INGEZONDEN:
Reactie op het boekje 'Volksverhalen uit Zeeland en de Zuidhollandse eilanden'
"Want wanneer de lezer door Middelharnis wandelt in de richting van de Haven en het aanpalende Sommelsdijk, is de Voorstraat niet ver. Het huis nummer 2 is door de gemeente fraai opgeknapt en is als tweede huis thans eigendom van iemand uit Gelderland (zomer 1978). Dit huis nu was eertijds gemeente-eigendom en werd tot 1955 (*-1) bewoond door schoenmaker Maas.
Deze maakte een eind aan zijn leven, niet zoals de volksmond zegt door zich op te hangen, maar door de gaskraan open te draaien en de deur van zijn keuken goed te sluiten. (*-2) Al spoedig ging het verhaal, dat de man in dat huis bleef rondspoken. Spotters zeggen; vanwege de vele onbetaalde rekeningen die hij bij de Middelharnissers had uitstaan. Anderen menen dat er een vrouw in het spel was die hem het leven zuur had gemaakt. (*-3)
Toen de schrijver dezes op een warme julidag A.D. 1978 in de Voorstraat navraag deed naar dit spookhuis, kreeg hij bijna de hele bevolking tegen zich. De een lachte mij uit, de ander wees naar zijn voorhoofd, gemeentewerken (ook in de Voorstraat gevestigd) wenste er niet op in te gaan en de meer voor mijn lijfelijk welzijn bezorgde lieden verzekerden mij, dat er werkelijk nooit iets was gebeurd (dat was liegen op klaarlichte dag), dat geen mens aan spoken geloofde en dat ik beter spoedig kon vertrekken. Dit laatste deed ik ten slotte ook. Maar ik richtte mijn schreden naar het bejaardenhuis 'De Goede Ree' om daar bij het oudere en wijzere deel van der bevolking Den Eerzamens vertellingen na te trekken. Overbodige moeite; ze klopten. Maar er waren aanvullingen te over. Vóór dit tehuis nu waren gemeentelieden bezig met herbestrating van een weggedeelte. En toen dezen bij het gesprek betrokken waren, bleek mij dat er wel degelijk wat aan de hand was in het huis Voorstraat 2.
Een gemeenteman van rond 45 jaar verzekerde mij dat met vuur. Want omdat niemand in dat spookhuis durfde of wilde wonen, had de gemeente het dichtgespijkerd, om verdere vernielingen door de jeugd te voorkomen. Ieder verwachtte dat het oude huis tóch afgebroken zou worden en daarom moest deze gemeentewerkman waardevolle bouwmaterialen uit dat huis halen, die konden dienen voor het opknappen van andere gebouwen. Onder andere de plavuizen die op de keldervloer lagen.(*-4) 'En nou kunt u het geloven of niet, meneer,' aldus de gemeentewerkman,'er was elektrisch licht in dat huis en de leidingen waren prima. Maar het is me toch tweemaal overkomen, dat ik in de kelder bezig was en dat het licht ineens uitging. Ik hoorde vreselijk gevloek, geraas en gestommel dat overging in gekerm. En ik ben meer dood dan levend dat huis uitgevlucht. Tot tweemaal toe.' Naderhand zag de gemeente in, dat opknappen en verkopen aan mensen van buiten het eiland het beste zou zijn. En aldus geschiedde. De Gelderman viert er zijn vakanties en weekeinden in, gelooft niets van de praatjes en het spook is verdwenen. Laten wij hopen dat dit niet voor altijd zal zijn."
Op bovenstaande verhaaltje van de heer Den Eerzame heb ik de volgende aanmerkingen:
1e In dit huis heeft tot 12 november 1958 gewoond de schoenmaker Heime Vermaas. Dus de datum 1955 en de persoon Maas klopt niet. In dit huis was zijn vader vroeger ook al schoenmaker geweest. Dit huis was tot 12 november 1958 eigendom van Heime Vermaas.
2e Heime Vermaas heeft zich van het leven beroofd doormiddel van gasverstikking. Waarom heeft Heime dit gedaan, vraagt u misschien? Heime moet nogal mensenschuw geweest zijn. Daardoor kwam hij niet voor zichzelf op. Zijn broer Jan Vermaas, dus de vader van mijn overleden vrouw, ging op geregelde tijden voor Heime op pad om de open staande nota's van schoenreparaties en paardentuigen te innen bij rijke Flakkeese burgers en rijke boeren. Mijn schoonvader Jan Vermaas, die ik helaas nooit heb gekend, werd ziek en na enige tijd overleed hij. Doordat zijn vele reparatienota's niet werden betaald, kwam Heime in financiële nood. Hij moet op een zondagmiddag met zijn problemen naar de toenmalige predikant van de Gereformeerde Kerk geweest zijn. Bij deze predikant moet hij uren hebben gezeten, maar hij dorst zijn problemen niet te vertellen aan zijn predikant.
Uiteindelijk vroeg deze predikant aan hem; "Vermaas vertel het toch, ik moet straks weer preken." Heime is naar zijn huis gegaan en moet die dag de gaskraan hebben opengezet. Dit was het einde van het aardse leven van Heime Vermaas. En de predikant had hierna schuldgevoelens.
3e Ook was er geen vrouw die Heime het leven had zuurgemaakt! Hij moet eens verkering hebben gehad met een weesmeisje, die woonde in het weeshuis, waar nu de drukkerij is gevestigd en het Eilanden-Nieuws kantoor heeft aan de Langeweg te Sommelsdijk. Toen dit meisje overleed, heeft Heime nooit meer naar een ander meisje omgezien.
4e In het Eilanden-Nieuws hebben wij, mijn overleden vrouw en ik, eens gelezen dat er onder de vloer van de kelder van dit huis zeldzame tegeltjes zijn gevonden. Deze tegeltjes zijn in dit huis gelukkig weer hergebruikt, is mij verteld.
Toen mijn vrouw Ingna Vermaas op 4 maart 1964, 21 jaar werd kreeg zij van notaris Hempenius bijna honderd gulden als enige erfgenaam van Heime Vermaas. Op 12 november 1958 was haar oom Heime Vermaas overleden. Op 27 mei 1959 overleed van mijn vrouw haar vader, Jan Vermaas. Op 9 juni 1960 overleed haar moeder, Trijntje Vroegindeweij. De lichamen van deze drie personen zijn vlak bij elkaar begraven in Middelharnis. Op de graven van mijn schoonouders hebben wij, mijn overleden vrouw en ik, later een gedenksteen geplaatst.
L. VERHOEVEN
De touwbaan 50
3343 PK H.I.Ambacht
e-mail: l.verhoevenjzn@filternet.nl
