Ethiek: Vluchtelingen

Jaarlijks komen er veel vluchtelingen naar Nederland. Per week komen er meer dan 1000 mensen uit het buitenland de grens over. Niet al deze mensen roepen dezelfde vragen op. Er zijn mensen uit andere westerse landen die hier komen voor werk. Ook zijn er veel studenten aan universiteiten en hogescholen. Er is echter ook een grote groep mensen die uit pure armoede hierheen komt. We kunnen denken aan mensen uit Oekraïne, Syrië, Noord-Afrika, Irak en tal van andere landen waar het niet goed wonen is. Soms zijn het mensen die al veel hebben meegemaakt en zijn ze via kleine bootjes in ons deel van de wereld aangekomen. Er zijn ook heel wat mensen die om geloofsredenen naar onze wereld trekken. Ze zijn hun leven in het moederland niet veilig en zijn daarom noodgedwongen op de vlucht geslagen. We kunnen denken aan mensen uit Afghanistan.

De stroom van vluchtelingen roept veel vragen op. Als we horen over misstanden in het opvangcentrum in Ter Apel, dan geeft dat best veel vragen. Ook lijkt het mij niet echt fijn om vlak bij huis een groot opvangcentrum te krijgen voor allerlei mensen met veel zorgen en problemen. Ook de berichtgeving in de media draagt een steentje bij. Als we kunnen lezen over criminaliteit, aanslagen en andere zaken, dan geeft dat veel te denken. Onlangs nog heeft iemand uit Nigeria, die hier niet had mogen zijn, iemand in een aanslag gedood. Hoe een en ander precies heeft kunnen plaatsvinden is nog niet helemaal duidelijk, maar het roept de nodige vragen op. Ook geeft het de nodige vragen als asielzoekers huisvesting wordt geboden terwijl gewone Nederlanders al jaren zitten te wachten op een woning. Verder is ook het beroep op voorzieningen door vluchtelingen groter dan gemiddeld en de gedachte dat veel mensen met een Marokkaanse achtergrond zich bewegen in het criminele circuit geeft ook de nodige vragen. Er zitten in de gevangenis relatief veel mensen met een allochtone achtergrond. Dat zijn ook feiten waar niemand omheen kan.

Daar komt nog bij dat er in het verleden weleens wat erg makkelijk gedacht werd over vreemdelingen in onze samenleving. Dat deze mensen moeten integreren was lange tijd een bijna verboden gedachte. Daardoor is het veel wrok ontstaan, vooral in de grote steden, waar relatief veel allochtonen verblijven. Het is niet goed als mensen die hier reeds jaren wonen onze taal niet eens kunnen spreken. Bovendien gaan er op internet allerlei filmpjes rond waarin asielzoekers zich vergrijpen aan de gewone mensen in dit land. Dit alles draagt natuurlijk niet bij aan een positief beeld.

Verder is ook de politiek drukdoende met de opvang van vluchtelingen. Het beleid is op zijn minst wat merkwaardig en soms onbegrijpelijk. In de achterliggende jaren werd de opvangcapaciteit voor vluchtelingen afgebouwd, terwijl het aantal alleen maar toenam. Dat is natuurlijk vragen om moeilijkheden. We hebben er in de achterliggende maanden keer op keer iets over kunnen lezen in de krant. De staatsecretaris die met deze zaken bezig is, maakt af en toe een behoorlijk hulpeloze indruk. Het is vooral de VVD die de achterliggende jaren op dit punt het beleid heeft gemaakt en gebroken. Over het algemeen is er helaas weinig tot stand gekomen. Alleen de stroom vreemdelingen werd met de dag groter. Inmiddels doet de premier allerlei beloften waarvan we zullen zien wat ervan terecht gaan komen.

En toch is hiermee het verhaal niet af. Af en toe kom ik weleens in de AZC. Dan zie je hoe mensen daadwerkelijk in nood zijn. Je ontmoet moeders die kinderen hebben verloren. Je ontmoet kinderen zonder ouders. Je spreek mensen die de meest verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt. En dan wordt mijn hart echt bewogen. Laten we dan maar die mensen gewoon opvangen en een plekje geven. We hebben geld en ruimte genoeg in dit schatrijke land. Dan verandert het beeld, hoewel de vragen lastig zijn. Een beetje bewogenheid en een goede integratie van vluchtelingen lijken mij nog het meest te beantwoorden aan de Bijbelse opdracht.