Weekmarkten zijn sociaal gebeuren in dorpskernen op Goeree-Overflakkee
GOEREE-OVERFLAKKEE – "In mijn functie van marktmeester ben ik het verlengstuk van de gemeente Goeree-Overflakkee. Tegelijkertijd het aanspreekpunt voor kooplieden en bewoners rondom de locatie waar de markt wordt gehouden. Uiteraard ook voor benodigde voorzieningen, zoals stroom. Ik heb geen bemoeienis als het gaat om het aanleveren van de kramen. Ben bijvoorbeeld wel weer in beeld bij communicatie rond een correcte afgesproken plaats". Jan van Nimwegen (58) heeft een dubbelfunctie bij de gemeente. Hij is bode/marktmeester. Hij werkt zou je kunnen zeggen in zijn functie als bode voornamelijk binnen. In het gemeentehuis aan de Koningin Julianaweg en in het Bestuurscentrum het Rondeel aan de Dwarsweg, beide gebouwen in Middelharnis. In zijn functie van marktmeester is hij buiten aan het werk. Elke week vervult hij zijn taak op de zes officieel aangewezen markten op het eiland.
Tekst en foto's: Jaap Ruizeveld
Goeree-Overflakkee telt weekmarkten in Sommelsdijk (aan de Voorstraat op woensdag van 08.30-15.00 uur), Ouddorp (aan de Ring op dinsdag van 08.00-15.00 uur), Goedereede (op de Markt op donderdag van 09.00-13.00 uur), Oude-Tonge (op de Kaai op vrijdag van 08.00-12.00 uur) en op zaterdag in Dirksland (Geldersedijk van 08.00-12.30 uur) en Ooltgensplaat (Beneden Molendijk van 08.00-13.00 uur). Ook In Stellendam is er een markt. Daar hebben op donderdagmiddag van 12.30-14.30 uur vier kramen een standplaats op het Raadhuisplein. Die markt is overigens geen officieel aangewezen weekmarkt. Wel blijkt dat er een verrassend positieve uitwerking is in de combinatie van Goedereede en Stellendam, respectievelijk in de ochtend en in de middaguren op dezelfde dag. In onze reportagereeks komen wij daar op terug.
Takenpakket
Jan van Nimwegen was, vanaf 1991, al bode/marktmeester in de voormalige gemeente Middelharnis. Bij de start van de fusiegemeente Goeree-Overflakkee in januari 2013 is zijn takenpakket zo ingedeeld dat hij naast bode voor de gehele eilandgemeente als marktmeester kan functioneren. Bij terugkoppelingsmomenten over marktaangelegenheden legt hij contacten met wethouder Frans Tollenaar.
Zijn er verschillen aan te geven met de invulling van de werkzaamheden als marktmeester nu en in vergelijking met destijds de zelfstandige gemeente Middelharnis? "De belangrijkste verandering is het financiële aspect", zegt Van Nimwegen. "Destijds haalde ik bij de kramen in Sommelsdijk nog het standplaatsgeld op. In 2011 besloot het toenmalige college van B en W van Middelharnis dat deze afhandeling geautomatiseerd moest worden. Dat is ook in onze huidige gemeente Goeree-Overflakkee zo ingevuld. Terugkijkend zeg je, je liep toch eventjes met veel geld op zak en voor alle veiligheid - in onze veranderde maatschappij - moet je dat nu niet meer doen".
Sociaal gebeuren
Een rondje op de markt is voor Van Nimwegen een duidelijk sociaal gebeuren. "De ene keer meer dan de andere, maar je legt altijd contacten met de kooplieden. Je hoort wat er speelt. Je signaleert reacties van bezoekers. Anderzijds geef je adviezen en je bent het aanspreekpunt als er eventueel wat onduidelijkheid is tussen de kooplieden en de door hen ingenomen kraamruimten. Iedereen weet precies alle details. Toch kan er weleens sprake zijn van verschillende interpretaties".
In de loop der jaren kent Jan de kooplieden op de verschillende weekmarkten en omgekeerd kennen zij uiteraard hem. "Er is weinig verloop op de markten", geeft de marktmeester aan. "Alle markten zijn goed bezet en dat duidt er op dat men de markthandel positief beoordeelt. De kooplieden hebben een band opgebouwd met vaste klanten en die op hun beurt vinden het prettig om bij hun aankoop een bekend en vertrouwd gezicht te zien.
Aanspreekpunt burgers
De grootte van een markt heeft uiteraard te maken met de omvang van een dorpskern en het aantal bezoekers dat uit die kern en omgeving wekelijks hun opwachting maakt. De oudste markt (nu 22 kramen) op het eiland is Sommelsdijk. Al generaties floreert deze markt op de Voorstraat. In grootte is Ouddorp (in de periode april-oktober oplopend naar 17 kramen) daaropvolgend. Maar dat wil niet zeggen dat een kleine markt, neem Goedereede met drie kramen, niet perfect past en in een behoefte voorziet. Juist die differentiatie is lokaal gericht en belangrijk". Van Nimwegen straalt enthousiasme uit als hij over "zijn markten" praat. In Sommelsdijk, in de jaren negentig van de vorige eeuw, nam hij als marktmeester daar het stokje over van Frans Both. Voortdurend denkt Jan na over uitbreidingsmogelijkheden. Welke branche wordt er op een markt gemist. Wat zou nog kunnen, waarbij ruimtelijke mogelijkheden een uiterst belangrijke rol spelen.
Dichtbij de deur
"Een marktmeester is ook aanspreekpunt voor bewoners op of rond de locatie waar de weekmarkt wordt gehouden", vult Jan aan. Die informatie wordt al meegegeven als er bijvoorbeeld een huis wordt verkocht of verhuurd in dat betreffende gebiedje. Het is niet overal even breed in ruimte. Die ene dag in de week weet je dan dat een marktkraam een aantal uren dichtbij je deur kan staan. En met een beetje overleg is nagenoeg iedereen tevreden.
Persoonlijk
Naast de aanspreekfunctie dient de marktmeester ook te letten op persoonlijke aspecten bij de kooplieden. Is er iemand jarig ? Viert een bedrijf een jubileum? Heeft men regionaal of landelijk in een bepaalde branche een prijs in de wacht gesleept? Allemaal zaken die de interne contacten en communicatie tussen de markt en zijn marktmeester zo boeiend maken. Jan van Nimwegen voelt zich als gemeentelijke functionaris als een vis in het water op de weekmarkten op Goeree-Overflakkee.
< In kader >
Wekelijkse marktreportage
De komende zomerperiode brengt Eilanden-Nieuws wekelijks een pagina over het reilen en zeilen op één van de weekmarkten in een zestal kernen op Goeree-Overflakkee. Met reacties van kooplieden en van bezoekers op de markt. Voorziet deze voorziening in een behoefte? Vinden bezoekers nog steeds, maar dan met de euro als betaalmiddel, dat de markt meerwaarde biedt en eigenlijk de oude slogan "Op de markt is je gulden een daalder waard" niets van de originele betekenis heeft verloren? Wordt de markt in de dorpskern als aanwinst gezien, als een wekelijks ontmoetingspunt, een sociaal gebeuren? Marktmeester Jan van Nimwegen geeft in dit artikel de aftrap voor de reportageserie.
