Arie Baas, laatste groet aan een groot kampioen
Hij heeft de koning definitief omgelegd
OUDDORP - Eind juli 2015 heeft de schaakwereld een groot kampioen verloren. Arie Cornelis Baas heeft na een kortstondig ziekbed de ongelijke strijd verloren. De schaakwereld en schrijver dezes in het bijzonder zullen Arie Baas herinneren als een groot kampioen.
Arie Baas, geboren op 20 december 1937 in Gouda, HBS B, kweekschool (tegenwoordige PABO) met hoofdakte (houdt in bevoegd hoofd van lagere school en bevoegd les te geven in vakken op de MULO). In 1958 in Ouddorp gekomen als onderwijzer zonder echt te hoeven solliciteren. Ouddorp was nog officieel rampgebied (vanwege de watersnoodramp van 53) en er was een behoefte aan onderwijzers in deze regio. Een bijkomend voordeel was dat je vrijgesteld werd van militaire dienst als je in het rampgebied ging werken! Arie gaf les in alle vakken behalve de bèta vakken als wis- schei- en natuurkunde. Daarna heeft hij nog akte wiskunde LO in 1968 gehaald en Engels (avondopleiding) LO & MO. In zijn loopbaan is hij directeur van de MAVO geweest tot aan de fusie met de Chr. Scholengemeenschap Prins Maurits uit Middelharnis. Hij werd toen conrector en vestigingsdirecteur dependance Stellendam tot aan zijn pensionering.
Arie heeft thuis van zijn vader schaken (en ook dammen) geleerd maar hij heeft er pas daadwerkelijk iets mee gaan doen toen hij zich in Ouddorp vestigde en aldaar lid werd van de vereniging rond 1961. Hij werd direct 6x achtereen clubkampioen. De vereniging was op zich niet zo heel erg sterk maar er was wel een levendige Flakkeese competitie. Hij werd toen lid van Middelharnis, destijds de sterkste vereniging op het eiland en werd daar tot zijn eigen verrassing gelijk kampioen!! Daar is hij zo'n 3 jaar lid geweest en vervolgens een paar jaar niet geschaakt. In 1975 weer lid geworden van Ontspanning en sindsdien de club trouw gebleven!
Ondanks dat Arie uit het onderwijs komt heeft hij nooit een schaakboek opengeslagen. Hij deed alles op eigen kracht. Zelf zei hij daarover: "Nee,ik doe helemaal niets aan openingsvoorbereiding. Ik vertrouw op mijn eigen kracht en intuïtie. Mijn sterkste kant is wel het positiespel en het eindspel. Ook hou ik wel van halfopen lijnen eventueel met dubbelpionnen, die neem ik op de koop toe. Met wit speel ik bijna altijd e4 en met zwart probeer ik meestal te improviseren door wat gekke zetten te doen die je in geen enkel theorieboek tegenkomt. En dan maar lekker rommelen!!!". Arie heeft samen met zijn vrouw Dien twee dochters. Of ze kunnen schaken is niet bekend.
Hoewel het gebruikelijk is dat er bijna niet wordt gesproken tijdens de partij (om de tegenstander niet te storen), had Arie daar soms lak aan. Hij was een soort sportcommentator van zijn eigen partij. Aanvallende zetten werden steevast vergezeld van zijn strijdkreet "Harree!". En slechte zetten konden rekenen op een portie zelfkritiek : "Rund, Zak!" zei hij dan hardop tegen zichzelf. Na de gebruikelijke koffie dronk Arie graag een jong borreltje. Het was tenslotte een avondje uit. Daarnaast was Arie een verwoed roker. In het begin gewoon achter het bord. Later, door het intreden van het rookverbod, buiten onder een afdakje. Ook in de winter. Na afloop van z´n partij was hij altijd te porren voor een partijtje snelschaak. Daarin was hij oppermachtig. De prestaties van Arie Baas zijn indrukwekkend. 18x kampioen en 7x snelschaakkampioen van Ouddorp 1x kampioen van Middelharnis.
Naast de interne clubcompetitie speelde Arie ook voor de bond tegen andere verenigingen. Naarmate hij ouder werd ging hem dat wel tegenstaan. Auto rijden in het donker deed hij niet graag. Maar als hij eenmaal achter het bord zat dan was hij toch wel in zijn element. Eens speelde hij een bondswedstrijd tegen een zeer jeugdige tegenspeelster van amper 10 jaar. "Moet jij niet naar bed toe" vroeg hij om een uur of 9 in de avond. "Nee," schudde het meisje "we mogen opblijven." Een kwartiertje later stond Arie mat. Hij had verloren. Het meisje werd later overigens 2e van Nederland. Dus het was geen schande.
Hieronder een van zijn vele winstpartijen. Het commentaar is van Jaap Santifort, de tegenstander.
Partij
A.C. Baas – J. Santifort
c4 - Pf6
Pc3 - e6
e4 - Lb4
e5 - … Arie wilde altijd zo snel mogelijk uit de theorie. Want hij speelt liever op intuïtie. … - Lxc3
bxc3 - Pg8
Dg4 - g6
f4 - … Het ziet er rommelig uit voor Arie maar zijn tegenstander is totaal niet ontwikkeld. … - Ph6
Dh3 - Pf5
Pf3 - b6
g4 - … Dit soort zetten gingen vaak vergezeld met zijn strijdkreet "Harree"… - Pg7
Pg5 - h6
Pe4 - Lb7 Eindelijk heeft zwart tijd om een 2e stuk te ontwikkelen.
Pf6+ - Kf8
Lg2 - Lxg2
Dxg2 - Pa6
Pxd7+ - … Zie diagram 1. Een mooi offer van Arie! Het haard kan niet worden genomen vanwege Dxa8! … - Kg8
Pf6+ - Kf8
La3+ - ... Iedere zet van wit is direct een aanval op de zwarte stelling. 18 … - c5
Td1 - Pe8
d4 - Pxf6
dxc5 - … Zie diagram 2. Een tweede offer van wit. Pf6 wordt niet terug geslagen. Er dreigt nu cxb6+ met Damewinst voor wit. … - Pd5
cxb6+ - Kg7
cxd5 - Dxb6 Eindelijk kan zwart iets terug doen.
Dd2 - Thd8
d6 - Dc6
Tf1 - De4+
De2 - Da4
Lc1 - Pc5
De3 - … Het lijkt erop dat wit alleen maar reageert op zwart. Maar Arie zit al te kijken naar veld h6. … -Tac8
Td4 - Dxa2
f5 - Dxh2
f6+ - Kh7
Tf2 - Dh1+
Ke2 - Pb3
Td1 - Pxc1+
Txc1 - Dh4
Qf4 - h5
Th2 - … Zie diagram 3. De zwarte dame is gevangen. …- g5 En zwart geeft op. Want de zwart dame gaat sowieso verloren. Bijvoorbeeld met De4+ en daarna Txh4.
1-0
In het laatste jaar dat Arie actief was op de club kon hij helaas het seizoen niet afmaken. Hij was te ziek om nog naar de club te gaan. Maar halverwege het seizoen stond hij al zo ver voor dat hij onbereikbaar was voor de concurrentie. Daarmee werd hij voor de 18e en laatste keer kampioen. De beker en felicitaties heeft hij nog gehad op zijn ziekbed.
Jaap Santifort
