De keus van het hart
Els van Wageningen
2015, Uitgeverij Boekscout.nl
234 blz., € 19,45
ISBN 9789402 214659
Met het verschijnen van haar nieuwste roman 'De keus van het hart' ging een lang gekoesterde wens van de auteur in vervulling: het schrijven van een boek over de Tweede Wereldoorlog. Een langdurige periode van onderzoek naar historische bronnen ging hieraan vooraf, getuige het nawoord van de schrijfster. Rondom een aantal belangrijke gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog op Goeree-Overflakkee weeft Els van Wageningen het verhaal van de Dirkslandse Maaike de Ruiter, een zeventienjarige boerendochter die verliefd wordt op een Duitse soldaat.
Maaike werkt onder leiding van juffrouw Jongejan als huishoudelijke hulp op het Dirkslandse gemeentehuis, hier zwaait sinds de bezettingsjaren Herr Kommandant de bestuurlijke scepter. Tijdens haar werk maakt Maaike kennis met Hans-Jurgen die regelmatig op het gemeentehuis is te vinden; het is liefde op het eerste gezicht. Met haar gevoelens voor Hans-Jurgen komt Maaike voor een groot dilemma te staan: mag je houden van iemand die aan de 'verkeerde' kant staat? Wat is goed en fout in deze kwestie? Ze durft niemand in vertrouwen te nemen en worstelt in stilte met dit probleem. Een onverwachte ingrijpende beslissing van Hans-Jurgen maakt dat Maaike alsnog haar ouders in vertrouwen neemt. Mag Maaike de stem van haar hart volgen?
Bevrijding
De schrijfster geeft in de loop van het verhaal een ruime hoeveelheid informatie over de gevolgen van de Duitse bezetting op Goeree-Overflakkee. Aanvankelijk lijkt het allemaal nog mee te vallen, maar na verloop van tijd krijgen ook de eilandbewoners te maken met de dwingende regels van het Duitse Rijk. Zo duiken, net als in de rest van Nederland, in Dirksland bij openbare gelegenheden de bordjes met het opschrift 'Verboden voor Joden' op. Inwoners van Dirksland zullen de diverse beschreven locaties feilloos herkennen: de boerderij aan de Philipshoofjesweg, de Tuinstraat waar de soldaten bivakkeerden, de Kapoenstraat en de Voorstraat met het gemeentehuis.
De lezer kijkt door de ogen van een ontredderde Maaike naar het schouwspel op de Voorstraat: de bevrijding is dan inmiddels een feit en een aantal inwoners hanteert heggenschaar en pek om de vermeende 'moffenhoeren' hun verdiende loon te geven. 'Kijk maar eens goed zus', hoort ze een stem achter zich zeggen, 'dit doen we met moffenhoeren, ze krijgen hun verdiende loon.' Maaike kan en wil niet geloven wat ze ziet. (…) Nog is de vernedering van de vrouwen op de kar niet voorbij als ze kaal zijn. Hun hoofden worden ingesmeerde met pek. Sommige 'kunstenaars' zetten hun handtekening in de vorm van het teken van de SS op hun hoofd.'
De schrijfster laat vanuit het vertelperspectief van de alwetende verteller zien wat de gevolgen van de keuze van Maaike zijn. De consequenties van deze keuze werken door tot op de dag van vandaag: het boek eindigt met een aantal gebeurtenissen in de bevrijdingsweek van 2015.
De schrijfster past in deze historische roman het gebruik van een ruime hoeveelheid dialogen toe. Een geslachtsregister van de families de Ruiter en de Bonte, een nawoord van de schrijfster en een streekrecept completeren het verhaal. Voor de liefhebber van een historische roman die zich afspeelt op Goeree-Overflakkee een waardevol boek.
Els van Wageningen (1967) woont en werkt in Dirksland en heeft diverse romans en dichtbundels op haar naam staan.
Meer informatie over de schrijfster: www.elsvanwageningen.nl.