Laatste vissersschip MD3 keert terug naar thuishaven Middelharnis
Middelharnis was ooit een vissersdorp. In 1923 kwam er een eind aan de zeevisserij. Maar de kuilvisserij op het Haringvliet verdween pas vijfenveertig jaar later, ten tijde van de realisering van de Deltawerken. De neven Arend en Henk Groen waren de laatste vissers. Tussen 1956 en 1968 gingen ze het Haringvliet op met de MD3.
De MD3, een schokker, is in 1883 in Kinderdijk gebouwd voor het Korps Torpedisten. De torpedisten gebruikten het schip, toen de TD1 geheten, én drie soortgelijke schepen voor het leggen van elektrische mijnen in de zeegaten.
Eind jaren 30 waren er nog twee torpedistenschokkers in de vaart. De andere twee, waaronder de TD1, kwamen in 1923 te koop. Kuilvissers uit Klundert zagen wel brood in die sterke schepen en kochten beide vaartuigen. De TD1 kreeg het visserijkenmerk KL6. De vissers bouwden de schepen om voor de kuilvisserij. Ze visten – met de kuil, een groot sleepnet – vanuit Klundert op het Hollandsch Diep en het Haringvliet.
Paling en spiering
In 1956 kocht de vissersfamilie Groen in Middelharnis de schokker. Het schip, vanaf dat moment de MD3, kreeg een ligplaats aan het havenhoofd van Middelharnis. Arend en Henk Groen waren beroepsvissers in hart en nieren. Ze hadden veel kennis van de kuilvisserij en van de soms verraderlijke stromingen in het nog open Haringvliet. Tussen het havenhoofd van Middelharnis en Scheelhoek vingen ze vooral paling. De andere kant op – tussen Stad aan ’t Haringvliet en Den Bommel – visten ze op spiering.
Vanaf 1970, toen een dam het Haringvliet afsloot van de zee, was kuilvisserij niet meer mogelijk. Arend Groen – die het langste doorging met vissen, samen met knecht Han van den Nieuwendijk – was twee jaar eerder al gestopt. De MD3 was niet meer nodig op het Haringvliet en kreeg in 1970 een andere eigenaar: Henk Hortensius in Enkhuizen. Hij liet het kenmerk MD3 intact en gebruikte het schip tot 2020 voor de chartervaart op het IJsselmeer, de Waddenzee en de Duitse wateren.
128 scheepsparten
De kans om de MD3 terug te halen naar Middelharnis liet de Stichting Visserij Historie Middelharnis (SVHM) niet aan zich voorbijgaan. Vorige week kwamen Hortensius en de stichting tot een deal. De stichting financiert de aankoop via de uitgifte van 128 scheepsparten op naam. Dat sluit aan bij de veelgebruikte vorm van financiering uit het verleden: de partenrederij. De partenhouders samen vormen een rederij.
De terugkeer van de MD3, het laatste vissersschip van Middelharnis, past naadloos bij het doel van de SVHM: het levend houden van de geschiedenis van de visserij en het behoud van het varend erfgoed. Mooi meegenomen is dat de MD3 van de vier torpedistenschokkers – ze zijn allemaal nog in de vaart – anno 2022 de meest authentieke is. De stichting wil de aanwinst, na de terugkeer in Middelharnis op 26 februari, niet stil aan de kade laten liggen. Het is de bedoeling met de schokker te gaan varen. Onderweg kunnen passagiers van alles te weten komen over oude visserijmethoden.
