Voor u gelezen: Anders voelen, anders geloven – over autisme en geloofservaring
Veel mensen worstelen met psychische problemen. Deze problemen hebben ook invloed op het geloofsleven. Ook mensen met autisme kunnen worstelen met geloof. Omdat autisme invloed heeft op de manier van denken, gevoel en gedrag en relaties heeft dit invloed op de geloofsbeleving.
In ‘Anders voelen, anders geloven, wordt duidelijk uitgelegd wat het verband is tussen autisme en geloofsbeleving. De auteurs hopen dat de lezers zullen ontdekken dat geloofservaring niet het belangrijkste is van het geloof en dat er niet één manier is van geloven. ‘Het kan anders, en dat mag ook.’
De ervaringsverhalen van Bas, Christa en Danielle (de namen zijn gefingeerd) rondom autisme en geloof tonen aan dat mensen met autisme met verschillende aspecten van geloofsbeleving kunnen worstelen. Bas is een 35-jarige man met autisme. Hij werkt bij een computerbedrijf. Op zijn werk voelt hij zich op zijn plek, maar in de kerk voelt Bas zich niet alleen ‘anders’ maar ook ‘minder’. Voor Bas is geloven een moeilijke zaak, en met name de bevindelijke kant van geloven: ‘Is het voor iemand met autisme wel mogelijk om een waar geloof te hebben? Mensen met autisme hebben vaak niets met gevoel en gevoelens en zijn bovendien meestal bovengemiddeld intelligent en erg rationeel ingesteld. Ik heb steeds gedacht dat oprecht, waar en zaligmakend geloof altijd gekoppeld is aan bevinding… En als ik bevinding lastig vind, is mijn geloof dan wel echt?’
Christa voelt zich van jongs af aan anders dan anderen. Ook in de kerk. ‘Ik kon niet meekomen met de gevoelens, emoties en ervaringen van anderen en had last van twijfels.’ Christa ervaarde moeite met het sociale aspect van de kerk. Dingen in groepsverband als catechisatie of preekbesprekingen waren moeilijk omdat ze weinig verbondenheid ervaarde. Ze voelt en beleeft dingen vaak anders dan andere gemeenteleden. Hierdoor durfde ze vaak geen inbreng te leveren binnen groepsactiviteiten. Ook vraagt ze zich af hoe je uit een veelheid van teksten en verhalen uit de Bijbel de kern kunt halen. Hierdoor ervaart ze afstand tussen God en zichzelf.
Genade tegenover hoge eisen aan onszelf
Daniëlle loopt in de kerk met name tegen het aspect van prikkelverwerking aan. “In de kerk gebeurt alles sneller dan ik kan verwerken.”(…) Mijn hoofd zit vaak vol door alle prikkels in de omgeving, of door een detail, en daar komen dan veel gedachten overheen. De preek volgen, de kern eruit halen, de link leggen met mijn eigen leven en dat ook nog eens onthouden – dat lukt me echt niet.”
Te weinig of te veel voelen heeft gevolgen voor geloof en de geloofsbeleving. Dat blijkt uit het hoofdstuk waarin geloof en gevoel bij autisme centraal staan.
In de Bijbel wordt op veel verschillende manieren over geloof en het dienen van de Heere gesproken. De woorden die voor geloof gebruikt worden hebben lang niet altijd met gevoel te maken hebben. De auteurs leggen hun oor te luisteren bij Maarten Luther en hetgeen hij zegt over geloof en gevoel. Ook over het begrip genade gaan de auteurs te rade bij Luther. ‘’Genade staat tegenover de hoge eisen die we aan anderen en onszelf kunnen opleggen, en zegt alles over het goede karakter van God.”
Aan de hand van 1 Korinthe 12 verduidelijken de schrijvers dat niemand zich anders of minder hoeft te voelen binnen de kerkelijke gemeente.
Open staan voor elkaar, van elkaar leren en voor elkaar zorgen is de kern van de christelijke gemeente. Tips en handreikingen voor mensen met autisme, hun omgeving en ambtsdragers hebben een belangrijke plek in het boek gekregen.
Afsluitend worden de officiële kenmerken en de verklaring van autisme behandeld.
‘Anders voelen, anders geloven’ is een met veel kennis van zaken en liefdevol geschreven boek met een scherpe prijs-kwaliteitsverhouding.