Het zoutwaterbassin van het visserij-innovatiecentrum. Foto's: Hans Villerius
Het zoutwaterbassin van het visserij-innovatiecentrum. Foto's: Hans Villerius Foto: Hans Villerius

'Samenwerken belangrijk om de visserijcluster in de regio te versterken'

STELLENDAM – Het Visserij-innovatiecentrum bundelt de kennis van verschillende organisaties en technische partners en is door samenwerking tot stand gekomen. Het idee voor het centrum ontstond vier jaar geleden tijdens een internationale studiereis van vissers. "Nederlandse vissers zijn tot nu toe aangewezen op centra in Denemarken en Frankrijk om bijvoorbeeld de werking van nieuw vistuig te testen. Daarmee zijn aanzienlijke tijd en kosten gemoeid. Het moest toch mogelijk zijn de kennis en krachten te bundelen voor het opzetten van een innovatiecentrum in Nederland", aldus Johan van Nieuwenhuijzen, voorzitter van de Lokale Visserij Groep Zuid-Hollandse Delta en mede-initiatiefnemer van het centrum.

Van Nieuwenhuijzen noemde als allereerste aanzet om tot dit innovatiecentrum te komen de motie die CDA-gemeenteraadslid Dirk Pijl, toen nog voor de voormalige gemeente Goedereede, deed om te kijken naar de mogelijkheden om de dertigduizend euro in de wacht te slepen die het Europees Visserijfonds had liggen voor visserij-innovatie. De motie werd gesteund door de SGP en daarmee is wethouder Arend-Jan van der Vlugt aan de slag gegaan. Uiteindelijk werd de 'vangst' een bedrag van 2,3 miljoen euro, bestemd voor de gehele Nederlandse visserij. Uit dit bedrag, maar ook met eigen bijdragen, kon het nieuwe visserij-innovatiecentrum in Stellendam worden gefinancierd. De kosten hiervan bedroegen 350.000 euro.
In een loods zijn een bijna 33 meter lang en drie meter breed zoutwaterbassin van twee meter hoog gerealiseerd. Het bassin heeft een 30 cm. dikke zandbodem waar een visnet voortgetrokken kan worden door 1,40 meter diep water. Een loopwagen die over rails rijdt die aan weerszijden op de bassinrand zijn aangebracht trekt het net voort. Dit kan met wisselende snelheden worden gedaan. De totale hoeveelheid water in de betonnen bak bedraagt ongeveer 185 kuub en wordt gefilterd om het water helder te houden. Het bassin is voorzien van camera's en andere geavanceerde apparatuur voor het meten van de resultaten.

Samenwerken

Wethouder Arend-Jan van der Vlugt stak niet onder stoelen of banken "supertrots te zijn op deze nieuwe aanwinst, die gericht is op de toekomst, en op de gehele visserijcluster die we hier hebben. Innovatie is één van de speerpunten van de Toekomstvisie van de gemeente Goeree-Overflakkee. Het samenbrengen van de kennis van verschillende organisaties en technische partners in dit centrum gaat vissers helpen een verdere verduurzamingsslag te maken. En daarin samenwerken is ontzettend belangrijk om de visserijcluster in de regio te versterken."
Johan Baaij, visser van de TH-10, is beheerder/manager van het Visserij-innovatiecentrum. Hij beklemtoonde vrijdag het belang van continue vernieuwingen van het vistuig. "Het net is het belangrijkste gereedschap van een visserman. Je bent er steeds mee bezig om dat te optimaliseren. Denk bijvoorbeeld aan het gewicht, de vorm van de mazen, het gebruik van andere materialen, en het aanbrengen van ontsnappingspanelen. Nu hebben wij daarvoor een natuurgetrouwe testruimte en kunnen daar de resultaten direct goed zien."
Dat laatste heeft het innovatieve visserijbedrijf Seafarm uit Kamperland al ondervonden. Het heeft al enkele testen in het Visserij-innovatiecentrum Zuidwest Nederland uitgevoerd met een vistuig voor de visserij op mesheften. Mariene bioloog Ronald de Vos is als onderzoeker betrokken bij de testen die Seafarm heeft laten doen in het bassin. En ook hij gaf hier vrijdag enige toelichting op. "Wij vissen al met een hele milieuvriendelijke vismethode die ook MSC gecertificeerd is, maar wij kijken altijd verder. Wij zijn met proeven bezig om te zien of mesheften ook met een pulstuig, dus door middel van kleine elektrische schokjes bevist kunnen worden. De eerste testen die wij in Stellendam hebben gedaan zijn zodanig positief dat wij nu een grotere praktijktoets kunnen doen. De faciliteiten in het innovatiecentrum hier hebben ons heel veel tijd en geld bespaard omdat wij direct konden zien wat wij deden. Je kunt ook telkens iets veranderen en het effect ervan direct meten. Bovendien kun je zowel biologische als fysiologische testen uitvoeren. En wat de impact van vernieuwingen is in breder verband, bijvoorbeeld op andere organismen. Doordat hier kennis samenkomt, kom je sneller en efficiënter tot vernieuwingen. Het is een innovatiecentrum van, door en voor ondernemers. Maar ook de overheid, wetenschappers en natuurorganisaties zouden hier veel belangstelling voor mogen hebben. Want hier wordt transparant en inzichtelijk gemaakt wat de effecten zijn van innovatie en verduurzaming."
De visserij heeft nog veel uitdagingen voor het maken van een verdere verduurzamingsslag, gaf voorzitter van de visserijcombinatie Anton Dekker vrijdagmiddag ten slotte aan. "Maar dat kunnen we niet alleen, dat moeten we samen doen. Prioriteit nummer één is het beperken van de bijvangst, om zo de overlevingskans van de vis te vergroten. Daarnaast dient gezocht te worden naar alternatieven voor het zgn. pluis-materiaal dat ter bescherming is bevestigd onderaan de netten. Het nieuwe visserij-innovatiecentrum is bij uitstek geschikt om met alternatieve materialen te experimenteren!"
Het was Cees Sinke die daarna met een druk op de knop de openingshandeling verrichtte en daarmee de loopwagen boven het bassin in beweging zette. Alleen deze keer nog zonder innovatie- of duurzaamheidsdoeleinden.

Vervolg van de voorpagina