Martin Korteweg wijst de plek aan waar twee kostbare schapen van zijn kudde een jammerlijke dood vonden (foto’s links onder). Ondanks de waterschapsborden (rechts onder) blijven hondeneigenaren toch bij schapen hun hond uitlaten. Andere gebruikers van de buitendijk laten klaphekjes openstaan rechts boven), waardoor schapen onbedoeld op ander terrein komen. (Foto’s links onder: Martin Korteweg, overige foto’s: Hans Villerius)
Martin Korteweg wijst de plek aan waar twee kostbare schapen van zijn kudde een jammerlijke dood vonden (foto’s links onder). Ondanks de waterschapsborden (rechts onder) blijven hondeneigenaren toch bij schapen hun hond uitlaten. Andere gebruikers van de buitendijk laten klaphekjes openstaan rechts boven), waardoor schapen onbedoeld op ander terrein komen. (Foto’s links onder: Martin Korteweg, overige foto’s: Hans Villerius) Foto: Hans Villerius

Honden slachten schapen af en bezorgen ze verdrinkingsdood

Door Hans Villerius

Vanaf het havenhoofd van Middelharnis tot aan de haven van Den Bommel pacht Martin de buitendijken van waterschap Hollandse Delta. "Al vanaf 1970, nog bij mijn vader, weiden onze schapen hier langs de Zeedijk", vertelt hij, en in principe is híj 't dus die de dijken betaald in gebruik heeft, als mooie ruimte en natuurlijke omgeving om zijn circa driehonderd schapen te laten grazen. Tot Martins verwondering stelde het waterschap in de loop der jaren de buitendijken – ondanks dat deze verpacht zijn en zonder hem als pachter daarin te kennen – open voor publiek. Goed, daar kan hij wel mee leven. Zo lang zijn schapen maar met rust worden gelaten. Maar daar wringt de schoen.

Stress

Vrijwel dagelijks wordt Martin geconfronteerd met honden uitlatende mensen langs de buitendijk, hoewel er bij de opgangen naar de dijk borden van het waterschap staan die aangeven dat mensen er niet met honden mogen komen. "Maar een categorie hondenbezitters heeft daar gewoon schijt aan!", zegt Martin gefrustreerd en geïrriteerd. "Bijna dagelijks komen ze tóch met honden. En je wil niet weten wat 'n impact dit op schapen heeft. Hoeveel keer gebeurt het niet dat bij drachtige schapen, gek van angst door honden die op ze afkomen, de ongeboren lammetjes doodgaan omdat door grote stress de placenta loslaat. Als het dan tijd is dat er gelammerd wordt, zijn 't soms bijna slechts nog botten die geboren worden omdat de lammetjes in de baarmoeder al zó ver tot ontbinding zijn gekomen. Kun je je daarnaast ook voorstellen hoe ziek die drachtige schapen zich al die tijd hebben gevoeld?"
"En dán zijn er natuurlijk de honden waar schapen regelmatig door worden aangevallen. Elke maand is 't wel prijs dat je een paar dieren met beten ziet lopen, de gaten van de hondentanden in hun lijf, of hun bek tot op het kaakbeen afgevreten! Schapen en honden, het kán gewoon niet bij elkaar! Op de waterschapsborden langs de dijk staat ook niet voor niks aangegeven dat 't geen gebied voor honden is?"

Aanspreken

Hondeneigenaren erop aanspreken wanneer ze hier toch met één of meerdere honden verschijnen, doet Martin uiteraard. Maar dikwijls is dat geen plezierig contact, leert de praktijk. "De één vindt dat 'ie alle recht heeft om daar te lopen, de ander wil per se het Haringvlietwater kunnen zien als 'ie z'n hond uitlaat en vindt alleen dát belangrijk, de volgende huldigt het principe 'mijn hond doet niets', weer een ander zegt helemaal geen schapen te zien en nóg weer 'n ander vindt dat ik m'n mond moet houden en wordt ronduit agressief. Ze noemen zich allemaal dierenvriend, maar ze beseffen niet dat ze voor al die dieren langs de dijken één grote plaag zijn…"
Daarnaast loopt Martin er veelvuldig tegenaan dat fietsers de achterover hangende klaphekjes die ze onderweg tegenkomen open laten staan, waardoor schapen probleemloos op ander terrein terecht kunnen komen dan de bedoeling is. Of dat deze hekjes weggehaald en/of houten palen uit de grond gerukt worden omdat men hout 'nodig' heeft om ter plekke vuurtje te stoken. En dat er ladingen afval, veelal plastic en vooral bij het marinesteiger, achtergelaten wordt. De schapen werken dit dikwijls argeloos naar binnen, met alle gevolgen van dien.

Onverteerbaar

Wat twee weken geleden echter gebeurde, slaat voor Martin alles en is voor hem ronduit onverteerbaar. Opnieuw het werk van honden. Ter hoogte van het marinesteiger, tussen Middelharnis havenhoofd en Stad aan 't Haringvliet, dreven op een morgen twee van Martins schapen langs de kant in het Haringvlietwater. Dood. Martin begreep meteen wat er gebeurd moet zijn. En welk tafereel vol verscheurende pijnen en doodsangsten zich daar afgespeeld moet hebben. De twee schapen, door honden aangevallen, hun bekken tot op het bot kapotgerukt, moeten uit doodsnood hun toevlucht hebben genomen tot de voor hen onbegaanbare rotsblokken die vanuit het water tegen de kant aan liggen, zijn daar het water in gestruikeld om daar een gewisse verdrinkingsdood tegemoet te gaan. Martin wordt er nóg beroerd van als hij op zich in laat werken wat twee van zijn dieren hebben moeten doorstaan, dankzij het uitlaatgedrag van hondeneigenaren. Bovendien waren het uitgerekend de dek-ram en de fok-ooi die hij zo kwijtraakte. "Je dek-ram is gewoon de helft van je kudde, een super waardevol dier, en de eigenschappen die déze had, waren vrijwel niet te evenaren. Ook de fok-ooi was een héle goede", weet Martin. "Allebei kwijt."

Betere toekomst

Gesprekken met politie en buitengewoon opsporingsambtenaar van de gemeente hebben er inmiddels toe geleid dat er regelgeving is gekomen die bepaalt dat aan mensen die mét hond op de buitendijk komen, een prent van € 175 kan worden uitgedeeld. Martin hoopt dat 't bijdraagt aan een betere toekomst voor zijn schapen. Óf dat het besef wat je als hondenbezitter aanricht wanneer je je hond(en) bij schapen uitlaat, reden genoeg is om voortaan uit te zien naar een schapenvrije hondenuitlaatplaats…