Landbouw gebeurt met primitieve middelen.
Landbouw gebeurt met primitieve middelen. Foto: Adri van der Laan

In deze tijden van economische crisis in Oekraïne blijft hulpvraag toenemen

Begin oktober had ik het voorrecht om een werkbezoek van Stichting OZO mee te maken. Het doel van de reis was het werkgebied van de organisatie. Op de website http://www.stichting-ozo.nl/index.php?view=volg_ons is een uitgebreid verslag van deze reis te lezen. In dit artikel worden nog wat bijzonderheden over het werk naar voren gehaald.

Tekst en foto's: Adri van der Laan

De regio rondom Nagydobrony, in het westelijke deel van Oekraïne. Het deel van Oekraïne dat voor de Tweede Wereldoorlog tot Hongarije behoorde. Bijna honderd procent van de bevolking bestaat uit Hongaren.

In deze streek begon zo'n 15 jaar geleden de Stichting OZO met haar werk. Een vriendengroep, actief met hulpverleningswerk in Oost-Europa kreeg 'hart' voor Oekraïne. In het begin was men voornamelijk bezig met het samenstellen en verdelen van voedselpakketten, onder de allerarmsten in het gebied. Dit gebeurde voornamelijk vanuit de woning van Hidi Jenö in Nagydobrony. Stichting OZO werd steeds meer geconfronteerd met een enorme nood onder oudere mensen. Men besloot om zich juist voor deze bevolkingsgroep meer in te gaan zetten. Uiteindelijk resulteerde dit in de bouw van een verzorgingshuis. Dat in 2006 kon worden geopend. Dit is nu ook de centrale plaats van waaruit het werk van Stichting OZO plaatsvindt. Het leidinggevende team in Nagydobrony en dat ook in dienst is van Stichting OZO bestaat uit Hidi Jenö en Balog János en verpleegkundige Szanyi Erika.

Bestuursleden van de Stichting gaan enkele keren per jaar op werkbezoek naar Nagydobrony. Dit om de contacten met de medewerkers ter plaatse te onderhouden. Verder wordt ook gekeken naar de dagelijkse gang van zaken in het verzorgingshuis en rondom de projecten. Hoewel Stichting OZO er naar streeft om zoveel mogelijk goederen ter plaatse te kopen, zijn er wel artikelen die uit Nederland worden meegenomen, zoals gebruikte kleding, gebreide truien, mutsen en sjaals, brandweermateriaal en verder spullen voor de medische verzorging, zoals incontinentie- en stomamateriaal. Deze laatste zaken worden vooral in het verzorgingshuis gebruikt.

Doordat Oekraïne in een oorlogssituatie verkeert en er in de afgelopen jaren wisselingen zijn geweest in de regering en wetgeving, is het de laatste twee jaar niet mogelijk geweest om zelf hulpgoederen mee te nemen. Het werkbezoek van enkele bestuursleden werd dan ook per vliegtuig afgelegd.

Kort geleden was het voornemen om voor het eerste weer met een kar met hulpgoederen richting Oekraïne te gaan. Halverwege de reis werd echter bekend dat niet alle papieren binnen waren om de grens te passeren. Dus werden de goederen 'van brandslangen tot brillen' in Hongarije achtergelaten en later werd het materiaal door een bevriende Hongaar afgeleverd bij het verzorgingshuis in Nagydobrony.

Doordat Stichting OZO veel projecten heeft in de regio rondom Nagydobrony is het heel belangrijk dat er tijdens een werkbezoek intensief overleg wordt met de medewerkers ter plaatse. De bestuursleden doen dit aan de hand van een vragenlijst die tijdens bestuursvergaderingen in Nederland is opgesteld. Zo krijgt men dan een goed beeld van alles wat er speelt rondom de projecten. En wordt er voldoende informatie opgedaan om de donateurs, sponsors en andere betrokkenen en goed beeld te geven van het werk in Oekraïne en van de besteding van de gelden. Natuurlijk wordt er tussen de werkbezoeken door contact met Hidi Jenö gehouden via de mail, skype of telefoon. In de afgelopen jaren hebben de mensen van OZO wat Hongaars geleerd. Dit komt de communicatie natuurlijk ten goede.

Brandweer

Voor een hulpverleningsorganisatie als Stichting OZO, die vooral hulp verleent aan de 'allerarmsten', lijkt hulp aan een brandweerkorps niet helemaal te passen. Toch werden tijdens het werkbezoek twee verschillende brandweerkorpsen bezocht en materiaal overhandigd. En ook in het verleden heeft Stichting OZO meermalen materialen voor de blusgroepen geleverd. Materiaal dat veelal door tussenkomst van eilandelijke brandweerlieden kon worden geleverd. In Oekraïne krijgt de brandweer maar minimaal ondersteuning van de overheid. Speciale materialen of goede slangen heeft men veelal niet voorradig. Dus de vele en grote - vooral woningbranden – moeten met beperkte middelen worden bestreden. De brandweer van Nagydobrony (deels beroeps) ontving dit werkbezoek materiaal om bij auto-ongelukken mensen snel uit hun voertuig te bevrijden. Verder nog een aantal brandweerbijlen.

De brandweer van Nagy Bereg werd ook bezocht, een plaatsje op zo'n drie kwartier rijden van Nagydobrony. Dit team bestaat uit vrijwilligers die in het verleden zelf de noodzaak van een brandweereenheid voor hun dorp inzag, maar hierin werd door de overheid niet voorzien. Ze hebben toen zelf het initiatief genomen. Het gevolg is dat alleen de wachtsman een klein salaris krijgt. De brandweermensen moeten zelf in hun materialen voorzien. De brandweerwagen stond in een bouwvallige schuur aan de rand van een vrijwel verlaten industrieterrein. Stichting OZO heeft ervoor gezorgd dat de 'kazerne' nieuwe deuren kreeg en vandaag konden er uniformen worden gebracht. Verder aanvalsslangen, spuitstukken en laarzen. Verder werd geld overhandigd waarmee ze de brandweerwagen van brandstof konden voorzien. Vooral in de vele oude vervallen woningen is het zaak dat een brand snel en goed bestreden wordt, zodat er zo min mogelijk slachtoffers te betreuren valt.

Verzorgingshuis

Tijdens het werkbezoek was het verzorgingshuis Rehoboth de uitvalsbasis. De gang van zaken in het huis is tot tevredenheid. Het viel op dat een aantal bewoners iedere keer uitvoerig hun dankbaarheid tonen aan de mensen van OZO. De ongeveer 25 bewoners krijgen in Rehoboth een liefdevolle verzorging. Verzorging die thuis meestal gemist wordt. Het zijn doorgaans ouderen die weinig familie meer hebben, of die een intensieve verzorging nodig hebben, die thuis niet gegeven kan worden. Verder waren we in de tijd dat de verwarming voor het eerst werd aangestoken. In de afgelopen tijd hebben Jenö en Janós een houtkachel gemaakt, waarmee het water van de kachel wordt verwarmd. Dit is een noodzaak geworden doordat vanwege de crisis de gasprijzen enorm zijn gestegen. Het eerste warme water in de radiatoren werd met gejuich door de bewoners van Rehoboth begroet…

Stichting OZO heeft er sinds haar oprichting altijd naar gestreefd om zoveel mogelijk materiaal en menskracht uit de regio rond Nagydobrony te verwerven en doorgaans lukt dit ook wel. Dit geldt ook voor het telen van landbouwproducten, die als voeding dienen voor de bewoners van Rehoboth. Daarnaast doet men pogingen om nog meer landbouwgrond te verwerven om vervolgens de producten te verhandelen. De komende jaren zal blijken of dit gaat lukken. Op het terrein van Rehoboth wordt riet verbouwd. Van dit riet worden elders met de hand bezems gemaakt. Tijdens het werkbezoek werd dit handwerk bewonderd. Voor de bezems is veel belangstelling en het levert ook weer geld op voor de organisatie.

Projecten

De mensen van Stichting OZO blijven steeds op zoek naar nieuwe projecten. Een aantal projecten zijn bijna afgerond. Zoals dat van de scholen in Járok. Deze scholen zijn voorzien van goede sanitaire voorzieningen en goede leermiddelen. De polikliniek in Nagydobrony is van binnen geheel opgeknapt. Nu maakt men plannen om het project verder af te ronden. Zo zal in de komende tijd de buitenkant van het gebouw onderhanden genomen worden en hiermee is dit project dan ook afgerond.

Het straatbeeld in Nagydobrony.
Afbeelding
Een bewoonsters van Rehoboth.
Bezems maken.
Brandweermannen bekijken hun geschonken materiaal.
Brandweerkleren worden gepast.