Ds. Anker vertrekt uit Ooltgensplaat: "Ik heb geprobeerd om te zien naar de hele kaartenbak van de gemeente"
OOLTGENSPLAAT - Afgelopen zondag 8 januari nam ds. G.J. Anker afscheid van de hervormde gemeente van Ooltgensplaat. De dinsdag erop kwam de verhuiswagen voorrijden, maar tussen al de drukte vond de predikant toch nog tijd om met deze krant terug te blikken in een afscheidsinterview. "Je kunt dingen vanaf de kansel nog zo mooi zeggen, maar welke waarde heeft dat morgen in de keet of klas?’"
Tekst en foto: Erwin Guijt
"We moeten nog een aantal dingen inpakken, maar wilden met de feestdagen niet in een lege pastorie doorbrengen", vertelt hij. Die pastorie betrok hij vierenhalf jaar geleden. "In oktober 2017 had ik net mijn master Theologie afgerond. Toen ging hier ds. Van der Ziel weg, en zochten ze iemand voor het pastoraat. Dus ben ik dat hier gaan doen." Korte tijd later werd er vanuit elders een beroep op ds. Anker uitgebracht. "Dat bracht de kerkenraad van Ooltgensplaat ertoe om ook een beroep uit te brengen." Dat laatste beroep werd aangenomen, en zodoende trad hij in januari 2018 aan als predikant van de hervormde gemeente van Ooltgensplaat. Het werd zijn eerste gemeente.
Kweker
Vroeger zag het er echter niet naar uit dat ds. Anker predikant zou worden. "Ik kom oorspronkelijk uit Boskoop, waar veel tuinbouw is. Je groeit op in de boomkwekerij, en eigenlijk iedereen om je heen heeft wel een (bij)baan in die sector. Dus heb ik altijd gedacht kweker te worden." Maar dat liep anders. Hij kwam op dubbeltal te staan voor het ouderlingschap. "Dat zet je toch aan het denken, en je gaat jezelf vragen stellen. Wat wil God met mijn leven?" Hij besloot – in deeltijd - godsdienst te gaan studeren aan de Christelijke Hogeschool Ede.
Daarbij had hij nog niet meteen het predikantschap in gedachten. "Ik ging kijken of het lukte om de studie af te ronden. Ik ben een vrij praktisch ingestelde dominee, in tegenstelling tot veel collega’s kom ik niet van het gymnasium af. Veel liever kom ik onder de mensen. Natuurlijk kan ik genieten van een goede preek, maar zeker de pastorale gesprekken hebben mijn hart." Hij denk even na en lacht dan. "Mijn vrouw is getrouwd met een kweker, nu met een predikant. In die zin heb ik ook gezien dat er voortdurend deuren opengegaan zijn. Het verlangen om de opleiding af te ronden was er, maar ik heb ook tegen mezelf gezegd: als dit niet de weg is, zal ik er niet doorheen komen." Maar hoewel het niet vanzelf ging, rondde de predikant de opleiding succesvol af.
Rust en stilte
Met als gevolg dat hij werkzaam werd in het pastoraat van de hervormde gemeente van Ooltgensplaat. "Het eiland associeerde ik vooral met het vakantiegevoel, als we op vakantie gingen richting Zeeland kwamen we over de Haringvlietbrug. Verder kende ik Ooltgensplaat niet." Inmiddels is dat veranderd. "Je kunt merken dat het echt een dorp is. Het heeft nog die gemoedelijkheid. Ook als mensen niet naar kerk gaan, iedereen steekt z’n hand naar je op. Die betrokkenheid en dat contact heb ik als heel positief ervaren." Ook de rust en stilte vielen de predikant op. "In Zwijndrecht, waar we hiervoor woonden, zaten we vlakbij een brandweerkazerne, spoorweg en verzorgingshuis. Daar was het altijd druk." Met een glimlach: "Hier veren mensen op als ze een sirene horen." En bij de supermarkt ziet de dominee allerlei fietsen staan met de sleutel er nog in. "Dat hoefde je in Zwijndrecht niet te proberen, dan was binnen een week je fiets weg."
Het was even wennen om, na pastoraal medewerker, de stap te zetten naar het predikantschap. "Als predikant ben je de spin in het web binnen de gemeente. Je bent bij heel veel dingen betrokken, denkt mee en hoort veel. Dat maakt het soms hectisch. Je staat altijd aan. Als predikant heb ik geprobeerd om om te zien naar de hele kaartenbak van de gemeente, dus ook de leden die niet meer zo actief zijn. En in het bijzonder oog voor de ouderen. De gesprekken met gemeenteleden – maar zeker ook mensen van buiten de gemeente – heb ik als bijzonder waardevol ervaren."
Niet te populair
De prediking, het pastoraat en de catechese vond ds. Anker het meest belangrijk, zo geeft hij aan. "En het daarin betrokken zijn bij mensen, aansluiten bij hun leefwereld. Dat je met de jongeren praat over hele actuele thema’s, die voor hen belangrijk zijn. Te proeven waar zij mee zitten en waar ze vragen over hebben. Dat kun je meenemen in de prediking. Je kunt dingen nog zo mooi zeggen vanaf de kansel, maar welke waarde heeft dat morgen in de keet, op kantoor of in de klas? Tegelijkertijd moet je daarin ook niet te populair willen zijn. Dat is een balans. In de prediking moet Christus centraal staan. Als predikant leg je de Schrift uit, en uiteindelijk kom je daarin altijd bij Christus en Zijn werk uit."
Terugkijkend naar de jaren in de Plaat valt de coronaperiode in het bijzonder op. Dat heeft flinke impact gehad op het werk van de predikant. "Opeens is je hele agenda leeg. En sta je te preken in een lege kerk. Ook het winterwerk kwam stil te liggen. Op een gegeven moment kwam dat gelukkig wel weer op gang, waarbij je nieuwe manieren probeert om mensen te bereiken." Ondanks de vele schaduwzijden zag ds. Anker ook positieve punten: "De Bijbelkring werd live uitgezonden, en was nog nooit zo druk bezocht. Maar over het algemeen merk je hoe belangrijk fysieke interactie is."
Wennen
Het idee dat Goeree-Overflakkee binnenkort verlaten moet worden, is inmiddels wat meer gewend. "We hebben het hier vier jaar lang goed gehad als gezin. We hebben de warmte van de gemeente gevoeld. De gemeente is misschien niet heel groot, maar niet vergrijst. Dus al onze kinderen, variërend van 14 tot 23 jaar, hebben hun plekje kunnen vinden. Voor hen zal het ook wennen worden." Net zoals het vertrek iets voor de overige hervormde predikanten van het eiland. "De collega’s gaven ook al aan dat het de laatste tijd best hard is gegaan. Er zijn momenteel vijf posities vacant op het eiland. De zorgen daarover deel ik met ze. Tegelijkertijd is het tekort aan predikanten niet alleen iets van het eiland, maar is dat een landelijke trend." En Nieuwerkerk aan de IJssel, waar de predikant nu heen hoopt te gaan, is ook al drie jaar vacant geweest.
"In de roep van de gemeente van Nieuwerkerk hoorde ik de stem van God. Daarom is er nu ook wel het verlangen om Hem daar te dienen. Uiteindelijk zijn we allemaal pelgrims op deze aarde, en reizen we van het een naar het ander. De werkplek verandert, maar de Werkgever niet. De gemeente is niet van ons, maar van God. In dat vertrouwen mogen we ook hier vertrekken."