Een nieuwe naam in eilandelijk onderwijsland: Kindwijs
GOEREE-OVERFLAKKEE – In totaal acht protestants-christelijke basisscholen op het eiland hebben zich in de achterliggende jaren bestuurlijk tot één organisatie gesmeed. Aanvankelijk onder de lange naam Vereniging voor Protestants Christelijk primair onderwijs op Gereformeerde Grondslag op Goeree-Overflakkee, later onder de korte naam Primago, daarna per 01-01-2013 als PCPO op GO, maar sinds 1 november jl. onder de nieuwe werknaam: Kindwijs, protestants-christelijke scholengroep. Bovendien veranderde de vereniging in een stichting. Sinds 1 januari van dit jaar staat de organisatie onder leiding van een nieuwe algemeen directeur: de heer J.S. (Hans) Nagtegaal.
Door Hans Villerius
Het begon al in 2005, toen de besturen van de School met de Bijbel te Sommelsdijk en de Groen van Prinstererschool te Middelharnis fuseerden tot één bestuur, dat verderging onder de naam Vereniging voor Protestants Christelijk primair onderwijs op Gereformeerde Grondslag te Middelharnis-Sommelsdijk. Later (2009) haakte ook De Regenboog te Melissant aan, in verband waarmee de bestuursnaam werd veranderd in Vereniging voor Protestants Christelijk primair onderwijs op Gereformeerde Grondslag op Goeree-Overflakkee. Het jaar daarop traden de Prins Johan Frisoschool te Herkingen en de Oranje Nassauschool te Nieuwe-Tonge toe, waarna in 2011 de bestuursnaam opnieuw een wijziging onderging en de vereniging Primago heette. In 2013 sloten de besturen van de Eben-Haëzerschool te Goedereede Havenhoofd, Het Kompas te Stellendam en de Prins Maurits te Dirksland zich eveneens aan en ontstond de Stichting PCPO op GO.
Krachtenbundeling
Alle scholen zagen het nut en de noodzaak in van krachtenbundeling, om in de toekomst in staat te blijven aan verdergaande professionalisering te werken, te kunnen blijven voldoen aan toenemende kwaliteitseisen en een wijzigend bekostigingsstelsel. Maar ook om te werken aan continuïteit van het protestants-christelijk onderwijs op het eiland. Alle acht scholen kennen nu dus één bestuur, waarbij de voormalige 'eigen' schoolbesturen de rol vervullen van adviesraad. Deze adviesraden bewaken in belangrijke mate de identiteit van de school. De schooldirecteuren hebben hun plekje behouden, maar functioneren wel onder een bovenschoolse directeur.
Het bestuur staat open voor verdere samenwerking en bestuurlijke fusies. "Niet omdat uitbreiden een doel op zich is, maar juist vanuit het belang om Bijbels gefundeerd onderwijs ook voor de toekomst in stand te kunnen houden. Gezien alle ontwikkelingen die er op het onderwijs af zullen komen, is het bundelen van krachten essentieel." Het bestuur van de stichting is van mening dat het deze verdere samenwerking juist nu gestalte moet geven. "Wachten op het moment dat – om welke reden dan ook – ertoe gedwongen wordt, is niet verstandig."
Kindwijs
Vanaf 1 januari 2014 is de vereniging omgezet in een stichting, waarvoor een nieuwe naam bedacht moest worden. Die is sinds 1 november jl. bekend en luidt: Kindwijs. Deze naam wordt dus voortaan gehanteerd, compleet met een nieuw logo en een nieuwe huisstijl.
Er zijn vijf aspecten die geleid hebben tot de keuze voor de naam Kindwijs. Allereerst het Bijbelse uitgangspunt dat kinderen de levensweg wordt gewezen vanuit Spreuken 1 vers 5: 'Die wijs is, zal horen, en zal in leer toenemen; en die verstandig is, zal wijze raad bekomen'. Daarnaast staan de kinderen centraal binnen het protestants-christelijk onderwijs op de aangesloten scholen; over hen moet het gaan. Verder dat kinderen in hun eigen tempo hun eigenheid en hun eigen wijsheid ontwikkelen. Ook dat het doel van het onderwijs is om kinderen in alle opzichten wijsheid en kennis op te laten doen: niet alleen cognitief (kennis), maar ook in de omgang met hun medemensen. En ten slotte dat het gaat om kwaliteit, waar KW in het logo eveneens voor staat.
Bestuursstructuur
Bovendien vormt een stichting een andere rechtspersoon dan een vereniging. De volgende stap is het vormen van een nieuwe bestuursstructuur met een College van Bestuur en een Raad van Toezicht. De voorbereidingen hiertoe zijn inmiddels in gang gezet. In samenhang met genoemde ontwikkelingen is er per 1 januari 2014 ook een nieuwe bovenschoolse algemeen directeur benoemd: Hans Nagtegaal uit Burgh Haamstede. Die is voor de nieuwe bestuursvorm de beoogd voorzitter van de College van Bestuur, terwijl het huidige bestuur dan als Raad van Toezicht verder zal gaan. De voormalige algemeen directeur van Primago, dhr. T. Steenbeek, heeft binnen de nieuwe organisatie – die nu bijna twee jaar gevestigd is in bestuurscentrum Het Rondeel te Middelharnis – de functie van senior beleidsadviseur.
Van betekenis
"De organisatie zoals wij die hier kennen, is best bijzonder", vertelt Nagtegaal. "We hebben nu inderdaad acht scholen met één bestuur en met een belangrijke rol voor de vroegere besturen als adviesraad. Afspraak is dat iedere school zichzelf mag zijn. De couleur locale willen we zoveel mogelijk respecteren. Natuurlijk wordt er wel samenwerkt met de andere scholen binnen de stichting.
Alle acht scholen hebben hun eigen historie en cultuur en daar moet je niet onnodig aan tornen. Er is ook volop ruimte voor eigen inbreng. Veel goeds dat tot stand komt, komt dan ook 'van onderaf' en wordt niet 'van bovenaf' opgelegd."
"Een stichting met een algemeen directeur moet voor de organisatie natuurlijk wel van betekenis zijn", vervolgt Nagtegaal. "Dat krijgt hier vooral gestalte door het ontlasten van de directeuren op locatie, zodat die weer meer aan hun corebusiness toe kunnen komen: aan hun managementtaken, primair natuurlijk het leiding geven aan de school. Veel druk die was ontstaan door tal van bijkomende administratieve taken in de loop der jaren, wordt nu bovenschools uitgevoerd en dat werkt prima. Verder hebben we maandelijks overleg op de scholen, waarbij de nodige zaken worden doorgenomen, advies wordt gegeven of naar aanleiding waarvan zaken worden aangepakt."
Nagtegaal ziet het als belangrijke taak om te midden van de organisatie vooral verbindend, samenbindend en opbouwend bezig te zijn. "Goed kunnen luisteren, oor en oog hebben voor individuele uitgangspunten zie ik als grote kracht van een bestuurder. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat 'samen doen' resultaat oplevert. Niet primair omdat het financieel voordeel op moet leveren, maar allereerst met het hoge doel voor ogen dat we 't voor onze kinderen doen. Daarnaast deel je kennis door samen te werken en leer je meer over jezelf, het geeft inzicht in jezelf."
Directiewerk
Hans Nagtegaal (59) heeft vrijwel zijn hele arbeidzame leven managementfuncties in het onderwijs bekleed. Toen hij in 1976 van de Pedagogische Academie kwam, was er in het basisonderwijs geen werk. Na een start op een LHNO-school in Capelle aan den IJssel werd hij op 24-jarige leeftijd adjunct-directeur, vervulde in de jaren die erop volgden diverse directeursposten op basisscholen in de regio Rotterdam, stichtte tussentijds een nieuwe school en zegt achteraf: "Het directiewerk heb ik eigenlijk nooit meer losgelaten". Op een gegeven moment is hij zelfstandig gaan werken, zowel als interim-directeur als voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. "Toen kwam deze baan op Goeree-Overflakkee op mijn pad, een algemeen directeursfunctie voor acht scholen met perspectief voor de toekomst. Het leek me mooi. Ik ben nu 59 jaar en heb in dit werk veel kennis en ervaring opgedaan, die ik mee kan brengen en in kan zetten voor deze mooie organisatie en voor het protestants-christelijk onderwijs op Goeree-Overflakkee. Zelfs mijn voorgeslacht blijkt hier nog vandaan te komen en ik moet zeggen: het voelt heel goed om hier te mogen werken!"