Gemeente en jeugdhulpinstellingen vragen aandacht voor Week tegen Kindermishandeling
Vanuit het zorgveld waren aanwezig vertegenwoordigers van het Centrum voor Jeugd en Gezin, FACT team Delta Hellevoetsluis, het Jeugd Ondersteuningsteam van de gemeente Goeree-Overflakkee en een maatschappelijk werkster van CuraMare. Namens de gemeente waren wethouder Sociale Zaken Gerrit de Jong, beleidsadviseur Maatschappelijke Zaken Josette van Loon en gezinsregisseur Jolanda de Waard present.
"Wij vinden het heel belangrijk dat kinderen veilig opgroeien", leidde de wethouder de bijeenkomst in. "Op Goeree-Overflakkee gebeurt dit niet altijd of overal zoals het zou moeten. Daar valt nog winst te behalen. Maar wat moet er gebeuren om dit wél te bereiken?" Volgens De Jong is het dan van belang "dat iedereen weet wat 'ie moet doen als 't mis gaat en hoe de lijntjes dan lopen". Om daar een helder beeld van te geven, had hij acht vertegenwoordigers uit het maatschappelijk veld bijeen geroepen om aan te geven op welk terrein van de jeugdhulp zij en de instanties waarvoor ze werken actief zijn.
Door Hans Villerius
Centrum Jeugd en Gezin
Simone Hartog, manager JGZ bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, gaf aan dat het heel belangrijk is dat in een zo vroeg mogelijk stadium gesignaleerd wordt, zeker ook op school, wanneer er rond het welbevinden van het kind iets niet pluis is. En dat er dan, zo laagdrempelig mogelijk, gesprekken worden aangegaan. Het Centrum voor Jeugd en Gezin is hierbij de plek waar iedereen – ouder en professional die betrokken is bij het opgroeien van kinderen – terecht kan voor hulp, advies en vragen over opvoeding, problemen, specifieke situaties, enz. Wanneer professionals signalen hebben dat rondom een kind iets niet in orde is, pakt het Centrum voor Jeugd en Gezin als netwerkorganisatie dit op en brengt indien nodig de juiste partijen hiervoor bij elkaar om snelle inzet van zorg te realiseren, dichtbij en in de vertrouwde omgeving van het gezin en samen met ouders en andere betrokken opvoeders.
Jeugd Ondersteuningsteam
Naast het Centrum voor Jeugd en Gezin is er het Jeugd Ondersteuningsteam van de gemeente. Dit is er voor alle ouders, jeugdigen en professionals op Goeree-Overflakkee die vragen hebben over opgroeien en opvoeden van jongeren van 0 tot 18 jaar. Het team bestaat uit gezinscoaches en ondersteunend personeel, met diverse achtergronden zoals kinder- en jeugdpsychiatrie, (ortho-)pedadogiek en de zorg voor kinderen met een beperking. Er wordt passende hulp geboden, van adviesgesprek tot intensieve begeleiding en zo nodig in samenwerking met andere partners uit de sociale omgeving van het kind.
Van het Jeugdondersteuningsteam waren tijdens de bijeenkomst van woensdag orthopedagoog en gedragswetenschapper Yvonne van der Heijden en netwerkregisseur Anja Huijgen aanwezig. Yvonne doet diagnostiek en kortdurende behandelingen. Daarnaast begeleidt zij teamleden bij de formele besluitvorming rondom kernbeslissingen en het werken volgens richtlijnen en risicotaxaties als het gaat om de veiligheid van een kind. Anja stuurt het Jeugdondersteuningsteam aan en verdeelt nieuwe aanmeldingen onder de medewerkers, waarbij zij kijkt welke hulpverlener vanuit zijn/haar specialisme het beste aansluit op de hulpvraag van het gezin en of de jeugdige.
Maatschappelijk werk
Petra Butter en Marissa Tanis zijn maatschappelijk werkster. Petra bij CuraMare en Marissa bij het FACT team Delta Hellevoetsluis. Vanuit het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis in Dirksland werkt Petra aan een stuk preventie, zo gaf ze woensdag aan. "Zodra er signalen worden opgevangen dat er iets mis is, zoeken we contact met de ouders en met het Jeugd Ondersteuningsteam. Preventief werken, dát is heel belangrijk."
Marissa is contactfunctionaris volwassenenzorg en functioneert als vraagbaak voor collega's: hoe krijg je signalen van kindermishandeling boven water, welke stappen kun je doorlopen en hoe bevorder je deskundigheid?" zo lichtte ze toe.
Oproep
Uit wat vanuit de diverse jeugdhulpinstellingen woensdag naar voren werd gebracht, werd duidelijk dat állerlei situaties ertoe kunnen leiden dat kinderen het slachtoffer worden van kindermishandeling: onmachtsgevoelens bij ouders, niet weten hoe ze met situaties in de opvoeding om moeten gaan, geldproblemen in het gezin of werkloosheid, echtscheiding, verslaving, enz. Het komt dan ook in alle milieus binnen de samenleving voor. Meestal bedoelen ouders hun kinderen helemaal niet te mishandelen en in veel gevallen van psychische mishandeling zijn ouders zich er niet eens bewust dat ze daarmee bezig zijn, zo leert de praktijk van de hulpverlening.
"Het zou goed zijn als ouders het bewust herkennen wanneer 't niet goed is waar ze mee bezig zijn en dan ook zo snel mogelijk één van de aangewezen instanties in de arm nemen voor hulp of advies. In praktijk is dat veelal het moment waarop ouders geen goed gevoel overhouden aan hoe ze hun kind bejegend hebben. Wacht dan niet langer, maar kom meteen om hulp of raad!" zo klonk woensdag de oproep vanuit het gemeentehuis, aan de vooravond van de Week tegen Kindermishandeling. Om te bevorderen dat eerder hulp wordt ingeroepen, wil men er alles aan doen om de kinder- en jeugdhulp zo laagdrempelig mogelijk te maken. "Meestal gaat het om opvoedingsvragen en -problemen", zegt gezinsregisseur Jolanda de Waard. "Daar steken we dan ook graag de meeste energie in. We gaan naar de gezinnen thuis, kijken wat de problemen zijn en op welke manier deze opgelost kunnen worden. Als gezinsregisseur speel je hierbij een belangrijke rol. Je coördineert de hulp aan gezinnen, zorgt ervoor dat de hulpverlening goed blijft verlopen en uiteindelijk kan worden afgebouwd. En in dit alles ben je hét centrale aanspreekpunt.
Geen politie
Waar je als ouders met een hulpvraag of als professionals met een signalering terecht kunt, is verschillend. Voor professionals is er binnen de eigen organisatie een meldpunt of contactpersoon, en er bestaat een meldcode volgens welke men te werk moet gaan. Ouders kunnen een behoefte aan hulp kenbaar maken bij bijvoorbeeld de huisarts of op school. Daarnaast is er voor iedereen het Centrum voor Jeugd en Gezin (www.cjggo.nl), het Jeugd Ondersteuningsteam (via www.goeree-overflakkee.nl) en Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond (www.veiligthuisrr.nl).
"Wat bij een hulpvraag door ouders bij wie kindermishandeling speelt absoluut níet aan de orde is, is het gevaar dat ze dan de politie op de stoep krijgen of dat hun kind uit huis wordt gehaald. Die vrees blijkt in de praktijk nogal eens te bestaan, maar is volkomen ten onrechte. Alleen als blijkt dat het echt niet anders kan, bijvoorbeeld als hulp door ouders structureel en pertinent wordt geweigerd, kan er – en pas als álle protocollen doorlopen zijn – sprake zijn van uithuisplaatsing. Op Goeree-Overflakkee komt dat slechts in enkele gevallen per jaar voor.
Ambitie
In 2014 waren er in totaal ruim 200 meldingen van huiselijk geweld op het eiland. "Het is onze gezamenlijke ambitie om dit aantal terug te brengen naar nul", zo gaf wethouder De Jong woensdagmorgen namens alle betrokken partijen aan. "Dat begint met aandacht te vragen voor dit thema: waarom ga je over je grenzen heen en waar kun je terecht om dit te veranderen?"
"Belangrijk is", zo vulde gemeentelijk beleidsmedewerkster Josette van Loon aan "dat er voldoende wordt gedaan aan preventie. Daar richt ons beleid zich dan ook vooral op". Want zeker ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen. "Dit allemaal in het belang van onze kinderen", zo sloot de wethouder de bijeenkomst af.