Werken van Guido de Brès
Van uitgeverij Koster te Barneveld ontvingen we twee waardevolle boeken van Guido de Brès. De boeken zijn tot stand gekomen dankzij de Stichting Heruitgave Werken Guido de Brès. Deze stichting stelt zich ten doel om de werken van Guido de Brès, vanwege hun rijke inhoud, meer bekendheid te geven. Ze werkt daarbij nauw samen met genoemde uitgeverij. Twee boeken komen hieronder beknopt aan de orde: Het wapen van het christelijk geloof en De Nederlandse Geloofsbelijdenis.
Bekend
De Nederlandse Geloofsbelijdenis is onlosmakelijk verbonden met de naam van Guido de Brès (1522-1567). Deze belijdenis is een gezaghebbend geschrift. Andere werken van hem zijn minder bekend. Het eerste boek dat hij schreef, kort na zijn overgang tot het protestantisme, was Le baston de la foy chrestienne (Het wapen van het christelijk geloof), waarvan de eerste druk in 1555 verscheen. Dit boek is ooit vertaald in het Nederlands, maar tot op heden is deze vertaling nooit gevonden.
'Het wapen van het christelijk geloof'
De Inhoud
Na het voorwoord, een verantwoording van de vertalers en een brief, begint hoofdstuk één. De hoofdstukken 1 t/m 3 wijdt Guido de Brès aan de eigenschappen van de drie Goddelijke Personen. Elke deugd van God bewijst en grond hij vanuit Gods Woord. Een derde deel van dit boek besteedt hij hieraan. Daarna gaat hij over tot behandeling van verschillende hoofdpunten uit de geloofsleer. 'Het wapen' is een geschrift uit de tijd van de reformatie, dat ons terugvoert naar de Bron, de Bijbel, en de bronnen van de Vroegere Kerk. Veelvuldig wordt er uit de Bijbel en van de kerkleraars geciteerd. Denk hierbij met name aan Augustinus, maar ook Chrysostomus, Hieronymus, Bernardus van Clairvaux en anderen. Het werk is vooral bedoeld om met de theologische waarheden andersdenkenden te kunnen weerleggen. Een aantal onderwerpen is ook in onze tijd nog actueel. Daarmee blijft het een waardevol (naslag)werk.
Vertaling
Het boek is vertaald uit het Frans naar de herziene en opnieuw vermeerderde uitgave van Thomas Courteau 1565. Aan het einde is een uitgebreide index met de voornaamste onderwerpen en uitspraken opgenomen.
'De Nederlandse Geloofsbelijdenis'
De Nederlandse Geloofsbelijdenis, de Heidelbergse Catechismus en de Vijf Artikelen tegen de remonstranten vormen samen de Drie Formulieren van Enigheid. Ondanks de rijke inhoud van de Nederlandse Geloofsbelijdenis is deze minder bekend dan de Heidelbergse Catechismus. Het doel van deze uitgave is dan ook om de Geloofsbelijdenis meer onder de aandacht te brengen.
Inleiding
Het boek start met een uitgebreide inleiding. Hierin wordt informatie verstrekt over de tijd, de opsteller en de geschiedenis voor en tijdens het ontstaan van de Geloofsbelijdenis. Dit is van belang om het boek beter te kunnen plaatsen en zijn doel te kunnen begrijpen. Ook komt deze informatie van pas bij het lezen van 'Het wapen van het christelijk geloof'.
Toelichting op de tekst
Dit boek is geen verklaring van de Geloofsbelijdenis maar een toelichting op de tekst ervan. Deze toelichting wordt gegeven door middel van kanttekeningen. Daarnaast geven de uitgeschreven bewijsteksten aan dat de Geloofsbelijdenis geheel op Gods Woord is gegrond.
Doel
Het plaatsen van kanttekeningen heeft als doel de moeilijke woorden toe te lichten die niet of nauwelijks meer gebruikt worden. Hierbij is gebruikgemaakt van de Franse brontekst uit 1561. Verder worden in de kanttekeningen ook de vindplaatsen genoemd als er (bijna) letterlijk uit de Bijbel wordt geciteerd. Om de relatie met de twee andere Formulieren van Enigheid weer te geven, staan bij ieder artikel verwijzingen naar de Heidelbergse Catechismus en de Dordtse Leerregels.
Brieven
De Nederlandse Geloofsbelijdenis is onlosmakelijk verbonden met de naam van Guido de Brès. Daarom is ook een beknopte beschrijving opgenomen van zijn leven en werk. Het boek sluit af met twee persoonlijke brieven van De Brès: gericht aan zijn vrouw en aan zijn moeder. Neem, lees en overdenk.
Middelharnis, Jaap Hollaar.