Luud Barendrecht halve eeuw kerkorganist in Middelharnis
Waardering was er óók van het gemeentebestuur, namens wie de burgemeester de jubilaris de gemeentelijke erepenning overhandigde. Én waardering was er van de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer in de PKN, van wie hij een gouden draaginsigne met diamantje in ontvangst mocht nemen.
Door Hans Villerius
68 jaar
In werkelijkheid is Luud Barendrecht veel langer organist, want vóór zijn Middelharnisse periode speelde hij al in andere kerken. Als jochie van twaalf begeleidde hij de zang tijdens de wekelijkse catechisatielessen in de Julianakerk te Dordrecht, die toen nog van de Gereformeerde Kerk was. Op z'n 14e werd hij kerkorganist in de Rehobôthkerk te Dubbeldam, op z'n 18e werd hij organist in z'n 'eigen' kerk, de Julianakerk te Dordt, en in 1960 in de Westerkerk te Goes. In 1964 kwam het gezin Barendrecht naar Middelharnis en Luud werd ook hier organist in de Gereformeerde Kerk, toen nog aan het Kerkepad, op de plek waar nu Plus Slingerland is gevestigd. Hoewel hij in 1964 hier organist werd, naast Barend van Zijll, volgde zijn aanstelling pas een jaar later. Anders had hij dus vorig jaar al zijn 50-jarig jubileum in Middelharnis gehad. Verder is hij ook kerkorganist in de Gereformeerde Kerk te Den Bommel en in de Hervormde Kerk te Zuidland. Alles bij elkaar is hij al 68 jaar kerkorganist en dat kunnen niet velen hem nazeggen.
Betoverd
Het begon allemaal toen hij nog maar drie jaar jong was en in het ouderlijk gezin in Dordrecht een harmonium – een 'traporgel' – haar intrede deed, een afdankertje van Luuds oom. Door de klanken hiervan stond hij als betoverd naast het instrument en wist hij – hoe pril ook nog: dit wil ik ook! En natuurlijk kon hij 't niet laten om met z'n kleine vingertjes, voor zover die daarbij konden, ook 'n paar toetsen in te drukken als er op het instrument werd gespeeld. 'n Indrukwekkende belevenis was het toen 'ie z'n eerste voetstappen zetten mocht richting het echte orgel in de kerk. En toen hij z'n eerste orgelles kreeg, van de toenmalige organist van de Grote Kerk van Dordt, Cor Visser. Luud was toen nog maar zes jaar. Visser heeft 'm ook opgeleid voor het diploma Kerkelijk Orgelspel van de Gereformeerde Organisten Vereniging.
Zwart
Later volgde Barendrecht orgellessen bij Dirk Jansz. Zwart in Rotterdam. Van hem heeft hij heel veel geleerd en aan hem bewaart hij waardevolle herinneringen. "Wat was deze toonkunstenaar een reus van een pedagoog!" vertelt Luud. "Deze man heeft me, om zo te zeggen, op de ontleedtafel gelegd en elke vezel die ik aan muzikaliteit bezit eruit gehaald en ontwikkeld. Zijn urenlange lessen waren een feest en zijn onvergetelijk voor me." Ook de viering van Luuds 25-jarig organistenjubileum in de Emmaüskerk, in 1990, behoorde tot die onvergetelijke momenten, toen speciaal hiervoor Dirk Zwart naar Middelharnis was gekomen om voor zijn jubilerende oud-leerling te concerteren.
Dak eraf
Het mag duidelijk zijn dat Zwart een belangrijk stempel op de muzikale ontwikkeling en op het spel van Luud Barendrecht heeft gezet. Warme harmonisaties die verrassende wendingen maken en een stuwende werking hebben op de zingende gemeente, dat is wat je bij organist Barendrecht kunt verwachten. "Ik zoek naar akkoorden en naar orgelspel waarin iets weerklinkt van de tekst die gezongen wordt." En kennelijk is het muzikale begeleidingsvuur van de organist ook op de zingende gemeente overgeslagen want, zo zegt Luud: "zingen dat ze hier doen, zíngen…! Aaah man! Soms denk je: 'het dak gaat eraf!'
Rumoerig
Sinds het kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk op de hoek Koningin Julianaweg/Langeweg in Middelharnis staat, begeleidt de jubilaris de gemeentezang hier niet meer op een pijporgel maar op een elektronisch instrument. "Ja, je bent natuurlijk altijd beter met 'n echt orgel. Maar ik moet ook eerlijk zeggen dat de klankmogelijkheden van de drieklaviers Domus die we hier hebben grandioos zijn." Storender vindt Luud 't als het orgelspel vóór of na de dienst of vóór de collectezang degradeert tot een soort achtergrondmuziek in een ronduit rumoerige ruimte, "waar het orgel niet eens meer bovenuit komt als je mooi zacht wilt spelen", zegt hij, want ook dat maakt 'ie mee.
Kerkelijk zangrepertoire
"In de loop der jaren is er op kerkmuzikaal gebied nogal wat veranderd", vertelt hij verder. "Aanvankelijk zongen we nog de psalmberijming van 1773 en de negen Enige Gezangen. Aan de laatste werden er later eerst 20 toegevoegd, nog later 30, daarna nogmaals 60. In 1961 kwam de Proeve van een nieuwe psalmberijming, die in 1968 definitief werd. In 1973 werd het Liedboek voor de kerken ingevoerd, bevattende de psalmberijming van 1968 en 491 gezangen. Verder kregen we het gezongen 'Amen' na votum en groet en na de zegen aan 't eind van de dienst. En ook de gezongen geloofsbelijdenis van Paul Christiaan van Westering. Met het nieuwe liedboek van 2013 zitten we inmiddels op een totaal van ruim 1100 liederen die tijdens de dienst gezongen kunnen worden. Dus moet je als organist in onze kerken flink breder gericht zijn dan wanneer je alleen de 150 psalmen en Enige Gezangen hoeft te kennen."
Maar Luud is erin meegegroeid en hij doet 't nog steeds met liefde en grote toewijding. "In al die jaren heb ik nooit één kerkdienst hoeven te missen wegens ziekte. Eén keer moest ik in Zuidland verstek laten gaan, omdat het onderweg te glad was om erdoorheen te gaan."
Het aantal kerkdiensten dat Luud in totaal heeft gespeeld, gaat inmiddels richting de negenduizend en hij hoopt dat 't hem gegeven wordt dit mooie werk nog lange tijd vol te mogen houden. "Als ik één zondag níet op de orgelbank heb gezeten, is 't voor mij geen zondag geweest…!"