Opinie: Abortus als mensenrecht?
Bij Amnesty moeten ze de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) toch uit hun hoofd kennen. Blijkbaar niet, als je abortus aanmerkt als mensenrecht. Tip: de UVRM is gewoon te vinden op www.amnesty.nl. Het hele woord abortus komt in de verklaring niet voor. Uiteraard heeft Amnesty wel een uitleg, die overigens niet erg overtuigend is. "Volgens de internationale mensenrechtenwetgeving heeft iedereen recht op leven en gezondheid, en het recht om gevrijwaard te zijn van geweld, marteling of wrede behandeling." Iedereen, behalve kinderen die nog niet zijn geboren.
Het brengt meteen bij een van de belangrijkste discussiepunten rond abortus: de vraag wanneer het menselijk leven begint. De overgrote meerderheid van de mensen die pro-choice (dus voor abortus) zijn, is ervan overtuigd dat een foetus in ieder geval in de eerste 12 weken geen mens is, maar een klompje cellen. En aangezien de grens voor abortus bij 24 weken ligt, omdat de overlevingskans van een kind buiten de baarmoeder dan drastisch is toegenomen, is alles voor de 24 weken voor velen minimaal een grijs gebied en moet abortus in ieder geval in Nederland dus gewoon kunnen. Maar hoe zit het dan bij 11 weken? Dan klopt het hartje immers ook al. En wat te doen met de wetenschap dat kinderen die met 23 weken worden geboren, ook regelmatig overleven? Het mag duidelijk zijn dat elke grens bij abortus per definitie arbitrair is.
Stel je dezelfde vraag over het begin van het menselijk leven aan degenen wiens 'werk' het is, aan biologen dus, dan komt er een heel ander antwoord. De Amerikaanse student Steven Andrew Jacobs vroeg voor een onderzoek in 2018 aan academische biologen over de hele wereld wanneer volgens hen het menselijk leven begint. Hij kreeg ruim 5500 reacties en ruim 5200 van hen (95 procent dus) gaven aan dat het menselijk leven begint bij de conceptie. Met name vanuit de pro-choice-hoek is geprobeerd het onderzoek onderuit te halen en zelfs tegen te houden. De conclusie is immers keihard: als een mens vanaf de conceptie een levend wezen is, dan is abortus het met voorbedachten rade opzettelijk doden van een mens. En dat is volgens Amnesty ‘een mensenrecht’, zolang het maar in de moederschoot gebeurt.
Krom
'Het recht op leven begint bij de geboorte', zo citeert Amnesty namelijk een nogal discutabele uitspraak van de Verenigde Naties. Het is recht breien wat krom is; gewenst is een kindje in de buik van de moeder een wondertje dat koste wat kost beschermd moet worden, ongewenst is het opeens rechteloos. Dit standpunt van de VN en daarmee van Amnesty is bovendien in tegenspraak met haar eigen interpretatie van mensenrechten. Iedereen heeft "recht op leven en gezondheid, en het recht om gevrijwaard te zijn van geweld, marteling of wrede behandeling". Letterlijk al deze zaken zijn relevant bij abortus. Aangezien het leven begint bij de conceptie, gelden deze rechten dus ook voor het ongeboren leven en niet alleen voor de moeder. Want 'niet levensvatbaar' is nog altijd niet hetzelfde als 'niet levend'. Wel is een foetus per definitie heel kwetsbaar, wat juist reden is voor extra zorgvuldigheid. Het tegenovergestelde gebeurt echter bij abortus: geweld, marteling en wrede behandeling.
Het zijn harde woorden, maar nog veel harder is het feit dat wereldwijd elk jaar 44 miljoen levens in de knop worden gebroken. Levens die in de moederschoot worden geformeerd, waar God het bestaan al van weet als het nog ongevormde klompen zijn (Psalm 139).
Zorg
Laat heel duidelijk zijn: het leed dat schuil kan gaan achter een overweging of beslissing tot abortus mag nooit gebagatelliseerd worden. Met bovenstaande is dan ook absoluut niet bedoeld te zeggen dat de meeste vrouwen ‘wel even voor abortus kiezen’. Er gaat vaak een wereld van zorgen, verdriet en soms ook seksueel geweld schuil achter dergelijke keuzes. Het is dan ook zaak dat we vooral naast deze vrouwen gaan staan en hen de best mogelijke zorg bieden. En de mogelijkheden voor hulp zijn groter dan de gang naar een abortuskliniek.