De oude Romeinen wisten het al: op Goeree, daar moet je zijn
Restanten van een oeroude nederzetting, verborgen in de zee of onder de duinen. Dat spreekt natuurlijk enorm tot de verbeelding. Zeker als die nederzetting ook nog eens de Oude Wereld heet en teruggaat tot de Romeinse tijd. Die mysterieuze Oude Wereld is nog niet gevonden. Wat we wel weten is dat de Romeinen hier waren. Op Goeree.
Kroniekschrijvers maakten er in de zeventiende eeuw melding van: voor de kust van Goeree komen bij extreem laag water resten van huizen en straten bloot te liggen. Wie een kijkje ging nemen in deze verloren wereld kon interessante vondsten doen: munten, tanden, koperen ringen, sleutels, een kruik, glasscherven…
Grote kans dat het om een Romeinse nederzetting gaat. Wie weet stond er wel een castellum om de Goereese kust te beschermen. Maar hoe het precies zit, dat weten we (nog niet). Vraagtekens genoeg dus, daarom gaat de zoektocht naar de Oude Wereld verder.
Toch is er ook wel wat te melden dat meer concreet is. Wat dichter bij Goedereede, iets ten noorden van het stadje, zijn resten gevonden die erop wijzen dat de Romeinen hier handel dreven en een haven hadden. Dat was tussen ongeveer 75 en 300 na Chr. De havenplaats op wat nu de kop van Goeree-Overflakkee is, maakte deel uit van een uitgebreid handelsnetwerk dat zich uitstrekte tot Frankrijk, Duitsland en Engeland. In Nederland liep dat netwerk door tot de grens van het Romeinse Rijk – de zogenoemde Limes – op de zuidelijke oever van de Rijn.
Vondsten
Archeologen staken eind jaren vijftig en begin jaren tachtig van de vorige eeuw hun spa in de grond bij de Oude Oostdijk. Ze vonden onder meer een kreek, ingestorte gebouwen en veel aardewerk.
Recent, in juni 2022, zijn er opnieuw opgravingen gedaan aan de Klaverseweg. Nu troffen de archeologen Romeinse crematiegraven aan. De grote houten palen die boven de grond kwamen behoorden waarschijnlijk toe aan een opslagplaats van graan of zout. Andere vondsten: beschoeiingspaaltjes, munten, een fibula (mantelspeld) en aardewerk.
De archeologen zijn weer weg en de aarde strekt zich weer mooi egaal uit richting de einder. Maar dat betekent niet dat er niets te zien is van het Romeinse verleden op Goeree. De mooiste vondsten, waaronder een fraaie voorraadpot, zijn uitgestald in het Streekmuseum Goeree-Overflakkee en in Museum Ouddorp. Hoe de Romeinse nederzetting er uitgezien zou kunnen hebben is bovendien te zien op de touchscreentafel in Museum Ouddorp.
Romeinse legioen
Wie hongerig is naar meer informatie over deze diepe wortels van de eilandelijke geschiedenis, moet nog even geduld hebben. Want in 2023 zorgen onder andere historische vereniging De Motte, het Streekmuseum Goeree-Overflakkee en het Streekarchief ervoor dat het Romeinse legioen op de kop van het eiland weer in het centrum van de belangstelling komt te staan.
