Met raad en daad
De oudste stad
In onze familiekring beweert de één dat Dordrecht, de ander dat Maastricht, en nog een ander dat Nijmegen de oudste stad van Nederland is. Wie heeft gelijk?
Antwoord: We beginnen met de zuidelijkste, dus Maastricht. In het jaar 50 werd op de plaats van het huidige Maastricht een Romeinse nederzetting gesticht. De nederzetting werd in de 3e eeuw versterkt door een castellum. Na de Volksverhuizingen in de 4e en 5e eeuw, werd Maastricht de eerste belangrijke vestiging in het huidige Nederland. In 1229 verkreeg Maastricht stadsrechten. Nijmegen is ontstaan als een vesting van de Romeinen en wel in regeerperiode van keizer Augustus (27 v.Chr.- 14 n.Chr.). Deze vesting was vooral van belang voor de verdediging van de Rijksgrens die toen langs de Rijn liep. In de nabijheid van de legerplaats ontstond in 105 een nederzetting. In 1230 kreeg Nijmegen stadsrechten. Dordrecht is qua geschiedenis duidelijk de jongste van de drie. De stad werd het eerst vermeld in 1138 als 'Thursdrith'. Stadsrechten verkreeg Dordrecht in 1220. Ga je echter van de stadsrechten uit, dan is Dordrecht de oudste stad!
Weg waas
Ik had teakhouten tuinmeubelen buiten staan, maar daar is toen een soort waas op gekomen. Hoe kan ik ze weer opknappen voor de komende zomer?
Antwoord: Teakhout is uitstekend geschikt voor meubelen, maar buiten heeft 't veel te lijden van regen en wind. Wilt u zo'n verweringslaagje erop voorkomen, dan moet u ze 's zomers geregeld met teakolie behandelen en ze bij regen binnenhalen of afdekken. Zijn ze daar te zwaar voor, zet ze dan tenminste schuin, zodat het water er afloopt. Die waas kunt u er nu afhalen met white wizard, dat u met een zachte doek kunt inwrijven als het hout droog is. Na een half uur met een vochtige doek uitwrijven. Enkele dagen later kunt u uw tuinmeubels met teakolie behandelen, teneinde straks verdere verwering te voorkomen.
Schout bij nacht
Wat heeft een Schout bij nacht met de nacht te maken?
Antwoord: Deze titel dateert van omstreeks 1614, toen een aantal Engelse benamingen voor bevelhebbers op de vloot door Nederlandse vervangen zijn. De commandeur van de achterhoede die 'rier admiraal' werd genoemd (op de Britse vloot 'rear admiral') als verkorting van het Franse 'arrière' (achter), kreeg de titel 'schout bij nacht' omdat het bij de gezamenlijk (zgn. in admiraalschap) zeilende handelsschepen de taak van één der onderbevelhebbers was achteraan te varen en vandaar uit te 'schouwen', d.w.z. uit te kijken bij nacht.
Verkwikkend water
Er wordt beweerd, dat verse vis kwik kan bevatten, maar waar komt dat kwik dan vandaan?
Antwoord: Onze oude thermometers worden niet als visvoer gebruikt. Er is echter kwik aangetroffen in bepaalde bestrijdingsmiddelen die in de landbouw zijn toegepast. Een aantal wordt nu vervangen door andere. Fataler waren de lozingen van een aantal buitenlandse industrieën. Ook uit verbrandingsproducten kan kwik in het oppervlaktewater terechtkomen. Via afwateringskanalen, rivieren en zeewater konden vissen kleine hoeveelheden kwik naar binnen krijgen.