met de CAMA-zending en ze volgde een Franse taalstudie. Uiteindelijk vertrok ze bijna twintig jaar geleden naar Ivoorkust. Eerst in Yamoussoukro en later in de stad Bouake, werkte ze onder moslims, gaf taalstudies, leeslessen en tevens evangeliseerde ze daar ook in gevangenissen. West-Afrika was toen al geen rustige regio. In 2002 brak een burgeroorlog uit in Ivoorkust. En toen de kogels door haar dak vlogen werd het te gevaarlijk voor haar en werd zij – samen met andere westerlingen – door het Franse leger geëvacueerd. Ze moest alles achterlaten.
Mali
Na een korte rustperiode in Nederland werd in overleg met de leiding van CAMA-zending besloten om niet meer terug te gaan naar Ivoorkust, maar de hoofdstad Bamako in het - toen nog - rustige Mali als haar standplaats te kiezen. Hier werkt ze nu ongeveer dertien jaar. Maar ook in dit land kwam er door een staatsgreep in 2012 veel onrust. Door de instabiliteit die er daarop in het land volgde, werd het noorden van Mali aangevallen door Toearegrebellen en extremistische moslimgroeperingen. Deze laatste voeren regelmatig aanslagen uit, tot in de hoofdstad Bamako toe. Ondanks deze onrustige situatie kan Carina toch haar werk in deze miljoenenstad in alle vrijheid blijven doen. Wel is het geboden om als westerling wat omzichtig te werk te gaan.
Rond de Paasdagen van dit jaar hadden Arjo van der Graaff, Arco Verolme en de schrijver van dit artikel het voorrecht om Carina te bezoeken en een paar dagen met haar 'mee te lopen' in het warme en stoffige Bamako.
Zittend op een hoge heuvel waar vrijwel heel de stad Bamako te overzien is, vertelt Carina iets over haar werk in deze miljoenenstad. Na haar vertrek uit Ivoorkust moest ze hier in Bamako opnieuw beginnen. En ze weet dat ze in Mali op haar plaats is. En ze heeft dan ook maar één doel en dat is de Malinezen het evangelie brengen. Ze wil iets van de liefde van Jezus Christus voor deze mensen laten zien. Ze heeft hiervoor vele mogelijkheden.
Allereerst vindt ze het belangrijk om zich 'gewoon' tussen de Malinese bevolking te begeven. Haar dagelijkse boodschappen koopt ze op de markt in haar wijk en haar kleren laat ze door de naburige klerenmaker ontwerpen en maken. Ook het onderhoud van haar auto wordt door 'mannetjes' uit de buurt gedaan. Zij geeft aan dat ze in contacten met de Malinezen (overwegend moslim) alle vrijheid ervaart om van haar geloof te getuigen en hierbij wordt ze ook serieus genomen. "In Nederland ervaar ik die vrijheid niet altijd", aldus Carina.
Haar kerkelijke thuisgemeente in Mali is een CAMA-gemeente, zij en nog een Zwitserse vrouw zijn de enige blanken die bij deze 200 leden tellende gemeente behoren. Tijdens de feestelijke kerkdienst op Eerste Paasdag zijn we als blank gezelschap dan ook een bezienswaardigheid en vooral de kinderen vinden het leuk om even een blanke een handje te komen geven. Omdat ze de onderlinge contacten heel belangrijk vindt, leeft ze zoveel mogelijk met activiteiten van die gemeente mee. Ze maakt ook deel uit van een koor en een vrouwengroep van deze gemeente. Naast het Afrikaanse enthousiasme in de dienst was het een bijzondere gewaarwording om voor het begin van de kerkdienst gecontroleerd te worden door gewapende militairen. Zeker rond de christelijke feestdagen is de dreiging van een aanslag door moslimextremisten op een kerk (of tijdens een andere bijeenkomst van christenen of westerlingen) groter. Tijdens deze Paasdienst was de 'chef' (een soort burgemeester) van de wijk in de kerk. Deze moslim heeft de gewoonte om tijdens christelijke feestdagen de christenen op te zoeken en de feesten mee te vieren. Van enige vijandschap was dan ook niets te merken.
Contacten leggen
Evangelisatie. Met dit woord is het werk van Carina in Mali het beste samen te vatten. Daarom probeert ze zoveel mogelijk contacten te leggen en te onderhouden met de plaatselijke bevolking. Een van haar activiteiten waar ze nog niet zo lang geleden mee is begonnen is storytelling. In het Bambara, de taal die, naast het Frans, het meest gesproken wordt door bevolking van West-Afrika, vertelt ze aan kinderen in de straat en ook ouderen verhalen. Veelal Bijbelse geschiedenissen. Haar ervaring als onderwijzeres komt hierbij goed van pas. Regelmatig gaat ze in haar wijk de straat op en gaat aan de vrouwen en kinderen verhalen vertellen. Dit gebeurt ook wel bij families thuis. Uitnodigingen hoeven niet verstuurd te worden, want vanwege de hoge temperaturen - meer dan 40 gr. C - speelt het leven in Bamako voornamelijk op de straat af. Een gehoor is dan ook gemakkelijk te vinden.
Verder verzorgt ze - samen met andere CAMA-werkers - Engelse lessen. In een schoolgebouw komen de deelnemers na werktijd bij elkaar om Engelse lessen te volgen. Deze lessen zijn voor zowel beginners als gevorderden. Er blijkt veel belangstelling te zijn voor deze lessen omdat bij sollicitaties, bijvoorbeeld op het vliegveld, bij buitenlandse bedrijven of ambassades de kennis van de Engelse taal een pré kan zijn. Leerlingen die dit willen, kunnen voorafgaand aan de lessen een 'stukje' storytelling volgen. Dit in de Engelse taal. Carina vertelt een Bijbelverhaal en de leerlingen (veelal twintigers en dertigers) vertellen het in het Engels terug. Een bijzondere gewaarwording om deze moslims Bijbelverhalen in het Engels terug te horen vertellen.
Ze helpt gezinnen, personen in haar naaste omgeving, met alles wat maar nodig is. In de ruim 20 jaar dat ze in Afrika werkt, heeft ze wel ervaring gekregen om het onderscheid te maken of het om een echte hulpvraag gaat of dat er andere motieven in het spel zijn.
Het werk onder gevangenen maakt een groot deel uit van haar taak in Bamako. Indrukwekkend is de gevangenis in Kati, een plaats iets noordelijker van Bamako. Samen met een baptistenpredikant werkt zij onder gevangenen. Ze heeft daar geholpen een voedselprogramma op te zetten en assisteert bij de Bijbelstudies aan de gevangenen. Voedsel is heel belangrijk voor deze gevangenen. De gevangenis in Kati is oorspronkelijk bedoeld voor ongeveer 75 gevangenen, die in cellen rondom de binnenplaats werden ondergebracht. Maar uiteindelijk zitten er meer dan tweehonderd mannen in het complex. Om ze allemaal te herbergen is er op de binnenplaats een grote kooi gemaakt, waarin de mannen zijn opgesloten. Het door de gevangenis verstrekte eten is bij lange na niet voldoende om de mannen te voeden. Men gaat er vanuit dat de familie van de gevangenen wat extra eten brengt. Dit gebeurt dan ook wel, maar er zijn veel mannen die niet in deze gelukkige omstandigheden verkeren.
Iedere week wordt er door het team waar Carina deel van uitmaakt een grote 'teil' met rijst gebracht. Dit wordt verdeeld onder de gevangenen die ondervoed zijn en geen familie hebben die iets extra brengt. Het is een bijzondere ervaring om te zien hoe volwassen mannen gretig hun pannetje met rijst weer ophalen. Naast deze voedselvoorziening worden de gevangenen ook in contact gebracht met het evangelie. Er wordt Bijbelstudie gehouden en worden er gesprekken gevoerd met de gevangenen. Deze studies genieten veel belangstelling bij de mannen. Tijdens ons bezoek aan de gevangenis van Kati waren we getuige van de eerste doopdienst sinds de burgeroorlog. Na een doopstudie door de predikant (vroeger ook gevangene geweest) werd een tiental dopelingen in een geïmproviseerd doopbassin buiten de kooi gedoopt. Een indrukwekkende en troostvolle ervaring in een troosteloze omgeving. De dopelingen zullen door de predikant verder begeleid worden.
Gevangene zijn in Mali is geen pretje. Veel gevangenen zitten zonder vorm van proces al jaren in de gevangenis. De meesten hebben dan ook geen idee wanneer ze er weer uitkomen. Carina en haar team proberen de gevangenen met hun werk weer wat hoop bij te brengen. Daarbij komt dat ondersteuning van gevangenen ook een Bijbelse opdracht is.
Naast de mannengevangenissen wordt er ook gewerkt in een vrouwengevangenis en in een jonge jongensgevangenis. De kinderen in deze laatst genoemde gevangenis leven onder Spartaanse omstandigheden en ook onder dit veel strengere regime geldt dat de voeding maar beperkt is.
Voor het reizen naar Bamako geldt een negatief reisadvies. Vooral in het noordelijke deel van het land, waar ook Nederlandse militairen zitten, is het niet veilig. Ook in Bamako zijn aanslagen gepleegd op hotels waarbij in november vorig jaar meer dan twintig mensen om het leven kwamen. Carina heeft zich overigens nooit bedreigd gevoeld in dit door spanningen geteisterde land.
Als we met Carina een rondgang doen door haar wijk valt het op dat ze overal uitbundig begroet wordt. Dit komt omdat zij altijd heeft geprobeerd om zo dicht mogelijk bij de bevolking te leven. Hoewel ze vloeiend Frans spreekt (de hoofdtaal in Mali) is ze ook bedreven in het Bambara. Deze taal wordt door een groot deel van de bevolking in West-Afrika gesproken. "Jij hoort bij ons omdat je onze taal spreekt", voegde een stokoude visser haar toe. En zo voelt Carina zich ook: één met de Afrikanen.
Presentatieavond
Dinsdagavond 7 juni wordt in de Rabobankzaal van Het Diekhuus een presentatieavond over het werk van Carina gegeven. Dit onder het thema 'Verhalen uit Mali. Op Flakkee.' Naast Carina zelf, zullen ook Arjo van der Graaff, Arco Verolme en Adri van der Laan - de mannen die haar bezochten - iets delen van hun ervaringen tijdens het bezoek in Mali. Dit zal gebeuren aan de hand van video's, boeiende verhalen en foto's. Carina Saarloos leeft van giften. Tijdens de avond zal er de mogelijkheid geboden worden om Carina financieel te ondersteunen. Via een eenmalige of maandelijkse bijdrage kan dit geregeld worden.
De avond op 7 juni begint om 19.30 uur. De zaal is open vanaf 19.00 uur. Er zal een kort programma worden geboden. Daarnaast is er alle gelegenheid om Carina te ontmoeten en haar persoonlijk te spreken. Natuurlijk zijn er ook Afrikaanse drankjes en hapjes
