Han Verhage is na 45 jaar in Australië terug in Middelharnis
MIDDELHARNIS – In de woonkamer staan twee klokjes bovenop elkaar. De bovenste is de Nederlandse tijd, de onderste staat ingesteld op de Australische tijd. Aan de andere kant van de wereld is het negen uur later. Han Verhage (76 jaar) is na een leven van 45 jaar wonen en werken in Australië terug in zijn geboortedorp. De band met zijn tweede thuisland is nog springlevend, hij belt regelmatig met kennissen in Australië. Verhage praat prima Flakkees, hier en daar doorspekt met Engelse woorden.
Door Martijn de Bonte
Er was eigenlijk geen reden om weg te gaan van zijn familie in Middelharnis. Toch lonkte het avontuur. De 28-jarige Han wilde zijn vleugels uitspreiden. Toen hij tegen zijn vader vertelde over zijn plannen om twee jaar naar Australië te gaan kon zijn vader dat niet geloven. Dat was alleen iets voor zoons van rijke boeren. Niet voor de zoon van een boekhouder. Zijn ouders waren niet reislustig, ze zijn nooit in het buitenland geweest. Ze bezochten af en toe wel familieleden buiten het eiland, maar waarom zou je zomaar naar bijvoorbeeld Amsterdam gaan?
Zeeziek
Op 12 maart 1966 stapte Han in de Rotterdamse haven op de boot naar Australië. Bij Hoek van Holland begon het te stormen en werd vrijwel iedereen zeeziek. Daarna werd het weer gelukkig beter en konden de passagiers genieten van een zes weken durende reis. Hoe verder de reis vorderde des te warmer en zonniger werden de omstandigheden. Verhage vertelt dat iedereen aan boord grote plannen had. Er waren 50 Nederlandse jongeren aan boord, allemaal op weg naar Australië voor een werkvakantie van één of twee jaar. De groep maakte onderdeel uit van een uitwisselingsprogramma tussen beide landen. Aan boord kregen ze Engelse les. Zijn moeder vertelde later dat ze tijdens zijn reis iedere morgen wakker werd met de gedachte "Nu is Han nog verder van huis."
Manshoge varens
In Australië kwam Verhage terecht bij een Nederlands gastgezin in Hobart, een plaats op het eiland Tasmanië. In Nederland werkte Han Verhage in het Westland bij een plantenkwekerij. Zijn 'groene ervaring' kwam goed van pas, want hij belandde in de plantsoenendienst. In de avonduren had hij een tweede baantje, het onderhouden van plantenbakken in kantoren. Ondertussen genoot hij van de natuur. Hij vertelt enthousiast over eucalyptusbomen en manshoge varens. In de stad woonden veel Nederlanders die in de jaren vijftig waren geëmigreerd. Als ze elkaar ontmoeten vroegen ze of er nog nieuws was uit Nederland en werden bladen zoals de Libelle en de Margriet uitgewisseld. De Nederlanders hadden er in die periode zelfs een eigen kerk. De 'Dutch reformed church', eens per maand was er een Nederlandstalige kerkdienst.
Miljoenenstad
Na ongeveer een jaar besloot hij het ruime en rustige Tasmanië te verwisselen voor miljoenenstad Sydney. "De stad is zo groot, zoveel gebouwen, er is geen weg uit. Stedelingen moeten vroeg vertrekken als ze een dagje buiten de stad willen doorbrengen." Van de jongeren die hij kende had hij gehoord dat hij 's avonds laat moest gaan kijken bij Kings Cross. In de uitgaansbuurt zag hij dat midden in de nacht de winkels open waren, de straten volgepakt waren met mensen en er waren veel nachtclubs. Verhage bekeek het allemaal van een afstandje en was onder de indruk van de verschillen met het rustige Middelharnis. In een brief naar huis schreef hij over het nachtleven. Zijn ouders schrokken ervan en zeiden dat hij beter in het rustige Tasmanië had kunnen blijven.
Al liftend reisde Verhage verder naar het tropische noorden van Australië. Hij had voor zichzelf drie regels opgesteld. Hij moest er netjes uitzien, niet meer dan één tas meenemen en zijn zonnebril afzetten als er een auto aankomt. Dat werkte, moeiteloos liftte hij dagenlang door het uitgestrekte continent. Op een keer liftte hij mee met een enorme truck die koeien vervoerde. Op een hobbelige weg in de bergen vroeg de chauffeur of hij even wilde sturen. Hij rookte ondertussen een sigaretje. De chauffeur vroeg aan hem hoelang hij zijn rijbewijs al had? "Helemaal niet", antwoordde Han. De chauffeur wist niet hoe snel hij zelf weer het stuur van de truck moest pakken…
Hij werkte nog een tijdje op de suikerrietvelden en ook in een raffinaderij. "Een prachtige tijd, vertelt hij erover." Na zijn werkvakantie van twee jaar reist hij naar zijn geboorteland. In het voorjaar arriveert hij in Nederland. Verhage pakt zijn Nederlandse leven weer op. Na een teleurstellende zomer met veel regen begint het te kriebelen om weer naar het warme Australië te gaan. In november vertrekt hij voor de tweede keer, deze keer voorgoed.
Koningin op bezoek
Hij vestigt zich in Brisbane, een stad aan de oostkust van Australië. Al snel vindt hij werk in de botanische tuin. Hij werkt in de plantenkwekerij. Hij wijst naar een kamerplant in de hoek van de kamer. "Planten die hier binnen staan, groeien daar gewoon buiten." Naast zijn werk in de kwekerij maakt hij ook bloemstukken. Onder andere voor het burgemeestersechtpaar. Als Queen Elisabeth de stad komt bezoeken is hij vooraf erg druk met het verzorgen van de bloemstukken. Hij mag erbij zijn als de Engelse koningin het gemeentehuis bezoekt. Als ze daadwerkelijk aankomt worden de aanwezigen achter een hek geloodst. Verhage blijft net achter een pilaar staan. Als de koningin aan komt lopen, stapt hij uit de schaduw en maakt snel twee foto's. Hij laat ze zien in zijn fotoalbum. Twee kleine verkleurde foto's waarop de jeugdige koningin verschrikt in de lens kijkt.
'Werk, spaar, koop', leerde Verhage van zijn vader. Hij neemt het ter harte en werkt naast zijn fulltime baan in de avonduren en op zaterdag als tuinman. "Luiheid? Ik weet niet wat dat is." Van zijn spaargeld koopt hij eerst een motor, later een auto en nog wat later een eigen huis. Zo bouwt hij een leven op in de stad die hemelsbreed ruim 16.000 kilometer verwijderd is van Goeree-Overflakkee. Verhage is altijd alleen gebleven. "Ik kan goed alleen zijn." Door zijn werk en kerkbezoek leert hij veel mensen kennen en op die manier bouwt hij een sociaal netwerk op. Nog steeds heeft hij veel vrienden en kennissen in zijn tweede thuisland.
Terug naar Nederland
Ruim drie jaar geleden besloot hij terug te keren naar zijn geboortedorp. Hij wilde zijn 'oude dag' in Nederland doorbrengen. Ondanks dat er zelfs familieleden waren die het hem juist afraadde om terug te komen. De eerste zes maanden in Nederland waren moeilijk, maar dankzij de hulp van familie en vrienden lukte het om zijn draai te vinden.
Verhage geniet nu weer van Flakkee. Hij gaat graag naar buiten om te fietsen of te wandelen. "Ik geniet van alle vier de seizoenen…" Het is heerlijk om bij De Vliegers de wind door de wilgen te horen waaien. Als hij door de Voorstraat loopt geniet hij van de oude geveltjes in zijn geboortedorp. Met een aantal oude klasgenoten pakte hij, na 45 jaar, de contacten gewoon weer op. Kerken doet hij in de Gereformeerde Gemeente van Middelharnis, hij voelt zich er goed thuis. In Nieuw-Rijssenburgh doet hij vrijwilligerswerk en daarnaast bezoekt hij eenzame ouderen. "Je moet niet binnen gaan zitten wachten tot er iemand op bezoek komt…"
Sinds zijn terugkeer naar Nederland is hij nog twee keer op vakantie geweest naar Australië. Hij vertelt dat het laatste bezoek voelde als de 'closure of my Australian time', ofwel de afsluiting van zijn Australische tijdperk. Of het echt de laatste keer is geweest kan hij niet zeggen. Het land blijft trekken!