Voor u gelezen: Het witte meisje
Quarrytown. Australië, 1960. De drieënzestigjarige Odette is een Aboriginal-vrouw die samen met haar twaalfjarige kleindochter Sissy woont in een plattelandsstadje in Australië.
Het zijn de zestiger jaren van de vorige eeuw en de Australische overheid voert het beleid dat inheemse kinderen uit hun families worden verwijderd. De Aboriginal-kinderen worden na hun uithuisplaatsing ‘wezen’ genoemd en bij witte ouderparen geplaatst voor een ‘heropvoeding’.
Lila, de moeder van Sissy, verliet op zestienjarige leeftijd het huis en liet haar baby achter. De vader van Sissy is niet in beeld. Wel is duidelijk dat het een witte man moet zijn, gezien de huidskleur van het meisje.
Sinds de eerste verjaardag van Sissy rust de volledige zorg voor haar op Odette. Om in hun levensonderhoud te voorzien verkoopt ze kunstig beschilderde kaarten aan een winkel in de stad.
Naast de strijd om het dagelijkse bestaan heeft Odette grote zorgen om de veiligheid van Sissy. Hoe houdt ze haar kleinkind uit handen van de autoriteiten? De Welzijnszorg voor Aboriginals, de organisatie die de Aboriginal-kinderen uit huis plaatst, heeft nauwe contacten met de plaatselijke politie wiens taak het is om de namen, adressen en leeftijden in kaart te brengen van Aboriginal-kinderen.
Tot nu toe is het Odette gelukt om Sissy uit het zicht van de autoriteiten te houden. Maar dat verandert met de komst van een nieuwe politieman in het stadje. Agent Lowe is een fanatiek aanhanger van het overheidsbeleid. Hij begint met het minutieus in kaart brengen van alle Aboriginal-kinderen uit het plattelandsstadje. En Lowe blijkt bijzondere aandacht te hebben voor Odette en haar kleindochter. Inheemse kinderen die geen ouders (meer) hebben worden door de autoriteiten namelijk met voorrang uit huis geplaatst.
Kat-en-muisspel
Odette zet alles op het spel om haar kleindochter uit handen van de autoriteiten te houden. In het diepste geheim vlucht ze samen met Sissy naar de grote stad. De lange reis met de trein is een hachelijke onderneming want het is voor Aboriginals verboden om zonder toestemming van de autoriteiten buiten hun leefgebied te reizen.
In de stad aangekomen wacht hen de uitdaging om uit handen te blijven van Lowe. Hij heeft hun verdwijning inmiddels opgemerkt en reist hen achterna. Het kat-en-muisspel met de meedogenloze Lowe krijgt een plotse wending als Odette na een val in het ziekenhuis belandt.
‘Het witte meisje’ vertelt het aangrijpende verhaal van Sissy én dat van Odette. Ook grootmoeder Odette groeide niet thuis op. Ze werd in een missiepost groot gebracht, gescheiden van haar familie. In sobere bewoordingen wordt trefzeker geschilderd welke diepe sporen dit heeft nagelaten in het haar leven. Toch kiest zij ervoor om te leven vanuit liefde in plaats van haat.
Een andere verhaallijn is die van de zoektocht naar de verdwenen Lila en de reden waarom ze nooit heeft verteld wie de vader van Sissy is.
Het is triest om te lezen hoe de Aboriginals het staatsburgerschap werd onthouden. Hierdoor konden ze bijvoorbeeld geen bankrekening openen en hadden nauwelijks toegang tot goede medische zorg. Geplaatst in reservaten, leefden ze gescheiden van de rest van de bevolking. De wet tot Bescherming van de Aboriginals stelde de overheid in staat om deze mensen hun vrijheid én hun kinderen af te nemen. Om hen zo ‘geestelijk te verheffen’, zo luidde één van de doelstelling van deze wet.
Het is ontroerend en hoopgevend om te lezen hoe Odette, ondanks het grote onrecht dat haar werd aangedaan, de moed heeft om het goede te doen.
Een indrukwekkend verhaal over moed, trouw, vriendschap, liefde en hoop. De schrijver geeft in Odette en Sissy alle Aboriginals die leden onder onmetelijk onrecht een stem en een gezicht.