Bloemzaadteelt kleurde het landschap tot een bont palet
IJsbloemen, slaapmutsjes, haagbloemen, violen, papavers en korenbloemen. Duizendschoon en Oost-Indische kers. Samen met tal van andere soorten vormden deze bloemen de kop van het eiland jarenlang om tot een kleurig palet. Een ongekende pracht, die veel liefhebbers trok, al dan niet op de fiets.
De tijd van de bloemzaadteelt is echter zo goed als voorbij op Goeree. Geen bonte bloemenpracht meer – hoewel de tulpenvelden in het voorjaar ook mooi zijn – en geen ruiters meer waarop de geoogste bloemen liggen te drogen in de zon.
En dat terwijl de kop van het eiland ooit het belangrijkste bloemzaadteeltgebied van Nederland was, als we het boekje ‘Goeree-Overflakkee. Van De Punt tot De Plaat’ mogen geloven. In ieder geval waren er tot ver in de tweede helft van de vorige eeuw nog ruim vijftig bloemzaadtelers in en rond Ouddorp.
Met de schrepel
De teelt van bloemen was zeer arbeidsintensief. Vooral het verwijderen van het onkruid was een taak die continu aandacht vroeg. Vanaf het zaaien, de meeste soorten in april, hielden de zaadtelers de veldjes bloemen nauwgezet met de schrepel bij. Zuiverheid boven alles.
Het oogsten gebeurde vooral in juli en augustus. Met behulp van een riek kwamen de bloemen op de ruiters terecht. Daar bleven ze een week of drie om te drogen. Een nostalgisch beeld, anno 2023.
Na het drogen kwam het dorsen. Uiteindelijk ging het zaad voor een vaste kiloprijs naar zaadbedrijven in Noord-Holland, waarmee de Goereese zaadtelers een contract hadden. Van daaruit verspreidde het bloemzaad zich naar kopers in de hele wereld.
Kleine percelen
De bloemzaadteelt paste perfect bij de bodemgesteldheid van de kop van het eiland én bij de kleine boerenbedrijven die daar van oudsher zijn. Op kleine, vaak verspreide percelen waren al die bloemen te vinden. Hier een hoekje Oost-Indische kers, daar een hoekje teunisbloemen, waarvan de teelt overigens niet gericht was op de winning van het zaad, maar op die van de olie.
Dat de bloemzaadteelt verdwenen is, is dan ook niet vreemd: door de ruilverkaveling zijn er geen kleine lapjes grond meer, maar louter grote percelen. Bovendien raakten de arbeidsintensieve teelten hun populariteit kwijt. En zo verandert de kop van het eiland de laatste tijd niet langer in een bloemenzee tijdens de warmste maanden van het jaar.
Geen fietstochten meer langs de velden. En ook geen Ouddorpse Vereniging van Zaadtelers ‘Zaad, Plant en Bloem’ meer. “Nostalgie kun je niet in stand houden”, zei een bestuurder bij het opheffen van de vereniging. Dat was in 2018. Het geld dat nog in kas was ging naar een goed doel: de eilandelijke ambassadeur van KiKa (Kinderen Kankervrij), Kees Witte, kreeg een cheque van een kleine 2.000 euro.
