Ik ben Malala
'Twee jongemannen in witte gewaden gingen voor de vrachtauto staan. 'Is dit de Khushal schoolbus?' vroeg een van hen. De chauffeur lachte. De naam van de school stond met zwarte letters op de zijkant. De andere jongeman sprong op de laadklep en leunde naar binnen, waar wij met z'n allen zaten. 'Wie is Malala?' vroeg hij. Niemand zei iets, maar een paar meisjes keken mijn kant op. Hij stak zijn arm uit en richtte op mij. Sommige meisjes gilden en ik kneep in Moniba's hand.'
Op 9 oktober 2012 werd Malala Yousafzai op weg naar school van dichtbij door het hoofd geschoten. Malala kwam in haar thuisland Pakistan op voor het recht op onderwijs voor meisjes. Malala is 10 jaar oud als de Taliban de macht overneemt in het gebied in Pakistan waar ze woont met haar ouders. Haar vader is directeur van een meisjesschool en wordt gedwongen deze te sluiten. Malala houdt in deze periode onder een pseudoniem een dagboek bij voor de BBC.
Als het uitlekt dat Malala de buitenwereld op de hoogte houdt van het dagelijks leven onder het regime van de Taliban ontvangt ze diverse doodsbedreigingen. Rondom Mingora, de stad waar Malala woont, barst de strijd los tussen de Taliban en het regeringsleger en twee miljoen mensen slaan op de vlucht. Malala vlucht met haar ouders naar familie in de bergen. Na een vredesakkoord tussen het regeringsleger en de Taliban lijkt de toestand te stabiliseren. Malala keert terug naar huis en hervat haar studie aan de middelbare meisjesschool. Toch is er geen sprake van echte vrede en de dreiging van de Taliban blijft zichtbaar aanwezig. Het regime trekt de touwtjes verder aan en tegenstanders worden zonder pardon uit de weg geruimd.
Recht op onderwijs
Malala overleeft de aanslag op haar leven en wordt zwaargewond overgebracht naar een ziekenhuis in het Engelse Birmingham. In het begin kan ze niet praten en communiceert ze via een dagboek. 'Ik schreef een nieuwe vraag in mijn roze dagboek. 'Spiegel'. (…) Ik keek naar dr. Fiona. Ze had een doos tissues tussen ons in gezet. Ik realiseerde me dat ze had verwacht dat ik zou gaan huilen. Misschien had de oude Malala gehuild. Maar wanneer je bijna je leven hebt verloren, is een raar gezicht in de spiegel alleen maar het bewijs dat je nog steeds op aarde bent. Ik wil allen weten wat de kogel precies had gedaan. Was die door mijn hersens gegaan? Kon ik daarom niet goed horen? Waarom kon ik mijn linkeroog niet dichtdoen?' (145) Malala verblijft ruim twee maanden in het ziekenhuis en ondergaat talloze hersteloperaties aan haar gezicht.
In 2014 spreekt ze de Verenigde Naties toe: 'Ik verhef mijn stem niet om te kunnen schreeuwen maar om ervoor te zorgen dat degenen zonder stem gehoord worden. Voor hen die hebben gevochten voor hun recht. Hun recht op een leven in vrede. Hun recht op een waardige behandeling. Hun recht op gelijke kansen. Hun recht op onderwijs.' (192) Malala woont tegenwoordig in Birmingham en ontving in 2014 de Nobelprijs voor de Vrede.
'Ik ben Malala' is in meerdere opzichten een boeiend boek. Het biedt veel informatie over het dagelijks leven en de cultuur in Pakistan. Het verhaal van Malala komt dichtbij de lezer door de keuze voor het ik-perspectief, de verteller is tevens de hoofdpersoon van het boek. Het boek bevat veel aanvullende informatie in de vorm van een verklarende woordenlijst, een tijdlijn, een fotokatern en informatie over het Malalafonds. Deze stichting stelt zich ten doel alle kinderen op de hele wereld een kans te geven naar school te gaan en zich te ontwikkelen.
'Ik ben Malala' is een aanwinst voor tieners én hun ouders.
Meer informatie: www.malala.org, www.edukans.nl en www.kok.nl
Malala Yousafzai
2014, Uitgeverij Kosmos
224 blz., € 14,95
?ISBN 9789043 525152