Met raad en daad

Bramenjam

Bij ons groeien veel bramen, ik zou er jam van willen maken. Hoe doe ik dat en hoe kan ik de jam het beste bewaren?

Veel moeders maakten heerlijke bramenjam volgens het volgende recept. Voor elke kilo vruchten is 750 gram suiker nodig. Zet de bramen op met zeer weinig water in een wijde pan met deksel en laat de bramen langzaam zacht worden. Dan het deksel eraf en onder af en toe roeren de massa in laten koken tot u ongeveer 2/3 van de inhoud over hebt. Nu de suiker toevoegen en 15 minuten door laten koken, terwijl u af en toe roert. Vindt u de jam te zoet, dan neemt u als de jam de juiste dikte heeft de pan van het vuur en roert er wat citroensap doorheen. Als een druppel jam op een koud bord na afkoeling niet meer uitvloeit, is de dikte goed. Het mengsel zo nodig afschuimen. Daarna in reeds goed schoongemaakte potjes overbrengen en dadelijk afsluiten met cellofaan of dun plastic, vastgehouden door een elastiekje. Plak een etiket op elk potje met datum en jaartal. Zorg wel voor de juiste verhouding van suiker en vruchten, want te veel suiker geeft kans op versuikering. De jam kan het beste in de koelkast of in de kelder bewaard worden.

Vitamientjes

Ik drink iedere dag een glas bosbessensap. Nu wil ik graag weten hoeveel en welke vitaminen in dit sap zitten. Ik wil dit graag weten omdat men zegt dat je toch nog sinaasappels moet gebruiken.

In bosbessen zit per 100 gr, 10 mg vitamine C, in sinaasappels 40 mg per 100 gr. Door het persen gaat wat vitamine C verloren door oxidatie met de lucht. U schrijft dat u sinaasappels niet kunt verdragen, u zult dus meer bosbessensap moeten drinken vergeleken met sinaasappelsap om dezelfde hoeveelheid vitamine C binnen te krijgen. Verder zijn deze vruchten vergelijkbaar wat de voedingswaarde betreft.

Biertje in de ruimte

Onlangs las ik in de krant dat het effect van alcohol in de ruimte veel groter zou zijn dan op aarde. Hoe is dat te verklaren?

Wat voor velen bekend is uit de duikerswereld, geldt ook hier. Als men heel diep gedoken heeft, moet men heel langzaam omhoog komen om te voorkomen dat er stikstofbellen in de bloedbaan ontstaan. Oftewel: bij sterk veranderende luchtdruk komen stoffen in een eigen voorkeursvolgorde vrij uit het bloed en ander lichaamsvocht. In grote vliegtuigen (en ook bij ruimtevluchten) heerst er in de verblijfsruimte een veel lagere luchtdruk dan de normale aardse luchtdruk. Alcohol is een stof die veel eerder verdampt dan water en we kunnen ons heel goed voorstellen dat onder die omstandigheden het effect van de alcohol veel groter is dan op de aarde.

Witte vlieg

In onze granaatappelplant zit witte vlieg. Hoe krijgen we ze weg?

Witte vliegen bevinden zich soms ongemerkt in grote aantallen aan de onderkant van bladeren. Zowel de volwassen dieren als de nimfen zuigen sappen uit bladeren en stengels, hierdoor gaan de bladeren verwelken. In warme streken zijn deze insecten het gehele jaar door schadelijk, in koelere streken zijn ze voornamelijk schadelijk in kassen en op kamerplanten. Evenals de bladluizen scheiden ze honingdauw af. Men kan de insecten bestrijden met een oliehoudend sproeimiddel. Hiervoor kunt u terecht in een tuinwinkel.

Kruiden bewaren

In mijn groentetuin heb ik verschillende kruiden staan zoals venkel, tijm en lavendel. Kunt u me zeggen hoe ik ze het beste kan bewaren?

De beste manier om de geur en de smaak zo veel mogelijk te bewaren is in het algemeen het invriezen. Doe dit zo snel mogelijk na de inkoop of de oogst. Teelt u zelf kruiden, dan oogst u ze op het moment dat ze de meeste geur en smaak hebben, dat is vlak voor de bloei. De beste tijd om te plukken is 's morgens vroeg, voordat de zon opkomt. U plukt net zoveel als u wilt invriezen. Na de kruiden voorzichtig gewassen en gedroogd te hebben, kunt u de kruiden in hun geheel invriezen. Maak kleine bosjes en verpak deze in speciale diepvrieszakjes. U kunt ook diepvriesbakjes nemen of aluminiumfolie. Ook kunt u de kruiden geknipt of gehakt invriezen. Leg de geknipte of gehakte kruiden in ijsbakjes en vul deze met water. Laat het geheel bevriezen tot ijsblokjes, haal de blokjes eruit en verpak deze in een grote diepvrieszak. Sluit de zak zorgvuldig en leg de zak in de diepvriezer. Het is aan te bevelen om de naam van het kruid en de datum op een etiketje op de zak te zetten.