Het orgel van de kapel in Melissant
Het orgel van de kapel in Melissant Foto: Adri van der Laan

Breng op Open Monumentendag eens een bezoek aan…

Morgen, zaterdag 12 september. wordt op veel plaatsen op het eiland Monumentendag gehouden. Op deze pagina worden er door Kees van Rixoort een aantal monumenten uitgelicht. Meer info is te vinden op www.vvvgoeree-overflakkee.nl - www.goeree-overflakkee.nl - www.gomolens.nl

De St. Jozefkapel in Melissant

Je rijdt er vaak genoeg langs, maar heeft u wel eens goed naar dit kleine kerkje gekeken? Bent u al eens in de St. Jozefkapel geweest? Nee? Pak dan nu de kans. Dit verborgen Rijksmonument in Melissant is op Open Monumentendag, zaterdag 12 september, geopend van 10.00 tot 16.00 uur. De St. Jozefkapel is meer dan honderd jaar oud. Het zaalkerkje met aangebouwde pastorie en sacristie is gebouwd in 1900 en telt ongeveer vijftig zitplaatsen.

Toen de kapel er was, hoefden de Rooms-Katholieke inwoners van Melissant niet langer uren te lopen naar de kerk in Oude-Tonge en later Middelharnis. De kapel hadden zij te danken aan jonkheer Herman Jozef van Diert, ambachtsheer van Melissant. Via een legaat stelde hij een aanzienlijk bedrag beschikbaar voor de bouw. Aanvankelijk zou het gaan om een grote kerk met een toren, een pastorie en een schoolgebouw. Maar daarvoor vond het bisdom de parochie te klein. Melissant telde op dat moment vier Rooms-Katholieke gezinnen…

Het werd dus een kapel zonder school. Deze mocht niet aan de Beneden Molendijk komen, zoals eerst de bedoeling was. Dat was te dicht bij de Hervormde Kerk.

Het bouwwerk is een ontwerp van de Amsterdamse architect A. Brunning. Hij ontwierp een kapel in een sobere, landelijke stijl met neogotische invloeden. De inwijding van de parochiekerk vond plaats op 14 november 1900.

Het interieur van de zaalkerk is anno 2015 in gave staat. Wel is het oorspronkelijke altaar uit de kerk verwijderd. In de kerk staat een secretaireorgel, dat in 1843 is gemaakt door H. Knipscheer en in 1920 is aangekocht. Het is een uniek orgel; er zijn er nog drie van in Nederland. Bezoekers mogen het op 12 september bespelen.

Het Hof van Dirksland

Ook goed verborgen: de schuur van het Hof van Dirksland. De omstreeks 1725 gebouwde landbouwschuur is de laatste tijd wel bekender geworden. De eigenaren, de familie Van Son, stellen het gebouw namelijk open voor onder meer culturele evenementen, waaronder Kunstkijk en eerder dit jaar de expositie van de in Dirksland geboren beeldhouwer Leo Vroegindeweij. Nu, op Open Monumentendag, is er van 10.00 tot 16.00 uur een expositie te zien van pentekeningen die Wilma Langendoen maakte naar historische foto's van onder meer de haven van Dirksland. De schuur is te vinden achter Winterstraat 12-18.

De haven van Dirksland ligt er tegenwoordig verstild bij. Maar als je goed om je heen kijkt, zie je sporen van een levendig verleden, waarin Dirksland een belangrijke schakelfunctie vervulde in het vervoer over water van en naar Goeree-Overflakkee. Het indrukwekkende Sas van Dirksland laat zien welk belang men in de achttiende en negentiende eeuw hechtte aan de haven van Dirksland. Voor de beurtvaart, veerdienst en communicatie vervulde de haven van Dirksland een belangrijke functie.

In de pentekeningen is Dirksland verbeeld als dorp van komen en gaan, als dorp van beurtschippers en reizigers. Het was misschien wel de tram die in het begin van de twintigste eeuw de veranderingen bevestigde die al eerder waren ingezet. Vervoer per as verving langzamerhand de boot en de stoomboot van Middelharnis naar Rotterdam werd de snellere verbinding over water.

Naast de pentekeningen van Wilma Langendoen zijn foto's geplaatst die in 2015 zijn genomen vanuit dezelfde positie. De foto's zijn van Hans Villerius. Aan de beelden zijn korte interviews met inwoners van Dirksland toegevoegd. Door hun herinneringen gaat het verleden van het dorp nog meer leven.

De expositie, tot stand gekomen door de inzet van louter Dirkslanders, wordt mogelijk gemaakt door Stichting Podium Goeree-Overflakkee in het kader van de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee en krijgt na Open Monumentendag een plaats in restaurant Het Anker aan de haven van Dirksland.

De Remonstrantse Kerk in Sommelsdijk

De Remonstrantse Kerk aan de Voorstraat in Sommelsdijk is sinds 1948 als zodanig in gebruik. Voor die tijd was het een woonhuis, en zo ziet het er nog steeds uit. Het interieur is sober. In de kerk staat een monumentaal secretaireorgel. Ook is er een bijzonder raam te zien: een kunstwerk van Ger van Iersel met als thema 'water'. Maar er is nog een reden om de Remonstrantse Kerk op Open Monumentendag te bezoeken: een foto-expositie. De kerk is geopend van 10.00 tot 14.30 uur.

Vorig jaar organiseerde het Netwerk Palliatieve Zorg Goeree-Overflakkee een fotowedstrijd met als thema 'afscheid'. Dit leverde een groot aantal prachtige foto's op. De foto's zijn bij toerbeurt geëxposeerd in de eilandelijke zorgcentra en in het ziekenhuis. De expositiereeks wordt nu afgesloten in de Remonstrantse Kerk. Dit is dus de laatste kans om de foto's te zien. De expositie duurt tot en met 4 november. Aan de expositie zijn nog enkele gedichten toegevoegd door leden van het dichterscollectief De Reizende Dichters van Goeree-Overflakkee.

"De foto's zijn niet alleen verzameld voor de expositie, maar de twaalf mooiste foto's zijn bovendien gebruikt voor een verjaardagskalender", vertelt Conny Bouwer, netwerkcoördinator in deze regio. "Het is een zeer divers geheel geworden. De deelnemende fotografen hebben allemaal op hun eigen manier invulling gegeven aan het thema, wat overigens was gelieerd aan een gedicht van Mirjam van Wijk, die in 2008 de landelijke gedichtenwedstrijd won, ook georganiseerd door ons Netwerk. De jury, bestaande uit fotograaf Hans Villerius en de netwerkleden Rick Poppen en Marga Roosjen, vonden de foto van Dorine Smits het mooist. Dorine maakte een prachtige foto van haar vriendin met hond op het strand bij zonsondergang. De dames zijn allebei weduwe en ze beloofden om voor elkaar en elkaars huisdieren te blijven zorgen, mocht één van hen iets overkomen. Een mooie achterliggende gedachte bij het beeld dat je ziet". Het Netwerk Palliatieve Zorg werkt nauw samen met alle palliatieve zorgorganisaties in de regio en kan zo zorgen voor passende begeleiding en ondersteuning.

De Remonstrantse Kerk is ook elke woensdagochtend geopend: van 10.00 tot 12.00 uur.

Schuur Het Hof van Dirksland.
Haven Dirksland