Belevenissen Cornelis Kieviet in WO 2 in boek samengevat
SOMMELSDIJK - Zaterdagmiddag was het zover. In aanwezigheid van een grote familieschare, kinderen, klein- en achterkleinkinderen, ging voor de 94-jarige Cornelis Kieviet zijn lang gekoesterde wens in vervulling. De presentatie van 'zijn' boekwerkje met als titel "Wonderlijk geleid", geschreven door Gert Koese. Een overzicht van gebeurtenissen die Cornelis Kieviet meemaakte tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Door Jaap Ruizeveld
In het boek accenten op zijn verblijf als dwangarbeider in Duitsland, waar hij in Spellen en omgeving Dortmund onder andere spoorlijnen moest repareren die door geallieerde vliegtuigen werden gebombardeerd. In december 1944 was Kieviet samen met veel inwoners van het eiland bij een razzia opgepakt en naar het Ruhrgebied gebracht.
Bijzonder moment
Behalve familieleden waren als prominente genodigden ds. S. Maljaars (Gereformeerde Gemeente Middelharnis) en Rien van der Boom (SGP-gemeenteraadslid Goeree-Overflakkee) aanwezig. De zaal in Woonzorgcomplex Nieuw Rijsenburg was bijna te klein om alle belangstellenden te herbergen. "Het was dan ook een bijzonder moment", vertelde Herbert Tanis, die aangaf hoe het boek tot stand was gekomen. "Op verjaardagen werd vaak over de belevenissen van 'opa' in de Tweede Wereldoorlog gesproken. Er waren eerder al dagboeknotities uitgebracht, maar het chronologische verhaal in boekvorm ontbrak. Zou dat er toch van komen?
Aan de slag
Herbert Tanis trok de stoute schoenen aan om zijn boezemvriend Gert Koese, nu twee jaar geleden, te vragen of hij het boek zou willen schrijven. Een bundeling van de verhalen die opa Kieviet regelmatig aan zijn kinderen, klein- en achterkleinkinderen had verteld. In de maanden april en mei van het afgelopen jaar ging Koese aan de slag. Zes avonden sprak hij met Cornelis Kieviet. Maakte aantekeningen en zorgde dat er geluidsopnamen kwamen. De auteur plaatste de interviews in een wat breder veld, waardoor er een lezenswaardig overzichtelijk verhaal ontstond.
Geleid
Met een voorwoord in het boekje van Cornelis Kieviet zelf. In korte bewoordingen stipt hij verdriet, geloof en dankbaarheid aan als aspecten bij zijn veilige terugkeer op 23 mei 1945. "Ik mocht door de wonderlijke leiding van de Heere thuiskomen", zegt de krasse opa, daarbij wijzend op de boektitel: "Wonderlijk geleid". Een jongere broer van hem, Beschier, toen 18 jaar, was in 1943 al in Duitsland te werk gesteld. Hij is daar in Kassel overleden. In het boek wordt aandacht besteed aan de herbegrafenis van Beschier in 1951 in Sommelsdijk.
Ontsnapt
Aan tafel vertelt hij mij met zachte stem dat hij in 1945 in Duitsland niet bevrijd werd, maar met zijn zwager Bas Stander uit het kamp wist te ontsnappen. Na een zwerftocht werden zij uiteindelijk door Amerikaanse troepen opgepikt. Na een verblijf in een tijdelijk kamp (vakantiepark) kon, na het eind van de oorlog in Nederland, de weg naar huis, naar Goeree-Overflakkee, worden ingezet. Nog één keer is Cornelis Kieviet naar Duitsland teruggegaan.. Dat was in 2008, samen met zijn kleinzoon Jaco. Ze bezochten de plaatsen waar 'opa' gewerkt had. Veel herkenningspunten waren niet meer terug te vinden. Maar ondanks de vermoeiende reis was Cornelis Kieviet blij om nog even terug te zijn geweest op die plekken waar zijn herinneringen lagen. Zichtbaar gelukkig nam Kieviet zaterdag het boekwerk in ontvangst in zijn huidige leef- en woonomgeving Nieuw Rijsenburg. Nog even voegt hij me toe: "Ik was vroeger witlofkweker en loondorser". Dan weet je dat ook.
Informatie
Het boekje ' Wonderlijk geleid'. Samenstelling: Gert Koese; beeldredactie: Herbert Tanis. Vormgeving en druk: Drukkerij Kranse Sommelsdijk. Verkrijgbaar bij Van der Boom Boeken en Muziek, Voorstraat Sommelsdijk. Prijs: 9,95 euro.