Plaatsing Stolpersteine om stil te staan bij omgekomen Joden
GOEREE-OVERFLAKKEE - Zaterdag 12 april zullen in Ouddorp, Dirksland, Sommelsdijk en Middelharnis de eerste vijftien zogeheten Stolpersteine worden geplaatst binnen de gemeente Goeree-Overflakkee. Dit gebeurt voor de vroegere woningen van tijdens de Tweede Wereldoorlog omgekomen Joodse inwoners van het eiland. De eerste steen wordt gelegd door Gunter Demnig, initiator van de Stolperstein projecten. De eerste locatie is voor de vroegere woning van Anna Haas-Franken aan de Oude Nieuwlandseweg 20 in Ouddorp.
Door Jaap Ruizeveld
Het gemeentebestuur gaf vorig jaar toestemming aan de Stichting Paul van Hessenfonds van de Lions Club Goeree-Overflakkee (die samen met steun van particulieren het project bekostigt) om in diverse kernen van de gemeente de Stolpersteine (Struikelstenen) te plaatsen. Stolpersteine zijn gedenktekens die in het trottoir worden aangebracht voor huizen (het laatste adres) waar destijds mensen woonden die slachtoffers werden van het nationaalsocialisme in de Tweede Wereldoorlog. Van Goeree-Overflakkee zijn toen 57 Joodse bewoners gedeporteerd die niet meer terugkwamen. Zij overleden o.a. in de kampen Auschwitz, Sobibor, Birkenau, Mauthausen, Vught en Arnhem. Het betreft hier gedenktekens, steentjes van 10 bij 10 centimeter, met een messing bovenkant, met daarop de naam, geboortedatum, eventueel deportatiedatum en plaats en datum van overlijden.
Kunstenaar
De maker van de stenen, de Duitse kunstenaar Gunter Demnig, noemt het Stolpersteine, niet om er letterlijk over te struikelen, maar omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart en je moet buigen om de tekst te kunnen lezen. Het project Stolpersteine loopt vanaf 1994. Het begon in Berlijn en is later uitgewaaierd naar andere Europese landen. Sinds 2007 worden in diverse Nederlandse steden en dorpen de stenen aangebracht. Voor de locaties en de informatie rond het project op Goeree-Overflakkee is tijdens de voorbereidingen streekarchivaris Jan Both ingeschakeld. Aan huidige bewoners van aangeduide panden is toestemming gevraagd voor het aanbrengen van de steentjes voor of bij de woning.
Programma
De plechtigheid op 12 april begint met een ontvangst om 09.00 uur in hotel Duinzicht in Ouddorp, waarna de eerste steen gelegd wordt bij de Oude Nieuwlandseweg 20. Tussen 10.15 en 11.30 uur worden stenen gelegd aan Straatdijk 8 en Achterdorp 3 in Dirksland en aan Marktveld 18 in Sommelsdijk. Respectievelijk de toenmalige woonlocaties van de families Gazan, Haagens en Hammelburg. Tussen 12.00 en 14.00 uur is er in het Diekhuus in Middelharnis een officieel deel in het programma. Hier zullen burgemeester mevrouw Grootenboer, de voorzitter van het fonds J.H. van der Pol en de heer P.de Man, die het initiatief nam voor het leggen van de steentjes op het eiland, het woord voeren. Aansluitend worden Stolpersteine geplaatst aan Westdijk 22 en Emmalaan 9 en 11 in Middelharnis, respectievelijk de toenmalige woonlocaties van de families L. en A. Hagens, D. Hagens en H. en M. Haagens.