Langer thuis wonen senioren vereist ook zelf investeren in wijk- en buurtcontacten
GOEREE-OVERFLAKKEE - Het symposium dat de Rabobank Het Haringvliet zaterdagmorgen organiseerde met als thema 'Langer zelfstandig thuis blijven wonen', was in alle opzichten een schot in de roos. Ruim 150 senioren meldden zich in de christelijke scholengemeenschap Prins Maurits in Middelharnis aan voor de informatiebijeenkomst, de workshops en de onderlinge uitwisseling van eigen ervaringen, feiten en gegevens. Zoals het ook past in een school was het geen sessie om alleen toe te horen. Integendeel. De deelnemers kregen huiswerk en aan het eind van de bijeenkomst de aanmoediging mee om vanuit dit oriënterend symposium nu verder te praten in bewonersgroepen. Het onderwerp uit te diepen en initiatieven te nemen die er toe leiden dat men grip krijgt op eigen zorg en welzijn.
Door Jaap Ruizeveld
Een themagroep senioren van de Rabobank is een aantal maanden met het thema 'Langer zelfstandig thuis' blijven wonen aan de slag gegaan. Dat leverde enthousiaste gesprekken op en uiteindelijk een aantal bevindingen en aanbevelingen. De organisatie van een symposium waar de resultaten gedeeld konden worden lag vervolgens voor de hand. In samenspraak met de Woningbouwfederatie Goeree-Overflakkee (onderwerp: toelichting zorgclassificatie en zorgbestendig maken van huurwoningen), CuraMare (Toegankelijke Ketenzorg), Buurtzorg Oostflakkee (de beste zorg thuis), Gemeente Goeree-Overflakkee (uitleg over WMO en het Sociaal Domein / rol gemeente) en Zelpro (wanneer en hoe maak ik mijn eigen woning toekomst-proof) werden workshops voorbereid waarvoor de deelnemers zich konden inschrijven. Vanuit de themagroep zelf complementeerde Jan Baks (item: oud worden en zelfstandig willen blijven wonen) dit brede scala van zes workshops.
Ingrijpend
Omdat wethouder De Jong deze morgen niet aanwezig kon zijn in verband met de herdenkingsdienst en begrafenis van zijn overleden collega-wethouder Piet Koningswoud, moest het programma iets worden gewijzigd. Overhandiging van het pamflet met de aanbevelingen vanuit de themagroep alsmede de in de tekst gestelde vragen zullen nu op een later tijdstip aan de portefeuillehouder worden aangereikt. Dagvoorzitter Jan Verhage (adviseur coöperatie & duurzaamheid Rabobank Het Haringvliet) kon drie inleiders verwelkomen. Richard van Maurik (directeur Particulieren Rabobank), Jurgen van der Heijden (senior consultant stichting Omzien naar Elkaar) en voorafgaand namens de themagroep Bert Kleingeld.
Maatregelen
Directeur Van Maurik legde accent op de ingrijpende veranderingen in de maatschappij (zorg en welzijn) die een ieder raken. Het is lastig om als senioren beslissingen te nemen en daarbij gelijktijdig de gevolgen daarvan te overzien. Er is veel publiciteit over zaken die niet goed verlopen. Dat de themagroep van de bank (samen met de senior-adviseurs) dit onderwerp heeft opgepakt om passende maatschappelijke issues te bespreken en nu op dit symposium met aanbevelingen en suggesties voor te leggen is een positieve insteek. De demografische ontwikkeling in ons land laat zien dat het aantal 65-plussers stijgt van 1 naar 2.6 miljoen en dat van 80-plussers nu 1 op 74, straks 1 op 25 inwoners. Alleen die getallen tonen al aan dat initiatieven tot het nemen van maatregelen nodig zijn.
Bewonersgroepen
Jurgen van der Heijden vertelde dat landelijk inmiddels 130 senioren bewonersgroepen zijn gevormd die in steden en dorpen zich gezamenlijk inzetten om grip te krijgen op eigen zorg en welzijn. Er wordt daar al veel gedaan aan het opzetten van netwerken. Van daaruit gericht werkend naar zorgcoöperaties die een zorgplan gaan opstellen. Een basis om te gaan onderhandelen met zorgverzekeraars. Als voorbeeld noemde Van der Heijden de Texel-polis. Ja, er zijn al veel clubs en zorgaanbieders. Maar door de bezuinigingen ontstaan er gaten. Daarom leun niet achter over. Ga aan de slag. Richt, wat er nu al is, op het overeind houden van zorg en welzijn. Eigen initiatief. Eigen inzet is nodig. Leg contacten. Leer je buurt kennen. Een gemeente kan taken overdragen aan bewoners die daardoor hun coöperatie kunnen opzetten.
Vervolgstappen
Om een vervolg te geven aan het thema van dit symposium stimuleerde dagvoorzitter Verhage de deelnemers om in hun woonkern / buurt krachten te bundelen, sociale contacten te verstevigen en gezamenlijk tot burgerinitiatieven te komen die een invulling geven aan de vraagstukken van wat er allemaal nodig is om langer zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Als men vervolgens over initiatieven en vervolgstappen wil praten dan is de bankadviseur via j.a.verhage@hhv.rabobank.nl graag bereid daarin een nader te bepalen rol te vervullen. Een soort keukentafelgesprek om resultaten te bereiken.
Van uit themagroep
Bert Kleingeld bood namens de themagroep inzicht in de onderwerpen die in de overlegronden aan de orde waren geweest. Dit samengevat in een 10-tal ervaringen en aanbevelingen. "Wij, als themagroep, denken dat er nog veel stappen gezet moeten worden in het kader van een goede toerusting van onze inwoners. Er zijn op ons eiland actieve zorgaanbieders, maar voor de "doelgroep" in onze participatiemaatschappij blijkt het soms onduidelijk waar zij "wat" kan halen. Wij beseffen dat onze inbreng slechts een stap is op een lange weg, die alle betrokken partijen samen moeten gaan om vraagstukken en knelpunten op te lossen en gericht en zorgvuldig af te handelen. De ingrijpende veranderingen in onze samenleving vragen ook om eigen initiatieven van de burger en van instellingen. Wij signalerend dat in de toekomst de afstand van burger tot het maatschappelijk veld en de overheid steeds groter wordt en dat daarom geïnvesteerd moet worden in ICT- mogelijkheden. Die moet de doelgroep overigens dan ook kunnen hanteren, willen wij voorkomen dat onze kwetsbare medemens zal afhaken".
Sociaal netwerk
Tenslotte onderstreepte Kleingeld nogmaals het belang dat senioren die zo lang mogelijk zelfstandig thuis willen blijven wonen zelf ook zich inspannen, stappen zetten om een sociaal netwerk te scheppen. De veranderingen in onze samenleving vragen om die insteek. Dat geldt ook voor het maken van een plan voor de langere termijn. Het kiezen van een levensbestendige woning. Problemen oplossen als familie / kinderen op afstand wonen. Leren hoe om te gaan met sociale media, maar dat moet dan wel technisch mogelijk worden gemaakt. Het delen van elkaars ervaringen kan kennis en mogelijkheden versterken. Tenslotte maar niet het minst belangrijke zijn de vrijwilligers. Hun rol en betekenis moet nader worden ingevuld.
Workshops
Na de inleidingen was het tijd om aan te schuiven bij de workshops. De meeste deelnemers kozen voor twee, sommigen voor drie onderwerpen. In ronden van 25 minuten werden de workshops afgewisseld. Nagenoeg alle toelichtingen bleken informatief te scoren. Men had er eigenlijk nog wel wat meer op willen doorpraten en doorvragen. Maar die gelegenheid wordt nu door de Rabobank geboden, maar dan nadat eerst in de eigen kern en, buurt en wijk tot gerichte initiatieven is gekomen. Bij de workshop van de gemeente was de opmerking: "De tijd dat de bewoner ervan uitging dat hij of zij het recht had op…. Is niet meer van toepassing is", een stevige inleidende binnenkomer. De overheid gaat in de dienst- zorgverlening niet uit van de beperking maar van de mogelijkheden die de burger heeft. Vanuit die basis wordt samen gekeken naar invullingen. Gesprekken vinden niet plaats van bovenaf gedicteerd, maar in overleg aan "de keukentafel". Buurtzorg Oostflakkee gaf een overzicht van de werkwijze , kleine teams, 24/7 bereikbaar , toegespitste zorg en uitgaand van de persoonlijke mogelijkheden van de zorg vragende. Op het eiland zijn er vier teams: Goedereede, Middelharis / Sommelsdijk, Midden-Flakkee en Oostflakkee. De aangrenzende kernen vallen onder één van deze teams.
Niet uitstellen
Vanuit de themagroep mocht Jan Baks zich in de grootste toestroom inschrijvers verheugen. In zijn workshop stelde hij enkele vragen over zelf te treffen maatregelen, welke problemen men verwacht als men als senior op gevorderde leeftijd toch thuis wil blijven wonen en wat familie bij de zorg kan betekenen.
Na een snelle consultatie waren de deelnemers het er in grote lijnen over eens dat je dingen moet regelen op een moment dat je daartoe zelf nog in staat bent. Dat die stap niet uitgesteld moet worden en dat het als invulling van deze details belangrijk is om tijdig woningaanpassingen te realiseren. Denk er over na, dit was slechts een oriënterend overleg, zei Baks die aan het eind van de workshop allen een leidraad om te praten over Oud worden en zelfstandig wonen (model gebruikt in Oostdijk) meegaf.
