Afvalstroom op Kwade Hoek ontleed
STELLENDAM - Wat voor soorten afval spoelen er aan op de Kwade Hoek? Waar komt die rommel vandaan? Hoe oud is het? En hoe is het te voorkomen? Dat waren de vragen die centraal stonden tijdens een zogenoemde Litter-ID-sessie van 29 september tot en met 1 oktober 2021 in Stellendam. Het onderzoeksrapport van Wageningen Economic Research is zojuist verschenen.
Door Kees van Rixoort
Daarin staat dat er in totaal 17.704 stuks afval zijn gesorteerd, geteld en gewogen en besproken met betrokkenen en experts uit de omgeving. Op basis daarvan zijn door betrokkenen conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. Op de Kwade Hoek spoelt voornamelijk consumptieafval en visserijafval aan.
Bekertjes en yoghurtbakjes
Het consumptieafval dat de Kwade Hoek bevuilt, bestaat voornamelijk uit plastic (koffie)bekertjes en yoghurtbakjes. Ook veel gevonden zijn snoep- en chipsverpakkingen, koekjesverpakkingen, broodzakken, groente- en vleesverpakkingen en drankverpakkingen.
Dit afval komt vooral uit Nederland, Frankrijk en Duitsland, zowel van het land (onder andere huishoudens) als van de zee (onder andere visserij en vrachtvaart) en de rivieren (onder andere binnenvaart).
Een belangrijk deel van het consumptieafval is minimaal vijf jaar oud. Dit komt waarschijnlijk op de Kwade Hoek terecht, onder invloed van wind en zeestromingen. Een andere mogelijke oorzaak is het baggeren voor de kust van de Kwade Hoek, wat afval uit diepere zandlagen los kan woelen en laten aanspoelen. Volgens het rapport is nader onderzoek nodig om hierover meer helderheid te krijgen.
De onderzoekers concluderen dat er geen eenduidige oplossing is om het afvalprobleem op korte termijn te verhelpen.
Touwen en pluis
Het tweede type afval, visserijafval, ontstaat aan dek van bodemvisserijschepen, tijdens het onderhouden en repareren van de netten. Op de Kwade Hoek spoelden bijvoorbeeld aan: stukjes en stukken trawlnet, touwen, pluis (plastic draadjes die in strengen onder visnetten geplaats worden om deze te beschermen tegen slijtage), rubberen handschoenen, reparatiekoord en de plastic pijpjes waar dit type koord omheen gerold zit.
Deze rommel komt vooral uit het zuidelijke deel van de Noordzee en het Kanaal. Of er ook afval afkomstig was van schepen uit de vissershaven van Stellendam, konden de onderzoekers niet vaststellen. Net als bij het consumptieafval, viel op dat een groot deel van het visserijafval ‘oud’ is. Van de gevonden visnetten was bijvoorbeeld een derde ouder dan vijf jaar.
De overheid streeft naar een beëindiging van het gebruik van pluis in 2027. Dit zou de komende jaren voor een vermindering van dit type afval op de Kwade Hoek kunnen zorgen, evenals de te verwachten verkleining van de vissersvloot.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Rijkswaterstaat Water, Verkeer en Leefomgeving. Er waren ook mensen uit de omgeving betrokken bij het sorteren, tellen en wegen. De Litter-ID-sessie in Stellendam was een onderdeel van de studie naar de vraag op welke wijze de Litter-ID-methodiek de landelijke monitoringstrategie voor rivierafval kan versterken.