Tulpen vanuit het perspectief van een kabouter
DIRKSLAND – Prachtig, die tulpenvelden in het voorjaar. Maar als je er foto's van ziet zijn ze altijd in kleur en van bovenaf gemaakt. Dat kan anders, dacht Anne-Marie Vermaat. Zij maakte een heel andere tulpenfoto en sleepte daar twee jaar geleden een nominatie voor de Rabobank Cultuurprijs mee in de wacht.
Door Kees van Rixoort
"Ik vind ze prachtig, die tulpen op het eiland. Ik dacht: ik zet een groothoek op mijn camera en fotografeer vanaf een laag standpunt. Alsof een kabouter tussen de tulpen loopt. Verder heb ik de foto omgezet van kleur in zwart-wit." Dan krijg je inderdaad een heel andere foto.
Anne-Marie zag de oproep in de krant, meldde zich aan voor de Rabobank Cultuurprijs en mocht zich niet lang daarna genomineerde noemen. Dat haar concurrenten Joep Luyckx en Jaap Reedijk er uiteindelijk met de prijzen vandoor gingen – de eerste met de Rabobank Cultuurprijs, de tweede met de publieksprijs – vond ze helemaal niet erg. "Ik kijk erg tegen Joep en Jaap op. Dat ik erbij zat vond ik best bijzonder", zegt ze bescheiden.
Anne-Marie fotografeerde al toen ze klein was. Ze nam een camera mee naar school om onderweg foto's te maken. Dit met het idee dat je moet vastleggen, dat je iets mist als je je camera niet bij je hebt. Ze maakte, ook daarna nog, huis-tuin-en-keukenfoto's en vakantiekiekjes. Tot ze eind jaren negentig iets las over de Rarekiek. Ze meldde zich aan en leerde er van alles. "De Rarekiek heeft een beetje het imago van een elitair clubje, maar het zijn heel vriendelijke, behulpzame mensen. Er zitten beginners op en mensen die al heel lang fotograferen. Van alles. Dat inspireert enorm."
Anne-Marie is blij dat ze in het analoge tijdperk is opgegroeid. "Je had een rolletje met maximaal 36 opnames. Dus je keek eerst heel goed voordat je afdrukte. Daar heb ik nu nog profijt van. Wie dat niet heeft meegemaakt, schiet veel sneller."
Straatfotografie
Dat ze met een tulpenfoto werd genomineerd is bijzonder. Anne-Marie fotografeert het liefst mensen en dieren. "Landschappen zijn soms prachtig om te zien, maar het lukt me niet om daar iets moois van te maken. Straatfotografie doe ik wel graag. En kappers, daar heb ik wat mee. Kapsalons zijn vaak sociale plaatsen. Maar ik ga ook gerust een hele middag naar de hondenrennen. Of naar een fantasy-festival." Ze maakt ook veel opnames tijdens haar reizen naar verre landen als Japan en Georgië. "In weinig toeristische landen gaan mensen heel graag op de foto. Maar ik loop niet alleen maar te klikken als ik met vakantie ben. Hoewel, in mijn hoofd wel…"
Anne-Marie werkt vooral intuïtief, zegt ze. Natuurlijk, ze kent de techniek en ze kent de regels van de vlakverdeling en de gulden snede, maar intuïtie is haar belangrijkste troef. "Ik denk er niet zo bij na. Ik vind het ook prettig om snel te fotograferen. Uren op één vlakje turen, nee, daar heb ik het geduld niet voor. Als je op straat bent, moet je sowieso snel handelen."
Fotograferen is een liefhebberij. Soms maakt Anne-Marie een foto in opdracht, maar ze zou er niet van kunnen leven. Daarom heeft ze er een baan bij, als participatiemakelaar in Rotterdam-Zuid. Wel neemt haar bekendheid als fotograaf toe. De nominatie voor de Rabobank Cultuurprijs heeft daaraan bijgedragen, zegt ze. "Men ziet je werk. Dat is het belangrijkste. Mij hoeven ze niet te kennen. Ik zit liever achter de camera dan ervoor…"
Dit is deel 3 van een serie over genomineerden van de Rabobank Cultuurprijs 2014. De vorige interviews, met Eva van Batum en Renate van Opdorp, stonden in de krant van 18 en 24 mei.