Voor de Kreatieve Arbeid Met Plezier
MIDDELHARNIS – Wie zich in de jaren zeventig bezighield met 'nuttig handwerken', kon bij meerdere winkels op Goeree-Overflakkee terecht. Breien, borduren en meer van dit soort nuttige creatieve activiteiten waren wijdverbreid en de middenstand speelde daar handig op in. Hoe anders was het met hobby's als tekenen en schilderen, kleien, gipsbeelden maken, macrameeën en houtsnijden. Een winkel die materialen voor dit soort creatieve uitingen in de schappen had, was er niet. Tot 1977. Toen begonnen Wim en Elma van der Kamp zo'n zaak aan de Dubbele Ring in Sommelsdijk. Acht jaar later verhuisden ze naar de Westdijk in Middelharnis. Daar ging de winkeldeur in februari 2014 voorgoed dicht.
Wim van der Kamp, die een opleiding had waarmee hij een autobedrijf kon beginnen, was amanuensis bij de Rijks HBS. Natuur- en scheikundeproeven voorbereiden, assisteren bij de practicumlessen, daar hield hij zich mee bezig. Zijn vrouw Elma was kleuterjuf. Van leraren handvaardigheid kregen ze weleens te horen dat er nauwelijks hobbymaterialen te koop waren op het eiland. "Wij dachten: misschien is het een goed idee om zelf zoiets te beginnen."
Dat gebeurde. Aan de Dubbele Ring 20, naast het woonhuis. Ze bouwden de zaak langzaam op. De winkel was aanvankelijk een paar dagen in de week open. Elma hielp de klanten, Wim werkte nog hele dagen op school. Na verloop van tijd, toen de winkel goed begon te lopen, bouwde hij dat af naar halve dagen, en nog later stopte hij helemaal als amanuensis.
Gat in de markt
De winkel, getooid met de creatieve naam 'Voor de Kreatieve Arbeid Met Plezier', bleek namelijk een gat in de markt te vullen. Hobbyisten van heel Goeree-Overflakkee wisten de zaak te vinden en kochten er hun teken- en schildermaterialen, gipsmallen, klei, kralen, borduurpakketten – en ga zo maar door. In de schuur achter de winkel was ruimte om cursussen te geven en de demonstraties te houden.
De Dubbele Ring was nog een echte winkelstraat, eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. De klad kwam er wel een beetje in, maar nadat de middenstanders een vereniging hadden opgericht en activiteiten gingen organiseren, nam het enthousiasme weer toe. "Ook bij het publiek", blikt Wim terug. "Enthousiasme bij ondernemers, dat werkt altijd."
Maar het gemeentebestuur had andere plannen met de middenstand in Sommelsdijk. Die moest zoveel mogelijk verhuizen naar Middelharnis, hét koopcentrum voor de hele regio. De meeste winkeliers zagen er niet veel heil in, maar hadden in wezen geen keus. Het was verhuizen of stoppen. Uiteindelijk verhuisden de meeste middenstanders toch maar, vooral naar de nieuwbouw van de Lijnbaan. Wim en Elma van der Kamp zagen meer brood in een verhuizing naar het dubbele gedeelte van d'n Diek.
Daar liep meer winkelend publiek rond en kreeg je bovendien in de zomermaanden nogal wat toeristen over de vloer. Voor de Kreatieve Arbeid Met Plezier kreeg aan de Westdijk bovendien meer winkeloppervlak – van 60 naar 100 vierkante meter – en dus meer mogelijkheden. Het cursusaanbod breidde zich uit. Kantklossen, volksschilderen, aquarelleren, houtsnijden, schilderen, tekenen, een Tiffany lamp maken – je kon het er allemaal leren. Van de mensen van de winkel zelf of van ingehuurde specialisten.
"We hebben altijd veel aan de weg getimmerd", vertelt Wim, die ook gemeenteraadslid was én wethouder van de gemeente Middelharnis. "Met de cursussen en demonstraties – ook wel van redelijk bekende mensen, zoals volksschilder Jacques Zuidema –, maar ook door onze stukjes in 'De Vazze'. De winkel liep goed, maar je moest er wel altijd aan trekken."
Houtsnijpakketten
Het enthousiasme en de behulpzaamheid hadden effect. De creawinkel had veel klanten. Die merkten dat Wim en Elma goed inspeelden op nieuwe creatieve trends. In het begin bracht de zaak al houtsnijpakketten op de markt, die niet alleen op Goeree-Overflakkee te koop waren, maar ook in de rest van Nederland. Spinnenwielen waren een tijdje helemaal in. Uiteraard stonden ze in de winkel, maar later zag je ze niet meer. Zo kwamen en gingen meer creatieve trends. Bij Van der Kamp kon je de benodigde materialen kopen én kreeg je uitleg. "Wij hebben het eiland creatief gemaakt", zeggen Wim en Elma. Al relativeren ze die opmerking wel direct. "Nou, in ieder geval creatiever."
Door internet liep de handel terug. Klanten gingen hun creatieve benodigdheden steeds vaker via het wereldwijde web kopen. In de winkel legden ze nog steeds graag uit hoe een apparaat werkte, maar de lol ging er wel af als dat vervolgens niet over de fysieke toonbank ging, maar over de digitale van een ander. Zelf een webshop beginnen was een optie, maar daar hadden ze geen zin in. Elma: "Dan ben je alleen nog maar bezig met pakjes maken en versturen. Wij vonden juist de persoonlijke contacten het leukst."
Eind vorig jaar werden ze allebei 65. Een mooi moment om met pensioen te gaan. De kinderen voelden er niet voor de zaak over te nemen, dus was er maar één conclusie: Voor de Kreatieve Arbeid Met Plezier stopt ermee. In februari 2014 was het zover. Veel (vaste) klanten vonden het jammer, maar hadden er wel begrip voor. Ze zeiden de speciaalzaak te gaan missen en wisten niet goed waar ze nu hun creatieve hobbyspullen moesten gaan kopen… Bij Bruna, bij de Action?
Het winkelpand is zo goed als leeggeruimd. Geleidelijk aan verandert het in een atelier. Wim werkt er met glas en gaat er beeldhouwen, Elma gebruikt de voormalige cursusruimte om te schilderen. "We hebben nu de tijd en de rust voor onze hobby's."
Weg met die tv
Hoe krijg je de mensen aan het hobbyen? Door opzienbarende reclames bijvoorbeeld. Bij Van der Kamp stond ooit een tv in de etalage. Een tv met een kapotte beeldbuis. De steen die erdoor was gegaan, lag er nog bij. 'Begin gewoon een hobby', luidde de boodschap. Of veel eilanders die oproep letterlijk hebben uitgevoerd, is niet bekend. Maar wel staat vast dat steeds meer mensen gingen tekenen, schilderen, kleien, gipsgieten, kantklossen, macrameeën, et cetera.
