Ethiek: Bediening der verzoening
Onlangs las ik in het Nederlands Dagblad over een kerkdienst in Amsterdam. De voorganger ging een dienst houden over Toon Hermans. Toon Hermans is een cabaretier die in de samenleving veel betekend heeft. Ook heeft hij enkele boeken op zijn naam staan. Het gaat me in deze bijdrage verder niet om zijn persoon, maar om een dienst waarin hij in het middelpunt staat. Er zouden geluidsfragmenten en ook stukjes uit zijn boeken ten gehore worden gebracht. En dat alles onder de vlag van een kerkdienst.
Er valt veel over dergelijke dingen te zeggen. Zo zijn er ook wel kerkdiensten waarin vooral wordt ingegaan op duurzaamheid en andere zaken. In het verleden waren er ook wel diensten waarin atoomwapens en radicale maatschappelijke vernieuwing centraal stonden. In de jaren 70 van de vorige eeuw was de vredebeweging erg actief in de kerken. Langzaamaan is dit verschijnsel weer verdwenen en zijn er andere zaken voor in de plaats gekomen. Overigens werden de kerken steeds leger en soms denk ik weleens dat al dit soort diensten de leegheid moeten verhullen waarin sommigen zich kennelijk bevinden.
De eredienst is natuurlijk niet in de eerste plaats een zaak waar mensen centraal staan. Het gaat in een kerkdienst om gebeden, samenkomen, sacramenten, zingen en de prediking. De prediking is de boodschap van Gods liefde voor een verloren wereld. In de prediking staat de Bijbel centraal en worden zondaren gewezen op de enige Redder in deze arme wereld: onze Heere Jezus Christus. Dat is de roeping van de kerk in deze wereld. Het woord van God, wet en Evangelie aan mensen bekendmaken. Het Evangelie moet worden verkondigd opdat Gods Naam wordt grootgemaakt, zondaren mogen behouden worden en Gods kinderen vertroost. Alle andere zaken moeten we zoveel als mogelijk is buiten de samenkomst van de gemeente houden. We mogen wel nadenken over duurzaamheid of iets dergelijks, maar het hoort niet in de prediking. We mogen het ook wel mensen in herinnering brengen, maar liever niet als vervanging voor de dienst der verzoening. Mensen hebben een Verlosser nodig en Die enige Verlosser moet in de prediking aan mensen worden aangeboden. "Wendt u naar Mij toe alle gij einden der aarde, want Ik ben God en niemand meer." Laten we dergelijke zaken goed onthouden. En dan is een dienst rond een persoon niet gepast.
Maar laat ik met dergelijke dingen ook eens inkeren tot mezelf. U zult echt wel van mij begrijpen dat ik aanstaande zondag niet een dienst ga houden over Toon Hermans of wie misschien dan ook. De Bijbel en de belijdenis dringen tot andere zaken. Maar toch blijf ik nog even bij dit thema haken. Soms vraag ik weleens aan mensen waar zondag over gepreekt is. Soms vraag ik dat ook in een kerkenraad waar ik als gastpredikant mag voorgaan. Het verrast mij dan elke keer weer dat namen van predikanten zo goed onthouden worden, maar dat het met woorden Gods een stuk lastiger ligt. Ook onder kerkmensen kom je dat tegen. De ene predikant spreekt veel meer aan dan de andere. Over de ene dominee wordt veel meer gesproken dan de ander. Kennelijk vinden veel mensen het nogal van belang wie er precies voorgaat. En uiteraard is er verschil in gaven. De ene predikant heeft meer sprekersgaven dan de ander. Maar toch hapert er iets. We gaan helemaal niet naar de kerk om een mens te horen. Dan zitten we dichtbij die dienst waar het ging om een mens. We gaan naar Gods huis om woorden Gods te horen. En dan heeft elke prediker zijn eigen gaven. Op de oordeelsdag echter maken die predikers helemaal niets uit. Voor Gods rechterstoel geldt alleen het werk van Christus en Zijn Woord. Werd dat meer besefd; we zouden mogelijk minder verschillen en ruzie hebben en meer gebeden. De kerk is vaak ver van haar plaats. Waar echter Gods Woord bediend wordt, daar mogen we ook zegen verwachten; omdat God dat Zelf heeft beloofd.
Ds. W. Visscher