Herdenken in vrede?
Gisteren werden ook op Goeree-Overflakkee de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Maar hoewel we in relatieve rust en vrijheid kunnen, mogen en moeten herdenken op 4 mei, gebeurt dat helaas lang niet altijd meer ‘in vrede’. Zowel op nationaal als op lokaal niveau.
Tekst: Gert Klok
Foto: archief Eilanden-Nieuws
Woensdagavond laat arriveerde de Oekraïense president Zelensky in Nederland, op donderdagochtend 4 mei hield hij een toespraak. Voor de één een prachtig symbool van nut en noodzaak om te herdenken; Zelensky is immers van Joodse afkomst, een deel van zijn familie kwam om in WOII en nu strijdt hij met zijn land voor vrijheid. Belachelijk vonden anderen; op 4 mei gaat het om ‘onze’ oorlogsslachtoffers, niet om een oorlog die op dit moment woedt. ‘Een pr-stunt om de populariteit van het kabinet een boost te geven’, zo was te lezen op Twitter. De polarisatie vierde hoogtij.
Ook lokaal zorgde juist (de aanloop naar) Dodenherdenking voor de nodige onrust of zelfs onvrede. De twist tussen Sommelsdijk en Middelharnis kwam bijvoorbeeld weer even aan de orde, zij het in de marge. Dit keer kreeg Sommelsdijk van een enkele verbolgen inwoner van Middelharnis de ‘schuld’ dat ze iets afpakten van Middelharnis, namelijk de Dodenherdenking. Die ‘hoort’ plaats te vinden bij het algemene herdenkingsmonument in Middelharnis en niet bij het monument van de acht omgekomen bemanningsleden van een geallieerd vliegtuig in Sommelsdijk. Dat is te specifiek.
Zoek op internet op de combinatie Dodenherdenking en Nieuwe-Tonge en de discussie of de stichting Gay op Flakkee een krans mag leggen in het dorp komt meteen op, inclusief honderden niet al te vredelievende reacties. De verbinding was meestal ver te zoeken, 'want hoe kun je nou zo'n mening hebben'.
Het is helaas onderdeel van de huidige tijdgeest om alles en iedereen die over bepaalde zaken anders denkt in twijfel te trekken, belachelijk of monddood te maken, of zelfs te bedreigen. Denk aan families en vriendschappen die uit elkaar vielen tijdens de ellendige covid-periode, zie de huidige discussie rond de plannen voor het centrum van Ouddorp. Inhoudelijke discussie is prima, maar iemand met een 'verkeerde' visie bedreigen is echt alle bruggen te ver.
Gisteren herdachten we hen die stierven voor onze vrijheid. Bij die vrijheid hoort ook verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld na te jagen wat de vrede en de onderlinge opbouw bevordert (Romeinen 14). Daarom vanaf deze plaats een oproep: ga en blijf met elkaar in gesprek, ook als je het totaal oneens bent. Slik die sneer in, spreek die (al dan niet verkapte) beschuldiging niet uit, leg tijdig je smartphone weg en probeer niet steeds je eigen gelijk te halen. Kom je tot de conclusie dat de meningen dusdanig uiteenlopen dat je er niet uitkomt, laat het onderwerp dan rusten. Hoe lastig het ook kan zijn, een andere mening is het verbreken van familie- of vriendschapsbanden echt niet waard. Dan kunnen we in vrede blijven herdenken. En op 5 mei de vrijheid vieren.