De oneindigheid in ruim een miljoen puntjes
OUDE-TONGE – Vierhonderd uur heeft hij eraan gewerkt. Er staan in totaal meer dan een miljoen puntjes op. Joep Luijckx heeft er de Rabobank Cultuurprijs mee gewonnen. Eigenlijk voor zijn hele oeuvre, maar dit doek, Zindering, trok vooral de belangstelling. Nadat hij de prijs had ontvangen ook. "Ik heb er een bod van 20.000 euro voor gehad, maar ik verkoop het nooit."
Door Kees van Rixoort
Zindering hangt in de woonkamer van de kunstenaar uit Oude-Tonge, rand Nieuwe-Tonge. Het is het enige kunstwerk van zijn hand, dat Luijckx een naam heeft gegeven. "Namen sturen, en dat wil ik niet. De aanschouwer moet zelf weten wat hij erin ziet."
In Zindering beeldt Luijckx de oneindigheid uit. "Alles wat ik schilder gaat over oneindigheid. Waarom? Omdat mij dat ongelofelijk bezighoudt. Dat je er nooit uit komt, geeft niets. Het zou zelfs helemaal niet leuk zijn. Want dan is en denkt iedereen hetzelfde. Juist de verscheidenheid tussen alle individuen, geloven, al die dingen, is het mooiste. Én elkaar respecteren. Doe je dat niet, dan krijg je oorlog."
Joep Luijckx wist toen hij vijf, zes jaar was al dat hij kunstenaar wilde worden. "Toen kende ik al perspectief. Dat is bijna uitzonderlijk. Als kind van elf tekende en schilderde ik al abstract." Dat is hij altijd blijven doen, al schildert hij ook weleens surrealistisch. "En nu volgt de allerbelangrijkste uitspraak: alles wat moeilijk lijkt is makkelijk en alles wat makkelijk lijkt is moeilijk. Een punt op een leeg vlak zetten kan duizend keer moeilijker zijn dan iemand natekenen." Van Gogh? Daar vindt hij niks aan. Dat iedereen dat mooi vindt, is indoctrinatie. "Die zonnebloemen: het lelijkste schilderij dat ik ooit gezien heb."
Behalve schilderijen maakt Luijckx ook driedimensionale kunst, waaronder beelden en keramiek, en foto's. Fotograferen doet hij ook al heel lang. "Mijn broers en zussen vonden dat ik niet kon fotograferen. Ik deed er zo lang over dat het ijs al gesmolten was in de winter. Maar ik ben er gewoon lang mee bezig. Nog steeds. Toen maakte ik al totaal abstracte foto's die niet iedereen begreep." Luijckx werd bekend met zijn top table-foto's. Verder trekt hij graag naar buiten om bijvoorbeeld op het strand te fotograferen. Het resultaat is verbluffend. "Wind, storm, regen: als er niemand op het strand is, is Joep op het strand. Ik maak foto's in een sneeuwstorm."
Subjectief
Dat hij twee jaar geleden de Rabobank Cultuurprijs won, vond hij "wel grappig". "Het is een eer, een aai over je bol. Maar het blijft subjectief. Er zijn ook zat mensen die mijn werk niet goed vinden. De een zegt: wat een creativiteit, hij schildert, hij maakt beelden, foto's… En de ander zegt: het is niet consistent. Ach, het maakt niet veel uit wat je doet, als je er maar plezier in hebt. Lol, van de dingen die je maakt. Wat men ervan vindt, vind ik niet zo belangrijk. Beroemd of bekend zijn, dat is niet ook niet van belang. Wel is het leuk als men een kunstwerk van je koopt, al schilder ik niet voor de verkoop, ik ben er niet afhankelijk van. Van de 1 of 2 procent op Goeree-Overflakkee die van kunst houdt, is misschien 10 procent geïnteresseerd in abstract. Dan houd je 200 of 300 mensen over. Daarvan zijn er een paar die iets kopen."
Joep Luijckx, die voorheen de kost verdiende als docent tekenen en handvaardigheid, maar nu met pensioen is, woont al 42 jaar op Flakkee. "Ik zou hier nooit meer weg willen", zegt hij in zijn tot atelier verbouwde koeienstal. "Flakkee is mooier dan Zwitserland. Ik houd van de leegte. De absolute leegte. Het oneindige. Dat is wat ik schilder."