61e Bachconcert in de Hervormde Kerk te Middelharnis op koororgel en hoofdorgel
MIDDELHARNIS - Zaterdagavond 30 januari hoopt musicus Paul Kieviet een Bachconcert te geven.
Johann Sebastian Bach (1685-1750) was zonder twijfel de grootste orgelcomponist van alle tijden. Zijn muziek is nog steeds een geweldige inspiratiebron. Ook deze keer staat het grote Leeflang-orgel in de Hervormde Kerk te Middelharnis centraal. Het orgel – met 43 stemmen het grootste in de regio – voorziet in een breed spectrum aan klankkleuren die bij Bach's orgelmuziek heel goed van pas komen.
Sinds enkele maanden is het kerkgebouw verrijkt met een prachtig koororgel. Het Fama- orgelpositief (1982) van de voormalige Gereformeerde Gemeente te Stad aan 't Haringvliet werd door orgelmaker Martin Butter uit Ridderkerk overgeplaatst naar zijn nieuwe plek. In de akoestisch goede koorruimte komt het uitstekend tot zijn recht. Ook visueel is het een waardevolle verrijking van het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente.
Het concert wordt geopend op het koororgel…
Klavecimbelconcert in d (BWV 1052) in een bewerking door Paul Waldersee (1831-1906) voor orgel vierhandig. In de jaren 1730 componeerde Bach zijn zeven grote concerten voor klavecimbel en orkest. Hierbij had hij de bezetting van het Collegium Musicum van de Leipziger universiteit voor ogen, waar ook zijn zonen regelmatig soleerden op het klavecimbel. Veel van de muzikale stijl leende hij van – door hem hooggeschatte - Italiaanse collega's als Vivaldi en Corelli. Al is de bijzondere zeggingskracht van dit werk toch weer helemaal Bach… Het werk heeft drie delen (allegro-adagio-allegro). Twee van de vier handen op het klavier van het koororgel zijn van Auke Kieviet.
…en wordt vervolgd op het hoofdorgel:
Preludium, Adagio en Fuga in c (BWV 546/525) – Eén van de grote preludia en fuga's uit Bach's laatste scheppingsperiode. Preludium en Fuga zijn vol van expressie, een "geladen" stuk. Nieuw is de afwisseling van dit werk met een middendeel uit één van de zes triosonates. In één van de handschriften komt het als zodanig voor. Hierdoor ontstaat een prachtig contrast! In een triosonate hebben rechterhand, linkerhand en voeten elk een zelfstandige partij uit te voeren. Bach schreef ze als studiemateriaal voor zijn oudste zoon Wilhelm Friedemann.
Twee koralen – elk uit "Dritter Theil der Clavierübung" – "Dies sind die heil'gen zehn Gebot" (BWV 678) en "Christ, unser Herr, zum Jordan kam" (BWV 684) – Beide koralen werden gepubliceerd in 1739; ze behoren tot de meest rijpe en indrukwekkende werken van de meester. Het zijn bewerkingen van liederen die aansluiten bij thema's uit de Catechismus van Luther. De eerste behandelt de Wet. Vijfstemmig, met de melodie in canon in de linkerhand. De tweede, met als thema de Doop, heeft de koraalmelodie in het pedaal. Volgens sommigen hoor je het water van de Jordaan – waarin Jezus werd gedoopt - stromen in dit werk.
Toccata en Fuga in d (BWV 538) – De toccata (ook wel "dorische" genoemd) is een flitsend werk dat helemaal vol zit met klavierwisselingen, die Bach zelf voorgeschreven heeft. Het is duidelijk dat hij dit stuk heeft gedacht als een tweegesprek, een dialoog tussen twee "personen" die voortdurend op elkaar reageren. Niet voor niets is dit dan ook één van de meest geliefde vrije werken van Bach geworden. Op de toccata volgt een zeer doorwrochte fuga met een prachtig melodisch thema dat grondig wordt uitgewerkt. Een imponerend slot besluit het concert.
Paul Kieviet studeerde aan het Rotterdams Conservatorium de hoofdvakken Orgel (Docerend Musicus en Uitvoerend Musicus) bij Arie J. Keijzer en Bernard Winsemius, Kerkmuziek bij Barend Schuurman en Theorie der Muziek bij Jan Kleinbussink, Peter-Jan Wagemans en Ludwig Otten. Sinds 1984 is hij vaste bespeler van het Meere-orgel in de Hervormde Kerk te Sommelsdijk, en daarnaast sinds 1990 van het Leeflang-orgel in de Hervormde Kerk te Middelharnis. Rond deze orgels bouwde hij een uitgebreide en bloeiende lespraktijk op. Als docent muziektheorie is hij verbonden aan de Muziekschool Goeree- Overflakkee. In 1985 won hij het Nationaal Orgelconcours te Leiden. Improvisatie studeerde hij bij Arie J. Keijzer en aan de Internationale Zomeracademie te Haarlem bij Klaas Bolt. Hij concerteerde voor de radio, op cd en op vele plaatsen in ons land. Ook is hij actief als componist en improvisator. De rode draad door zijn werk wordt gevormd door de orgelkunst van Johann Sebastian Bach.
Auke Kieviet heeft vanaf zijn vijfde jaar les van zijn vader. In 2012 werd hij winnaar op het Orgelconcours voor amateurs in Oude-Tonge, en in 2014 won hij de wisselbeker op het Jeugdsolistenconcours in Melissant. Hij werkte mee aan concerten in Middelharnis, Sommelsdijk, Ouddorp, Rotterdam, Utrecht en Maassluis. Auke is één van de organisten van de Christelijke Gereformeerde Kerk te Middelharnis.
U bent van harte welkom. Het concert begint om 20.00 uur en duurt ongeveer een uur. De toegang is uw gift aan de uitgang.